กระดิกนิ้วชี้ตอนกล่าว"ลาอิลาฮะอิลลัลลอฮ์"เป็นบิดอะฮ์ลุ่มหลงหรือไม่?

[คนอยากรู้]

salam

แต่ในกรณีหุกุมว่า ใครกระดิก เป็นมักรูฮ อันนี้เกินจริง และต้องชี้แจง


.......... .บังหะสันครับ ที่ว่าเป็นมักรูฮ์นั้น หมายถึง  การกระดิก กวนไปกวนมาตลอด หรือจนจบแล้วให้สลามต่างหากละบังหะสัน   

แต่ที่ผมยกหลักฐานในสิ่งที่ผมเห็นในมัสยิดดังกล่าวนั้น คือ   จะมีกระดิกกวนไปเป็นวงกลมหรือกระดกขึ้นลงในช่วงกล่าวชาฮาดะนะครับ


................คุณ Get กล่าวว่า...

.............อืม อยากทราบเหมือนกันว่ามีอุละมาอ์ท่านใดบ้างที่สอนให้ทำไอแบบกระดิกวนไปวนมาเป็นวงกลม ... .

......... ;Dนั้นนะซิครับ บางทีเขาอาจจะมีความเข้าใจผิดก็ได้นะครับ   เพราะคำว่า...กระดิกนั้น มันกินความหมายกว้างในตัวของมันมาก..

กระดกชี้ขึ้น ..ก็หมายถึงกระดิก ไม่ว่าจะมากหรือน้อย

ชี้อยู่แล้วกระดิกไปขวาหรือซ้ายมันก็คือ ลักษณะกริยาหรือการกระทำมาขยายคำว่ากระดิกนั้นแหล่ะ

กระดิกชี้วนไปมาหรือกวนไปมาเกิน3ครั้งไม่ว่าถี่หรือห่างมันก็คือ การกระดิกฯลฯ



   ตรงนี้ไม่มีใครค้านเพราะตรงกับ เรื่องที่เราเสวนากัน ... แต่ประเด็นปลีกย่อย คือ..รูปแบบหรือลักษณะของการกระดิกต่างหากละ  เพราะมันมีหลายเวอร์ชั่นในรูปแบบของการกระดิก...

[salahudin]

ตกลงกระดิกนะ....เเต่มีหลายเวอร์ชั่น
เเต่เวอร์ชั่นกระดิกครั้งเดียวตรง "อิลลั้ลลอฮ" เวิร์กสุด เพราะทำให้สมาธิเเน่วเเน่ ไม่ว่อกเเว่ก เเละไม่ทำให้คนข้างๆหลุดวงโครจรด้วย
อิอิ

[ILHAM]

รู้สึกว่าซูนัตให้จ้องที่นิ้วตอนยกขึ้นด้วยนะครับ

[al-azhary]

 salam

เรื่องกระดิกนิ้วหรือไม่กระดิกนิ้วนั้น  เราต้องว่ากันด้วยหลักฐาน  ทีแน่ ๆ คือ  จะกระดิกหรือไม่กระดิก  ก็ไม่ทำให้เสียละหมาด  แต่อันใดจะดีกว่ากัน  อันนี้ต้องคุยกันด้วยหลักฐานครับ  ซึ่งประเด็นนี้ผมไม่รีบ  ว่าง ๆ จะนำเสนอและเสวนาถกประเด็นกันต่อ อินชาอัลเลาะฮ์ 

วัสลาม

[ILHAM]

แล้วที่ผมบอกว่าซูนัตให้จ้องนิ้วตอนยกล่ะครับ จริงเท็จยังไงช่วยบอกด้วย

[al-azhary]

แล้วที่ผมบอกว่าซูนัตให้จ้องนิ้วตอนยกล่ะครับ จริงเท็จยังไงช่วยบอกด้วย

ท่านอิมามอันนะวาวีย์  กล่าวว่า

 وَالسُّنَّة أَنْ لَا يُجَاوِز بَصَره إِشَارَته , وَفِيهِ حَدِيث صَحِيح فِي سُنَن أَبِي دَاوُدَ وَيُشِير بِهَا مُوَجَّهَة إِلَى الْقِبْلَة , وَيَنْوِي بِالْإِشَارَةِ التَّوْحِيد وَالْإِخْلَاص . وَاللَّهُ أَعْلَم

