ฟัตวาเชคบินบาซฺ เกี่ยวกับฮุกุ่มการจัดตั้งละหมาดญุมุอะฮ์ของนักศึกษามหาวิทยาลัย

[al-azhary]

Tweet

การเป็นคนที่อยู่ในพื้นที่นั้นเป็นเงื่อนไขของการละหมาดญุมุอะฮ์

คำถาม: ฮุกุ่มการจัดทำละหมาดญุมุอะฮ์ของนักศึกษาที่ไม่ได้อยู่ในพื้นที่อาศัยของตน

ฟัตวาโดยเชคบินบาซฺ: บรรดานักปราชญ์ได้ระบุว่า  ไม่จำเป็นบนพวกท่าน(นักศึกษา)และผู้ที่อยู่ในฐานะเหมือนกับพวกท่าน(เช่น ผู้ที่เดินทางมาทำการค้าขาย)จัดทำละหมาดญุมุอะฮ์  ยิ่งกว่านั้น  ในการใช้ได้(เศาะห์)ของละหมาดญุมุอะฮ์นั้น  ต้องพิจารณาก่อน  เพราะแท้จริงจำเป็นบนพวกท่านต้องละหมาดซุฮ์ริ  เพราะพวกท่านคล้ายกับพวกที่เดินทางและพวกที่อยู่แถบในทะเลทราย  และความจริงแล้วการละหมาดญุมุอะฮ์นั้นจำเป็นแก่ผู้ที่อยู่ในพื้นที่เท่านั้น 

หลักฐานสิ่งดังกล่าว  ก็คือ  แท้จริงท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมไม่เคยใช้ให้คนเดินทางและผู้ที่อยู่ในแถบทะเลทรายทำละหมาดญุมุอะฮ์  และท่านนะบีย์และเหล่าศอฮาบะฮ์เองก็ไม่เคยทำละหมาดญุมุอะฮ์ในการเดินทางของพวกเขา  และได้มีบรรดาหลักฐานหะดีษที่ซอฮิห์ได้ระบุว่า ในปีฮัจญ์อำลานั้นท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ทำละหมาดซุฮ์ริที่ทุ่งอะร่อฟะฮ์ในวันศุกร์และท่านนะบีย์ก็ไม่ได้ละหมาดญุมุอะฮ์และไม่ได้ใช้ให้บรรดาหุจญาจญฺ(ผู้ที่ไปทำฮัจญฺ)ทำละหมาดญุมุอะฮ์อีกด้วยเนื่องจากพวกเขาอยู่ในหุกุ่มของผู้ที่เดินทาง และข้าพเจ้าก็ไม่รู้เลยว่ามีการขัดแย้งกันในหมู่นักวิชาการอิสลามเกี่ยวกับประเด็นปัญหาดังกล่าว อัลฮัมดุลิลลาฮ์  นอกจากมีการขัดแย้งที่แหวกแนวจากตาบิอีนบางส่วนที่ไม่ควรนำมาเป็นบรรทัดฐาน

แต่ถ้าหากพบกว่ามีบรรดามุสลิมีนที่เป็นคนในพื้นที่ทำการจัดตั้งละหมาดญุมุอะฮ์   แน่นอนว่าตามบทบัญญัติศาสนานั้น  อนุญาตให้พวกท่านหรือผู้ที่มีสภาพเหมือนกับพวกท่านที่อาศัยอยู่ในเมืองนั้นชั่วคราวเพื่อทำการศึกษาและค้าขาย เป็นต้น  ต้องทำการละหมาดญุมุอะฮ์พร้อมกับคนในพื้นที่ได้เพื่อจะได้รับคุณความดีในละหมาดญุมุอะฮ์  และมีปราชญ์กลุ่มหนึ่งกล่าวว่า  จำเป็นแก่ผู้ที่เดินทางแล้วอยู่อาศัยเกินระยะเวลาที่ห้ามย่อละหมาด  ต้องทำการละหมาดการละหมาดญุมุอะฮ์ตามคนในพื้นที่

