بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين و الصلاة والسلام على سيدنا محمد وعلي اله وصحبه أجمعين
การที่เราค้าขายสิ่งที่ฮะล้าลหรือประกอบการที่ฮะล้าล ถือว่าเราได้กำไรแล้วครับ แม้จะยังไม่ได้ขายมันก็ตาม แต่หากเราทำการค้าขายหรือประกอบกิจการที่ฮะรอม ก็ถือว่าขาดทุนก่อนลงมือทำเสียอีก ดังนั้น ขอตอบถามคุณดังนี้
1. หากผู้ที่มาสมัครเอาสินค้าฮะรอมมาจำหน่ายต่อจากคุณโดยคุณมีส่วนร่วมด้วยหรือเป็นเหตุอำนวยความสะดวกแก่เขา ก็ถือว่าฮะรอม ดังนั้น ก่อนที่เขาจะมาเป็นตัวแทนจำหน่ายต่อจากคุณ ก็ให้คุณวางเงื่อนไขตกลงกับเขาว่าต้องไม่จำหน่ายสิ่งฮะรอม แต่เมื่อตกลงกันแล้ว และเขาแอบนำของฮะรอมมาขาย ก็ถือว่าคุณไม่มีความผิดใด ๆ
2. สินค้าบางชนิดที่สามารถนำมาใช้ในสองแง่มุมได้นั้น อนุญาตให้ทำการค้าขายได้ ความรับผิดชอบจะตกอยู่บนที่นำไปใช้ ซึ่งหากเขานำไปใช้ในสิ่งที่หะล้าล ก็ถือว่าหะล้าล และหากเขานำไปใช้ในกรณีที่หะรอม ก็ถือว่าหะรอมบนเขา เช่น การขายมีด หากผู้ซื้อนำไปใช้เกี่ยวกับการทำงานในครัวเรือน ถือว่าเป็นสิ่งที่หะล้าล แต่หากนำไปทำร้ายคนอื่น ก็ถือว่าหะรอมบนเขา ฉันท์ใดก็ฉันท์นั้นครับ
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสว่า
وَلاَ تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَيْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى
"และจะไม่ขวนขวายโดยชีวิตทุกชีวิต นอกจากต้องเป็นภาระของเขาที่ีรับผิดชอบ และผู้ทำบาปหนึ่งย่อมไม่รับผิดชอบบาปของผู้อื่น" อัลอันอาม 164
والله تعالى أعلى وأعلم