"และซุนนะฮ์แล้วนั้น  คือ อย่าให้สายตามองพ้นการชี้นั้นไป(หมายถึงให้ตามองไปที่นิ้วที่กำลังชี้)  และเกี่ยวกับในการมองนี้มีฮะดิษซอฮิห์ที่ระบุไว้ในสุนันอบีดาวูด  และให้เขาชี้ด้วยนิ้วชี้โดยหันไปทางกิบลัต  และให้เขาเหนียตว่าอัลเลาะฮ์ทรงเอกกะองค์เดียวและมีความอิคลาศบริสุทธิ์ใจ วัลลอฮุอะลัม" ชัรห์ซอฮิห์มุสลิม

ท่าอบูดาวูด  รายงานจาก อามีร บิน อับดิลลาฮฺ บิน อัซซุบัยร์  จากบิดา ของเขา  ได้กล่าวความว่า

‏ لَا يُجَاوِزُ بَصَرُهُ إِشَارَتَهُ

"และสายของท่านนบีไม่มองพ้นการชี้ของท่าน(หมายถึงท่านนบีได้มองไปที่นิ้วที่กำลังชี้)" รายงานโดยอบูดาวูด (839)

วัลลอฮุอะลัม

[Al Fatoni]

ที่ผมเคยเรียนคือ ผู้สอนบอกว่า เวลาอ่านตะฮียัต เมื่อถึงที่คำว่า "ลอฮฺ" ของประโยค "อัชฮะดุ อัน ลาอิลาฮะ อิ้ลลัลลอฮฺ" ให้นิ้วชี้ขึ้นตรง พร้อมกับเบนสายตามองที่ยังที่ชี้นั้น แล้วเบนสายตากลับมามองที่สุญูดดังเดิม ที่ผมทำอยู่ตอนนี้ ก็ทำอย่างที่กล่าวข้างต้นนั่นแหละ ไม่ทราบว่าพอจะมีหลักฐานเกี่ยวกับการปฏิบัติเช่นนี้ไหม - วัสสลามุ อลัยกุม

[นูรุ้ลอิสลาม]

ที่ผมเคยเรียนคือ ผู้สอนบอกว่า เวลาอ่านตะฮียัต เมื่อถึงที่คำว่า "ลอฮฺ" ของประโยค "อัชฮะดุ อัน ลาอิลาฮะ อิ้ลลัลลอฮฺ" ให้นิ้วชี้ขึ้นตรง พร้อมกับเบนสายตามองที่ยังที่ชี้นั้น แล้วเบนสายตากลับมามองที่สุญูดดังเดิม ที่ผมทำอยู่ตอนนี้ ก็ทำอย่างที่กล่าวข้างต้นนั่นแหละ ไม่ทราบว่าพอจะมีหลักฐานเกี่ยวกับการปฏิบัติเช่นนี้ไหม - วัสสลามุ อลัยกุม

       กระดิกนิ้วชี้ถือว่าถูกต้องแล้ว  แล้วตอนกระดิกก็ให้มองไปที่นิ้วที่กำลังกระดิกชี้  แล้วก็หันกลับมามองในสถานที่สุยูดเหมือนเดิมโดยใช้นิ้วชี้อยู่อย่างนั้น  ซึ่งหลักฐานก็รู้กันดี  คือเวลาละหมาดให้มองไปที่สถานที่สุยูด  เวลากระดิกนิ้วชี้ก็ให้มองไปที่นิ้ว  เวลามองเสร็จก็กลับไปมองที่สถานที่สะยูดดังเดิม  ซึ่งทั้งหมดล้วนเป็นการกระทำที่อยู่ในหลักฐานทั้งสิ้น  ส่วนจะเอาหลักฐานตรง ๆ เลยว่า  เมื่อมองไปที่นิ้วชี้แล้ว  นบีกลับมาที่เดิมหรือเปล่านั้น  อันนี้ไม่มีหลักฐานหรอกครับ

[al-firdaus~*]

แต่เหตุผลที่ผมเคยได้ยินมาเรื่องนี้ จำไม่ได้ว่าที่ไหน น่าจะในเทปมั้ง ฟังตอนเด็กๆโน่น นานแล้ว เขาบอกว่า การทำแบบนั้น เหมือนกับการเอาเหล็กร้อนๆไปตีซัยตอน ยิ่งกระดิกมากยิ่งตีเยอะ อันนี้ก็ไม่รู้เหมือนกัน จากนั้นผมก็กระดิกสัก2วันเห็นจะได้ แต่โดนพ่อกับย่าเตือน เลยไม่กระดิกอีกเลย 5555

