มันจะไม่รุนแรงเกินไปหรือเปล่าหรือครับที่ว่าเป็นการกล่าวกุขึ้นมา คุณก็รู้อยู่ว่าคำพูดของอบูหาติมนั้นท่านอัซซะหะบีย์นำมาอ้างในหนังสือของท่าน และอัลลาละกาอีย์ก็นำมาอ้างในหนังสือของท่านเช่นกัน
คุณไม่สมควรกล่าวว่า ท่านอัซซะฮะบีย์นำมาอ้างในหนังสือของท่านโดยตรง เนื่องจากท่านอัซซะฮะบีย์ได้ทำการรายงานอ้างอิงมาจากหนังสือของท่านอัลลาละกาอีย์ ไม่ใช่ท่านอัซซะฮะบีย์รายงานมาจากท่านอบูหาติม เนื่องจากท่านอัซซะฮะบีย์ ในขณะที่อายุ 18 ปี ได้กล่าวไว้ในหนังสือ อัลอุลูว์ ว่า
قال الحافظ أبو القاسم الطبرى : وجدت فى كتاب أبى حاتم
ซึ่ง อัลหาฟิซ อบู อัลกอซิม ก็คือ ท่านอัลลาละกาอีย์ "ดู หนังสือ มุกตะซ๊อร อัลอุลู้ว์ หน้า 206
ดังนั้น การอ้างว่าท่านอบูหาติมมีหนังสือเล่มนั้น เราจึงไม่ทราบท่านอบูหาติมมีหนังสือเล่มดังกล่าวและเป็นหนังสืออะไรกัน
คุณแน่ใจมากแค่ใหนว่า ท่าอัลลาละกาอีย์ ไม่ได้มีการเพิ่มเติมคำพูดของอุลามาอ์
แต่เมื่อผมได้ไปเปิดดูจากหนังสือ มุคตะซ๊อร อัลอุลุว์ ของท่านอัซซะบีย์ ที่ทำการย่อโดย ท่าน อัลบานีย์ หน้า 159 เราจะพบว่ามีข้อความที่แตกต่างกันดังนี้
نقل أبو القاسم هبة الله اللالكائي و والشيخ موفق الدين المقدسي وغيرهما بالإسناد عن أبي عبد الله بن ابي حنيفة الدبوسى سمعت محمد بن الحسن، يقول : اتفق الفقهاء كلهم من المشرق إلى المغرب على الإيمان بالقرآن والأحاديث التي جاء بها الثقات عن رسول الله صلى الله عليه وسلم في صفة الرب عز وجل من غير تفسير ولا وصف ولا تشبيه، فمن فسر شيئاً من ذلك فقد خرج عما كان عليه النبي صلى الله عليه وسلم وفارق الجماعة،(
فإنهم لم ينفوا ولم يفسروا، ولكن آمنوا بما في الكتاب والسنة ثم سكتوا،
فمن قال بقول جهم فقد فارق الجماعة)؛ لأنه وصفه بصفة لا شيء
วิจารณ์
คำสิ่งที่ผมได้อ้างอิงไปนี้ จะพบว่ามีคำพูดที่ ท่านอัลบานีย์วงเล็บ(...) เอาไว้ คือคำว่า
( فإنهم لم ينفوا ولم يفسروا، ولكن آمنوا بما في الكتاب والسنة ثم سكتوا، فمن قال بقول جهم فقد فارق الجماعة)
และท่านอัลบานีย์ได้กล่าววิจารณ์มันเอาไว้ว่า
زيادة من اللالكائى
"(คำกล่าวนี้) เป็นการเพิ่มมาจากคำพูดของ อัลลาลิกาอีย์" ดู มุคตะซ๊อร อัลอุลุว์ ของท่านอัซซะบีย์ ที่ทำการย่อโดย ท่าน อัลบานีย์ หน้า 159
เมื่อเป็นเช่นนี้ คุณจะแน่ใจได้สักแค่ใหนว่า จะไม่มีการเพิ่มเติมและเปลี่ยนแปลงคำกล่าวของอุลามาอ์ ท่านอัลอัลลาละกาอีย์ ยังเพิ่มเติมข้อความของอุลามาอ์ โดยเฉพาะการโจมตีพวก อัลญะฮ์มียะฮ์ ดังที่กล่าวมาข้างต้น