بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين و الصلاة والسلام على سيدنا محمد وعلي اله وصحبه أجمعين
วิธีที่จะทำให้มีความค่อชั๊วะอฺมีสมาธิในละหมาดนั้น คือสุนัตให้เข้าทำการละหมาดโดยมีความกระปี้กระเป่าเพราะอัลเลาะฮ์ตะอาลาทรงตำหนิที่ทำการละหมาดโดยไม่มีความกระปี้กระเป่า
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสความว่า
وَإِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ كُسَالَى
“และเมื่อพวกเขายืนเพื่อการละหมาด พวกเขาจะยืนอย่างเกียจคร้าน” อันนิซาอฺ 142
หัวใจต้องว่างเว้นจากความวุ่นวายของดุนยา เพราะจิตใจที่ว่างเว้นจากเรื่องดุนยานั้นจะทำให้ใกล้เคียงไปยังการมีสมาธิมากที่สุด
ท่านอัลกอฏี กล่าวว่า “ถือเป็นการมักโระฮ์สำหรับผู้ที่ครุ่นคิดเรื่องของดุนยาในละหมาด หรือคิดปัญหาของฟิกห์ แต่ทว่าสำหรับการใคร่ควรญถึงเรื่องอาคิเราะฮ์นั้น ถือว่าไม่เป็นไร ส่วนการใคร่ครวญถึงสิ่งที่เขาได้อ่านถือว่าเป็นสิ่งที่ชอบให้กระทำ(มัสตะฮับ)
และสุนัตในละหมาดนั้น คือให้หัวใจมีสมาธิ โดยไม่นึกสิ่งใดที่อื่นจากสิ่งที่เกี่ยวข้องในละหมาด ถึงแม้นว่าจะเกี่ยวข้องกับเรื่องของอาคิเราะฮ์ก็ตาม และสุนัตให้บรรดาอวัยวะของร่างกายสงบนิ่ง เนื่องจากอัลเลาะฮ์ตะอาลาได้ทรงให้การสรรเสริญต่อผู้ที่สมาธิในละหมาด ความว่า
قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ
“บรรดาศรัทธาชนย่อมประสบชัยชนะอย่างแน่นอน ซึ่งพวกเขาเป็นผู้ที่มีความนอบน้อมในการละหมาดของพวกเขา” อัลมุมินูน 1 – 2
ได้รายงานจากท่านอะลี อิบนุ อะบีฏอลิบ ความว่า “การคุชั๊วะอฺนั้น คือไม่หันซ้ายหันขาว”
ท่านอิบนุญุบัยร์ กล่าวว่า “คือผู้หนึ่งเขาจะไม่รู้จักว่าใครอยู่ข้างซ้ายของเขาและใครผู้ข้างขวาของเขา”
ท่านอัมร์ บิน ดีนาร กล่าวว่า “มันคือการสงบนิ่งและมีท่วงท่าที่สวยงาม”
ท่านอิบนุ ซีรีน กล่าวว่า “มันคือการที่ท่านไม่ละสายตาออกจากสถานที่สุยูด”
ท่านอิบนุอะฏออฺ กล่าวว่า “มันคือการที่ไม่มีการเคลื่อนไหวในสิ่งใดจากร่างกายของท่านในละหมาด”
บ้างก็กล่าวว่า “มันคือความตั้งใจแน่วแน่และผินห่างจากสิ่งอื่นจากละหมาด”
ดังนั้น การละหมาดจะขาดผลบุญ หากขาดการมีสมาธิ ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า “เท่าไหร่แล้วผู้ที่ทำการละหมาด แต่ส่วนที่ได้รับจากละหมาของเขานั้น ได้แค่ความเหน็ดเหนื่อย” ท่านกล่าวเช่นกันว่า “บ่าวคนหนึ่งจะไม่ได้อะไรจากละหมาดของเขานอกจากสิ่งที่เขาได้มีสมาธิจากละหมาด”
ส่วนหนึ่งจากสิ่งที่ทำให้เกิดการมีสมาธิ ก็คือ ให้เขาคิดว่ากำลังยืนอยู่ต่อหน้าเพื่อเข้าเฝ้าจอมราชัญที่รอบรู้สิ่งที่เร้นลับและซ่อนเร้น ท่านชัยค์ มุฮัมมัด บักรี่ ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า “แท้จริง ส่วนหนึ่งจากสิ่งที่ทำให้เกิดความมีสมาธินั้น คือร่อกั๊วะและซุยูดให้นาน ใคร่ครวญความหมายในสิ่งที่เราอ่าน เพราะจะทำให้สมบูรณ์เป้าหมายของการมีสมาธิ
อัลเลาะฮ์ตะอาลา ทรงตรัสความว่า
أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ
“พวกเขาไม่ใคร่ครวญอัลกุรอานดอกหรือ?”
ดังนั้น การคุชั๊วะอฺในละหมาด จึงเป็นสิ่งสำคัญเป็นอย่างยิ่ง จนกระทั่งอุลามาอ์บางกลุ่มมีทัศนะว่า การคุชั๊วะอฺเป็นเงื่อนไขของการใช้ได้ในละหมาดเลยทีเดียว ( อ้างอิงแบบสรุปจาก หนังสืออิอานะฮ์ อัฏฏอลิบีน 1/293 - 295)
والله أعلى وأعلم