วัลลอฮุอะลัม

อ้างอิงจาก: เว็ปไซต์ของเชคบินบาซฺ http://www.binbaz.org.sa/mat/1327 (16/9/2555)

สิ่งที่ได้รับจากฟัตวาของชัยค์ บิน บาซฺ  คือ

1. การละหมาดญุมุอะฮ์นั้น  มีเงื่อนไขว่าต้องกระทำขึ้นโดยคนในพื้นที่เดิม  ส่วนนักศึกษาไม่ใช่เป็นคนในพื้นที่เดิม  แต่เป็นผู้ที่ไปอยู่อาศัยชั่วคราวเท่านั้น  จึงจัดตั้งการทำละหมาดญุมุอะฮ์ไม่ได้

2. ท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ไม่เคยใช้ให้มุสลิมที่อยู่แถบทะเลทรายทำละหมาดญุมุอะฮ์  ทั้งที่บรรดาผู้คนที่อยู่แถบทะเลทรายมีมากมาย และสามารถรวมตัวกันละหมาดญุมุอะฮ์ได้  แต่พวกเขาไม่ได้อาศัยอยู่ในแถบทะเลทรายแบบถาวร  ท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จึงไม่ใช้ให้พวกเขาละหมาดญุมุอะฮ์แต่ใช้ให้พวกเขาละหมาดซุฮ์ริ  ดังนั้นนักศึกษาก็เช่นเดียวกัน  ที่เดินทางออกจากบ้านเกิดตนเอง  แล้วไปอาศัยอยู่ในแถวมหาวิทยาลัยแบบชั่วคราวและห่างไกลจากมัสยิดในพื้นที่  ก็ให้ละหมาดซุฮ์ริ  ไม่ใช่ละหมาดญุมุอะฮ์

3. ท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม เดินทางไปทำฮัจญ์อำลาและตั้งใจที่จะอาศัยอยู่หลายวัน  แต่ท่านกลับไม่ทำละหมาดญุมุอะฮ์ในวันศุกร์และท่านทำละหมาดซุฮ์ริตามปกติ

4. ผู้ที่เดินทางแล้วอยู่อาศัยในพื้นที่นั่นจนเกินกำหนดระยะเวลาที่อนุญาตให้ย่อละหมาดได้นั้น  หากมีคนในพื้นที่จัดตั้งละหมาดญุมุอะฮ์ขึ้น  ก็จำเป็นแก่ผู้ที่มาอาศัยชั่วคราวทำการละหมาดร่วมกับคนในพื้นที่นั้น  และนักศึกษามหาวิทยาลัยก็เช่นเดียวกัน  ที่เดินทางมาอยู่ในรั้วมหาวิทยาลัยและอาศัยอยู่หลายวันจนไม่สามารถย่อละหมาดได้  ก็จำเป็นต้องละหมาดญุมุอะฮ์ในกรณีที่คนในพื้นที่ได้จัดตั้งละหมาดญุมุอะฮ์ขึ้น  แต่ถ้าหากคนในพื้นที่ไม่ได้จัดตั้งละหมาดญุมุอะฮ์ขึ้นหรืออยู่ไกลมัสยิด  ก็ให้นักศึกษาละหมาดซุฮ์ริตามปกติ

วัลลอฮุอะลัม

[Muftee]

สมมุติว่ามหาลัยแห่งหนึ่ง มีการละหมาดวันศุกร์กันในมหาลัย .. และนักเรียนที่มาร่วมละหมาดวันศกร์ที่มหาลัยแห่งนี้ เกินกว่า 40 คน เป็นคนที่อยู่ในอำเภอแถวๆ นั้น ซึ่งอยู่ห่างจากมหาลัยไปประมาณ 20-40 กิโลเมตร .. แบบนี้ จะถือว่านักเรียนเหล่านี้ เป็นคนในพื้นที่ ได้หรือไม่ ??