بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين و الصلاة والسلام على سيدنا محمد وعلي اله وصحبه أجمعين
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสว่า
والفجر * وليال عشر
"ขอสาบานต่อรุ่งอรุณ และคืนทั้งสิบ"
ท่านอิบนุกะษีร กล่าวอธิบายว่า "คืนทั้งสิบนั้น จุดมุ่งหมายก็คือ สิบคืนของเดือนซุลฮิจญะฮ์ ตามคำกล่าวของท่านอิบนุอับบาส , ท่านอิบนุ ซุบัยร์ , ท่านมุญาฮิด , และปราชญ์สะลัฟและคอลัฟอีกมากมาย" ดู ตัฟซีร อิบนุกะษีร เล่ม 8 หน้า 413 ซูเราะฮ์ อัลฟัจญฺร์
วันอีดอัฏฮา คือ วันที่ 10 ซุลฮิจญะฮ์
ท่านอิมามอัฏฏ๊อบรอนี ได้รายงานด้วยสายสืบที่ดี จากท่านอิบนุอับบาส(ร.ฏ.) ว่า เขาได้กล่าวว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
ما مِن أيّام أعظمُ عند الله ولا أحبّ إلى الله العملُ فيهنّ من أيّام العشر، فأكثِروا فيهنّ من التسبيح والتحميد والتهليل والتكبير
"ไม่มีบรรดาวันต่าง ๆ ที่จะมีความสำคัญยิ่ง ณ ที่อัลเลาะฮ์ และเป็นที่รักยิ่งยังพระองค์มากไปกว่า การปฏิบัติอะมัลในวันเหล่านั้นจากสิบวัน(ของซุลฮิจญะฮ์) ดังนั้น พวกท่านจงทำการซิกรุลเลาะฮ์ให้มาก ๆ จากการกล่าวตัสบีห์ , กล่าวอัลฮัมดุลิลลาห์ , กล่าวลาฮิลาฮะอิลลัลลอฮ์ , และกล่าวตักบีร" ดู อัลมั๊วะญัม อัลกะบีร เล่ม 3 หน้า 110
ดังนั้น วันอีดอัฏฮา ก็อยู่ในวันที่ 10 ของเดือนซุลฮิจญะฮ์ และครอบคลุมถึงวันตัชรีกทั้งสามด้วย
ท่านอัลบุคอรีย์และท่านอบูดาวูด ได้กล่าวว่า ท่านร่อซูลุลเลาะฮ์ ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
ما من أَيَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فيها أَحَبُّ إلى اللَّهِ من هذه الأَيَّامِ قالوا: يا رَسُولَ اللَّهِ ولا الْجِهَادُ في سَبِيلِ اللَّهِ؟ قال: ولا الْجِهَادُ في سَبِيلِ اللَّهِ إلا رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فلم يَرْجِعْ من ذلك بِشَيْءٍ
"ไม่มีบรรดาวันต่าง ๆ ที่การปฏิบัติคุณงามความดี จะเป็นที่รักยิ่งยังอัลเลาะฮ์มากไปว่าบรรดาวันเหล่านี้ (คือสิบวันของซุลฮิจญะฮ์) บรรดาซอฮาบะฮ์กล่าวว่า โอ้ ร่อซูลุลเลาะฮ์ การรบในหนทางของอัลเลาะฮ์ไม่(เป็นที่รักยิ่งกว่า)หรือ? ท่านร่อซูลุลเลาะฮ์ กล่าวตอบว่า การรบในวิถีทางของอัลเลาะฮ์ก็ไม่(ประเสริฐ)เท่า นอกจาก ชายคนหนึ่งได้ออกรบด้วย(การเสียสละ)ชีวิตและทรัพย์สินของเขา แล้วเขาก็ไม่หวนกลับมาด้วยสิ่งใดเลยจากสิ่งดังกล่าว" รายงานโดยอัลบุคอรีย์ หะดิษที่ 2438 และถ้อยคำหะดิษเป็นของท่านอบูดาวูด
วันอีดอัฏฮาคือวันที่สิบของซุลฮิจญะฮ์ การปฏิบัติคุณงามความดีต่าง ๆ ในอีดอัฏฮาย่อมเป็นหนึ่งในสิบวันที่อัลเลาะฮ์ทรงรักยิ่ง
ท่านชัยคุลอิสลาม อัลหาฟิซ อิบนุ หะญัร อัลอัสเกาะลานีย์ ได้กล่าวรายงาน ถ้อยคำจาก ท่าน อัลกอซิม บิน อบี อัยยูบ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมกล่าวว่า
