بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم
اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ اَلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ
ประเด็นที่ 1. การเอามือวางบนอก
"ท่านรอซูลุลลอฮ์ (ซล.) วางมือทั้งสองบนหน้าอก" (จากบันทึกของอบูดาวูด และอิบนิ คุซัยมะฮ)
ฮะดิษเกี่ยวกับการวางสองมือบนหน้าอกนั้น ไม่ซอฮิห์ ดังรายละเอียดต่อไปนี้
สายรายงานของท่านอบูดาวูด มีดังนี้
حَدَّثَنَا أَبُو تَوْبَةَ، حَدَّثَنَا الْهَيْثَمُ، - يَعْنِي ابْنَ حُمَيْدٍ - عَنْ ثَوْرٍ، عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ مُوسَى، عَنْ طَاوُسٍ، قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَضَعُ يَدَهُ الْيُمْنَى عَلَى يَدِهِ الْيُسْرَى ثُمَّ يَشُدُّ بَيْنَهُمَا عَلَى صَدْرِهِ وَهُوَ فِي الصَّلاَةِ
สายรายงานของท่านอบูดาวูดนี้ มีข้อตำหนิอยู่ 2 ประการ คือ
1. มีนักรายงานที่ชื่อว่า สุไลมาน บิน มูซา ซึ่งท่านอัลฮาฟิซฺ อิบนุ ฮะญัร ได้กล่าวว่า "เขานั้นเป็นคนพูดจริง(ไม่เคยถูกกล่าวหาว่าโกหก) เขาเป็นนักฟิกห์ ส่วนในฮะดิษของเขานั้นมีบางส่วนที่อ่อนแอ และเขาได้มีความจำสับสนก่อนเสียชีวิตเล็กน้อย" อัตตักรีบ หน้า 206
2. ฮะดิษนี้เป็นฮะดิษมุรซัล เพราะโดยรายงานท่านฏอวูสจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม และท่านฏอวูสเป็นตาบิอีนไม่พบกับท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ซึ่งฮะดิษมุรซัลนั้นเป็นฮะดิษฏออีฟ
ส่วนสายรายงานของท่านอิบนุคุซัยมะฮ์นั้น มีดังนี้
أخبرنا أبو طاهر نا أبو بكر نا أبو موسى نا مؤمل نا سفيان عن عاصم بن كليب عن أبيه عن وائل بن حجر قال صليت مع رسول الله صلى الله عليه و سلم ووضع يده اليمنى على يده اليسرى على صدره
ในฮะดิษมีข้อตำหนิต่อไปนี้ คือ
1. ในฮะดิษมีนักรายงานชื่อ มุอัมมัล ซึ่งเขาเป็น บุตร ของอิสมาอีล อัลบะซอรีย์ ซึ่งท่านอัลฮาฟิซฺ อิบนุฮะญัร กล่าวว่า "เขาเป็นคนพูดจริง(คือไม่เคยถูกกล่าวหาว่าโกหก) แต่เขาความจำที่ไม่ดี" ดู หนังสืออัตตักรีบ หน้า 512
สำหรับมัสหับชาฟีอี ถือว่าสุนัตให้วางมือขวาแล้วกำบนมือซ้ายและนำมือทั้งสองวางใต้หน้าอกและเหนือสะดือครับ
ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวว่า "บรรดานักปราชญ์ของเรากล่าวว่า สุนัตให้ทำการวางสองมือของผู้ละหมาดหลังจากตักบีรร่อตุลเอี๊ยะห์รอม และให้เขาวางมือขวาให้อยู่บนมือซ้าย แล้วกำมือขวาบนโดยกำข้อศอกมือซ้ายให้อยู่บนบางส่วนของข้อมือและทอนแขนซ้าย ท่านอัลก็อฟฟาลกล่าวว่า ให้ผู้ละหมาดเลือกระหว่างการแผ่นิ้วมือขวาตามยาวของข้อต่อหรือยืดนิ้วมือขวาที่ข้างทอนแขน และให้ผู้ละหมาดเอามือทั้งสองอยู่ใต้หน้าอกและเหนือสะดือ ซึ่งทัศนะนี้เป็นทัศนะถูกต้องที่ได้ถูกระบุไว้จากคำพูดของอิมามชาฟิอีย์ และในกรณีนี้ยังมีคำกล่าวที่เลื่องลือจากท่านอบูอิสฮา
