بسم الله الرحمن الرحيم
هل الإيمان يزيد وينقص ؟
อีมาน (ศรัทธา) มีเพิ่มและลดใช่หรื่อไหม ? ตามทัศนะ ยุมฮูรฺ อาชาอีเราะฮฺ ให้ความเห็นว่า อีมานนั้น มีเพิ่มและลด ซึ่งการที่อีมานเพิ่ม ขึ้นอยู่กับการที่ตออัต (ภัคดี) เพิ่ม และการที่อีมานลดนั้น ขึ้นอยู่กับการต่ออัตลดนั้นเอง .
ตามนัยยะดังกล่าว จะเห็นได้ว่า : มนุยษ์นั้นจะมีอีมานเพิ่มและลด ตามสภาพการณ์ของการภัคดี ซึ่งการภัคดี นั้นก็คือ การปฎิบัติตามแบบคำสั่งใช้ของอัลเลาะฮ์ และละทิ้งหรือยับยั้งคำสั่งห้ามของพระองค์
หากมนุยษ์คนใดปฎิบัติคำสั่งของพระองค์อยู่ตลอดโดยมิขาด และมิได้กระทำในสิ่งที่พระองค์สั่งห้าม นั้นหมายความว่า อีมานของบุคคลนั้นจะทวีคูณอยู่ตลอดเวลา .
และญุมฮูร อาชาอีเราะฮ์ ได้ให้เหตุผลมาชี้ชัดในเรื่องดังกล่าวว่า : ทาสแท้ของอีมานนั้นไม่มีความแตกต่างแต่อย่างใดในเรื่องการเพิ่มหรื่อลด ให้กับประชาชาตินี้ (อุมมะฮ์) ยิ่งไปกว่านั้น บรรดาผู้ซึ่งปราศจากบาป ก็คือ บรรดานบี , รอซูล และบรรดามาลาอีกะฮ์ เพราะบรรดานบี , รอซูล อีมานจะเพิ่มทวีคูณอยู่ตลอดเวลา และอีมานของบรรดามาลาอีกะฮ์จะคงทีตลอด หมายความว่า ไม่เพิ่มไม่ลด นั้นเอง ดังนั้นแสดงให้เห็นว่า อีมานเพิ่มและลดนั้น เป็นสิ่งที่โมฆะ แก่พวกเขา .
และ ปวงปราชญ์ได้ชี้หลักฐานเพื่อพิสูจญ์ให้รู้ถึงการเพิ่มและลดในเรื่องของอีมาน โดยคำดำรัชของอัลลอฮ์ ซ.บ. ที่ว่า : พวกซึ่งมีมนุษย์บางคนได้กล่าวกับพวกเขาผู้ประพฤติความดีว่า แท้จริงมนุษย์ได้รวมกำลังกันเพื่อท่านทั้งหลาย ดังนั้น จงกลัวพวกนั้นเถิด แต่ก็ได้เพิ่มพูนความศรัทธาแก่พวกเขา และพวกเขากล่าวว่า อัลเลาะฮฺเป็นความเพียงพอแก่เราแล้ว และทรงเป็นที่มอบหมายที่เยี่ยมยอดที่สุด . ( ซูเราะฮฺที่ 3 อาลิอิมรอน * อายะฮฺที่ 173 ) .
และอีกอายะฮ์หนึ่งซึ่งพระองค์ได้กล่าวว่า : อันที่จริง บรรผู้ศรัทธาได้แก่บรรดาผู้ซึ่งเมื่อมีการรำลึกถึงอัลเลาะฮฺ หัวใจของพวกเขาก็สะทกสท้าน และเมื่อมีการอัญเชิญโองการต่างๆของพระองค์ โองการเหล่านั้นก็เพิ่มพูนแก่พวกเขาซึ่งครัทธาภาพ และพวกเขามีจิตมอบหมายต่อองค์อภิบาลของพวกเขา . ( ซูเราะฮฺที่ 8 อันอัมฟาล * อายะฮฺที่ 2 ) .
สำหรับหลักฐานดังกล่าวชี้ชัดให้เห็นว่า : มีความชัดเจนโจ่งแจ้งถึงเรื่องการเพิ่มของอีมาน และ มีความตระหนักเข้าใจอีกว่า ทุกๆสิ่งที่รับต่อการเพิ่ม แน่นอนสิ่งนั้นก็ต้องรับต่อการลดเช่นเดียวกัน .
และสำหรับทัศนะของท่าน อาบูฮานีฟะฮ์ และปวงปราชญ์ภาคเตาฮีด (หลักการศรัทธา) เฉกเช่น ท่าน อีมาม ฮารอมัยนฺ มีความเห็นว่า : แท้ทีจริงแล้วอีมานไม่มีการเพิ่มและลด แต่อีมานนั้นเป็นนามชื่อหนึ่งที่มีความเชื่อมั่นรับรอง ซึ่งบรรลุถึงเป้าหมายขอบเขตที่แน่วแน่ และอีกทั้งยังบรรลุถึงความเชื่อมั่นยอมรับที่แน่นอน ดังนั้นการเพิ่มและลดนั้น มิทำให้ถูกนึกคิดได้ในเรื่องอีมาน สรุปได้ว่า อีมาน ก็คือ หลักการเชื่อมั่นที่แน่วแน่และแน่นอนในตัวของมันอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต่อการเพิ่มและลด .
และสำหรับการที่อีมานลดนั้น ก็คือ การยอมจำนนให้ความมั่นใจที่แน่วแน่ลดหย่นลง ซึ่งสิ่งดังกล่าวเกิดขึ้นโดยมีสาเหตุมาจาก ความสงสัย (شك) , ความคาดคะเน (ظن), และความคาดหวังหรื่อระแวง (وهم) นั้นเอง .
……………………………………………………..
อ้างอิง.. ( แปลพร้อมทำความเข้าใจ )
จากหนังสือ : อันนูญูม อัลลามีอะฮฺ ฟี สากอฟาติลมุสลิมี อัลญามีอะฮฺ ( อากีดะฮฺ ฟิกหฺ ซีเราะฮฺ ตาเซาวุฟฺ ) , บทแรก หัวข้อที่ 2 / หน้าที่ 50 .
ผู้แต่งตำรา : ท่าน อามาดุดดีน บิน อะฮฺหมัด บิน อาบี ฮะญะละฮฺ .