ما من عمل أزكى عند الله ولا أعظم أجرا من خير يعمله في عشر الأضحى
"ไม่มีการปฏิบัติคุณงามความดีใดที่จะบริสุทธิ์ยิ่งและผลการตอบแทนที่ยิ่งใหญ่ ณ ที่อัลเลาะฮ์ มากไปกว่า เขาได้ได้ปฏิบัติความดีงามในวันที่อีดอัฏฮาที่สิบ(ของซุลฮิจญะฮ์)" หนังสือ ฟัตหุลบารีย์ เล่ม 3 หน้า 521
วันตัชรีกทั้งสามได้ครอบคลุมอยู่ในความประเสริฐดังกล่าวหรือไม่? ท่าน ท่านชัยคุลอิสลาม อัลหาฟิซ อิบนุ หะญัร อัลอัสเกาะลานีย์ ได้ตอบว่า
1. สิ่งหนึ่งย่อมมีเกียรติด้วยการอยู่ใกล้เคียงกับสิ่งที่มีเกียรติ ดังนั้น บรรดาวันตัชรีค เป็นวันที่ถัดจากสิบวันของซุลฮิจญะฮ์ และความประเสริฐของสิบวันซุลฮิจญะฮ์ได้ถูกรับรองไว้ด้วยหะดิษนี้ ดังนั้น ความประเสริฐดังกล่าวย่อมมีให้กับบรรดาวันตัชรีกด้วย"
2. สิบวันของซุลฮิจญะฮ์มีเกียรติด้วยมีการทำฮัจญฺในวันดังกล่าว และบรรดาวันตัชรีกเฉกเช่นเดียวกันที่การปฏิบัติฮัจญ์ยังมีอยู่ เช่น การขว้างเสาหิน , การตอวาฟ และอื่น ๆ
3. ส่วนหนึ่งของวันตัชรีกนั้น เป็นส่วนหนึ่งของสิบวันของซุลฮิจญะฮ์ คือ วันอีดอัฏฮา ซึ่งวันอีดอัฏฮานั้นเป็นวันที่สิบสุดท้ายของซุลฮิจญะฮ์และเป็นวันเริ่มของวันตัชรีก ดังนั้น ไม่ว่าสิบวันของซุลฮิจญะฮ์ได้รับรองความประเสริฐอย่างไรก็ตาม บรรดาวันตัชรีกก็มีส่วนได้รับความประเสริฐเช่นกัน" คัดสรุปจาก หนังสือ ฟัตหุลบารีย์ เล่ม 3 หน้า 521
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสว่า
فصل لربك وانحر
"ดังนั้น ท่านจงละหมาดและเชือดสัตว์พลีทาน"
การละหมาดังกล่าว คือละหมาดอีดอัฏฮา และเชือดกุรบาน
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสว่า
واذكروا الله في أيام معدودات
"และสูเจ้าจงกล่าวรำลึกถึงอัลเลาะฮ์ในบรรดาวันที่ถูกนับ"
ท่านอิบนุอับบาสกล่าวว่า "บรรดาวันเหล่านั้น คือวันอีดและวันตัชรีกอีกสามวัน" ดู ฟัตหุลบารีย์ เล่ม 3 หน้า 521 ให้มีการกล่าวตักบีรเป็นสำคัญ และทำการซิกรุลเลาะฮ์และปฏิบัติคุณงามความดีอื่น ๆ เพราะอยู่ในความหมายของการรำลึกถึงอัลเลาะฮ์เช่นกัน
หากแม้ว่า วันอีดและวันตัชรีกทั้งสามจะเป็นวันรื่นเริง เป็นวันสำหรับการดื่มและรับประทาน แต่ไม่ห้ามให้ทำคุณงามความดีนอกจากการถือศีลอดเท่านั้น และเคล็ดลับในความประเสริฐของการทำอิบาดะฮ์ในบรรดาวันดังกล่าวนั้น เพราะเป็นการทำอิบาดะฮ์ในช่วงวันที่มีการเผลอลืมอันเนื่องจากมีการื่นเริง ดังนั้น ผู้ทำอิบาดะฮ์คุณงามความดีในวันดังกล่าว ย่อมทวีคูณในภาคผลความดี อีกประเด็นหนึ่งคือ ในบรรดาวันตัชรีกนั้น ได้เกิดการทดสอบท่านนบีอิบรอฮีมในการเชือดพลีบุตรของท่าน(คือนบีอิสมาอีล)และมีการทดสอบท่านนบีอิสมาอีลด้วยการไถ่ถอนจากอัลเลาะฮ์ ดังนั้น บรรดาวันตัชรีก จึงได้รับความประเสริฐด้วยเหตุดังกล่าวด้วย" คัดสรุปจาก หนังสือ ฟัตหุลบารีย์ เล่ม 3 หน้า 523
والله أعلى وأعلم