คือผมไม่ได้ตำหนิมัสหับนะครับท่าน... แต่ผมไม่เห็นด้วยเกี่ยวกับเรื่องละหมาดวันศุกร์ ที่ไม่ครบเงื่อนไข ก็ไม่ต้องละหมาด ...
แล้วอย่างนักศึกษาที่มาเรียนมหาลัยในกรุงเทพ บางมหาลัยก็มีมุสลิมเป็นร้อยๆ และแถวๆนั้นอาจจะไม่มีมัสยิดอยู่ เราไม่ใช่คนกรุงเทพ ก็ไม่ต้องทำละหมาดวันศุกร์หรือครับ..เพราะตอนบ่ายโมงตรง บางคนก็ติดเรียน จะไปละหมาดมัสยิดไกลๆมหาลัย ก็เกรงจะเลยเวลาเรียน ...
แล้วมุสลิมอย่างเราๆ ไม่ทำละหมาดยุมอะห์ เป็นปีๆ บ้างก็สี่ปีถ้าเรียนคณะทั่วๆไป บ้างก็มีห้าปี หกปีก็มี แล้วขณะศึกษาอยู่ ไม่ได้ทำละหมาดวันศุกร์เลย ทั้งๆที่คนมุสลิมในมหาลัยมีเป็นร้อยๆ แล้วเจตณารมณ์ของการรวมตัวละหมาดวันศุกร์หล่ะครับ มันไม่ใช่เพื่อการรวมตัวของมุสลิมหรือ ? เป็นผมแค่ขาดละหมาดศุกร์เดียวก็จะตายแล้วครับท่าน...แล้วคนขาดละหมาดวันศุกร์เป็นเดือนๆเป็นปีๆ ไม่ทราบเหมือนกันว่า จิตใจจะสงบได้อย่างไร...
อืม..ครับ แล้วถ้าผมคิดว่า ผมมาอยู่ก็นานแล้วนะ ผมจะถือว่า ผมเป็นคนพื้นที่นี้ได้หรือยังครับ คำว่าคนพื้นที่นี่ มีนิยามอย่างไรครับ ต้องเกิดที่นี่หรือเปล่า หรือว่า ต้องอยู่ที่นี่เป็นระยะเวลาอย่างไร นานเท่าไหร่ถึงจะเรียกว่า เป็นคนพื้นที่ แล้วถ้าสมมติว่าผมแต่งงานกับคนกรุงเทพ ผมก็จะเป็นคนพื้นที่นี้ใช่ไหมครับหรือยังเป็นคนต่างถิ่นอยู่
แล้วถ้าผมจะยึดประเทศไทยทั้งประเทศได้ไหมครับ ว่าผมอยู่ในประเทศไทย ผมก็เป็นคนพื้นที่ในประเทศไทย ผมจะเป็นคนต่างถิ่นได้ ก็ต่อเมื่อผมไปต่างประเทศเท่านั้น...คืออยากให้บังช่วยนิยามว่า คนพื้นที่หน่ะ มีนิยามอย่างไรหรอครับ...
แล้วถ้าผมเป็นคนต่างถิ่น ไปละหมาดวันศุกร์ในที่ต่างถิ่น ซึ่งจำนวนคนพื้นที่ก็ครบจำนวน ผลบุญหล่ะครับ จะได้เท่ากับคนพื้นที่หรือเปล่า เพราะมานับผมว่าผมเป็นคนต่างถิ่นหนิ เหมือนผมเป็นคนแปลกหน้าอะไรอย่างนั้น ทั้งๆที่เป็นมุสลิมด้วยกันทั้งนั้น ...นี่แหล่ะครับที่เป็นประเด็นที่ผมยังค้างคาใจอยู่ ผมไม่ได้ตำหนิมัสหับนะครับ แต่ผมไม่ค่อยเห็นด้วยในประเด็นละหมาดวันศุกร์บางประเด็นเท่านั้นเอง
กรณีที่เราได้นำเสนอนี้ ไม่ใช่ห้ามนักศึกษาทำการละหมาดวันศุกร์ มีมากมายที่นักศึกษาได้ทำการละหมาดวันศุกร์ในมัสยิดที่อยู่ไม่ไกลจากมหาลัยที่พวกเขาเรียนอยู่ ดังนั้น หากนักศึกษาอยู่ในเขตของมัสยิดในพื้นที่นั้น ก็วายิบ จำเป็น ต้องละหมาดวันศุกร์ เพราะไปอยู่เกิน 3 วัน ถือว่าเป็นคน มุกีม จำเป็นต้องละหมาดอยู่แล้ว
ส่วนเด็กมหาลัยที่อยู่หลายปีหลายนั้น ไม่ใช่อยู่ที่มหาลัยโดยไม่ได้ออกไปใหนกันเป็นปี ๆ พวกเขามีโอกาสละหมาดวันศุกร์กันเยอะ อย่าคิดแบบว่าอยู่ในมหาลัยกันเป็น 4 - 6 ปี เหมือนคุกที่ไม่ได้ออกไปใหนนี่ครับ ในหนึ่งปีนั้น อยู่ในมหาลัยกี่เดือน?? การที่บอกว่าไม่ได้ทำวันศุกร์เลยนั้น มันขัดกับความจริง
แต่ประเด็นมันอยู่ที่ว่า
นักศึกษาตั้งญุมอะฮ์ขึ้นกันเอง โดยมิใช่คนในพื้นที่ตั้งญุมอะฮ์ ซึ่งถือว่าการละหมาดใช้ได้หรือไม่?
ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ซึ่งท่านนบีกล่าวความว่า
صلوا كما رأيتمونى أصلى
"พวกท่านจงละหมาด เสมือนที่พวกท่านเห็น(รู้)ฉันทำละหมาด" รายงานโดย อัลบุคอรีย์
ส่วนรายละเอียดของผู้ที่มีคุณสมบัติในการตั้งละหมาดวันศุกร์ได้นั้น ท่าน อัลหาฟิซฺ อิบนุ หะญัร อัลฮัยตะมี (ร่อฮิมะฮุลเลาะฮ์) กล่าวเช่นกันว่า
فلا تنعقد بمن يلزمه حضورها من غير المستوطين لأنه صلي الله عليه وسلم لم يقم الجمعة بعرفة في حجة الوداع مع عزمه علي الإقامة أياما
"
ดังนั้น ถือไม่เป็นการละหมาดวันศุกร์ ด้วยกับบุคคลที่จำเป็นกับเขาต้องไปละหมาดวันศุกร์จากบรรดาผู้ที่ไม่ได้อยู่ในพื้นที่ เพราะท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ไม่ทำการละหมาดวันศุกร์ที่อะรอฟะฮ์ในช่วงฮัจญีอำลา พร้อมกับท่านนบีตั้งใจจะอยู่หลายวัน" ดู หะวาชีย์ อัชชัรวานีย์ วะ อิบนุ กอซิม อัลอับบาดีย์ อะลา ตั๊วะฟะฮ์ อัลมั๊วะหฺตาจญ์ เล่ม 2 หน้า 434
แล้วทำไมท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ไม่ได้ทำละหมาดญุมอะฮ์ ที่อะรอฟะฮ์ในช่วงทำฮัจญ์วะดาอฺ ล่ะครับ ทั้งที่ท่านพำนักที่นั่นหลายวัน?