กอัลมัรวะซีย์ คือให้เอามือทั้งสองวางใต้สะดือ แต่ทว่าตามทัศนะของมัซฮับแล้วคือคำกล่าวแรก(หมายถึงให้วางใต้หน้าออกและเหนือสะดือ)โดยอิมามอัรรอฟิอีย์ได้กล่าวยืนยันไว้" มัจญ์มั๊วะอฺ
ท่านอัตติรมีซีย์ ได้กล่าวว่า
عَنْ قَبِيصَةَ بْنِ هُلْبٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَؤُمُّنَا فَيَأْخُذُ شِمَالَهُ بِيَمِينِهِ . قَالَ وَفِي الْبَابِ عَنْ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ وَغُطَيْفِ بْنِ الْحَارِثِ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ مَسْعُودٍ وَسَهْلِ بْنِ سَعْدٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ هُلْبٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم وَالتَّابِعِينَ وَمَنْ بَعْدَهُمْ يَرَوْنَ أَنْ يَضَعَ الرَّجُلُ يَمِينَهُ عَلَى شِمَالِهِ فِي الصَّلاَةِ . وَرَأَى بَعْضُهُمْ أَنْ يَضَعَهُمَا فَوْقَ السُّرَّةِ . وَرَأَى بَعْضُهُمْ أَنْ يَضَعَهُمَا تَحْتَ السُّرَّةِ . وَكُلُّ ذَلِكَ وَاسِعٌ عِنْدَهُمْ
รายงานจากก่อบีเซาะฮ์ บิน ฮุลบ์ จากบิดาของเขา ซึ่งเขาได้กล่าวว่า "ท่านร่อซูลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมได้เป็นอิมามนำละหมาดพวกเรา โดยท่านได้เอามือขวาจับมือซ้าย" ท่านติรมีซีย์กล่าวว่า ในเรื่องนี้ได้รายงานจาก วาอิล บิน ฮุจญฺร์ , ฆู่ฏัยฟ์ บิน อัลฮาริษ , อิบนุอับบาส , อิบนุมัสอูด , ซะฮ์ บิน สะอัด และท่านอัตติรมีซีย์กล่าวว่า ฮะดิษของ ฮุลบ์ นี้ ฮะซัน และการปฏิบัติกรณีนี้ เป็นทัศนะของนักวิชาการจากบรรดาซอฮาบะฮ์ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม , บรรดาตาบิอีน , และบรรดาปราชญ์หลังจากพวกเขา ได้เห็นชายผู้ละหมาดคนหนึ่งทำการเอามือขวาวางบนมือซ้ายในละหมาด พวกเขาบางส่วนเห็นเขาเอามือทั้งสองวางเหนือสะดือ และพวกเขาบางส่วนเอามือทั้งสองวางใต้สะดือ ซึ่งสิ่งดังกล่าวทั้งหมดนั้น เป็นเรื่องที่กว้างขวางตามทัศนะของพวกเขา" ดู สุนันอัตติรมีซีย์ ฮะดิษลำดับที่ (253)
ประด็นที่ 2. การอ่านและไม่อ่านบิสมิลลาฮ์
ซึ่งรายละเอียด ผมได้ตอบไว้แล้วในกระทู้น ี้
การอ่านอะอูซะบิลลาฮ์และบิสมิลลาฮ์ในละหมาดีوَاللهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَاليَ أعْلىَ وَأَعْلَمُ