เมื่ออับดุลลอฮฺบินอุมัร (ร.ด.) นั่งตะซะฮุดในละหมาด เขาได้วางมือทั้งสองบนเข่า  แล้วชี้นิ้วออกไปพร้อมกับมองไปที่นิ้ว  หลังจากการละหมาด  อับดุลลอฮ์ (ร.ด.) กล่าวว่า   ท่านรอซูล ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม  กล่าวไว้ว่า  :   นิ้วชี้นี้มันรุนแรงกับซัยตอนมากกว่าเหล็ก (หมายถึงการบ่งบอกถึงความเป็นหนึ่งเดียวของอัลลอฮฺตะอาลา ด้วยการชี้นิ้วออกไปขณะนั่งตะซะฮุด มันรุนแรงกับซัยตอนยิ่งกว่าการขว้างด้วยหอกหรือสิ่งอื่นๆ เสียอีก)

มุสนัดอะห์มัด

[GeT]

ลืมไปเลยว่าครั้งหนึ่งเคยสนทนาเรื่องกระดิกนิ้ว ขอขุดกระทู้ขึ้นมาเตือนความจำอีกรอบก็แล้วกัน

[al-azhary]

ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า  การเพิ่มเติมคำว่า “ไมได้กระดิกนิ้ว” จึงน่าจะเป็นการเพิ่มเติมที่ชาซ (เพี้ยน) เพราะเป็นสำนวนที่ค้านกับสำนวนของสายรายงานอื่นๆที่น่าเชื่อถือกว่า วัลลอฮุอะอฺลัม

ข้อสังเกต
ทัศนะส่วนตัวไม่เห็นด้วยการการตะลีลของเชคอัลบานีย์ที่ว่า
" การเพิ่มคำว่า "(และท่านนบีไม่กระดิกมัน") ไม่มั่นคง เพราะหะดิษที่รายงานจากมุหัมหมัด บิน อัจญลาน จาก อามีร บิน อับดุลลอฮ บิน อัซซุบีร จากบิดาของเขา โดยที่ อิบนุอัจญลาน เป็นผู้ที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์  และ ความจริง หะดิษที่ ผู้รายงานสี่คนที่เชื่อถือได้ได้รายงานจากเขานั้น ไม่มีคำว่า (และท่านนบีไม่กระดิกมัน) และในทำนองเดียวกันนั้น ผู้รายงานที่น่าเชื่อถือสองคนได้รายงานมันจากอามีร  แล้วปรากฏด้วยดังกล่าวว่า สำนวนที่เพิ่มเติมนี้ (หมายถึงคำว่า لا يحركها)  มันเพี้ยน และเฎาะอีฟ(หลักฐานอ่อน)"

เป็นความผิดพลาดเกิดที่อิบนุอัจญ์ลาน เพราะสำนวนของอิบนุอัจญ์ลานในสายรายงานอื่นจากหัจญาจญ์ ล้วนไม่มีระบุคำเพิ่มเติม ولا يحرجها ดังกล่าว วัลลอฮุอะอฺลัม

 salam

ขอถามคุณ GeT สักนิดครับ  ฮะดีษไม่กระดิกนิ้วนั้น  ฎออีฟในด้านใหนครับ  ด้านตัวผู้รายงานฮะดีษหรือในด้านของถ้อยคำฮะดีษครับ

[GeT]

ที่จริงสายรายงานของหะดีษอิบนุซุเบรที่มีระบุคำว่า ولا يحركها เป็นสายรายงานที่หะสัน ซึ่งอัลบานีย์เองก็ยอมรับ แต่ปัญหาอยู่ที่คำเพิ่มเติมที่ว่า ولا يحركها ซึ่งเป็นตัวบทที่ไม่มีระบุอยู่ในสายรายงานอื่นๆเลยที่รายงานจากมุหัมมัด บิน อัจญ์ลาน และท่านอื่นๆ เช่น สุฟยาน บิน อุยัยนะฮฺ และอับดุลวาหิด เป็นต้น นอกจากสายรายงานที่ حجاج รายงานจาก ابن جريج จาก زياد จาก محمد بن عجلان เท่านั้นที่ระบุคำว่า ولا يحركها ดังนั้น อิบนุ ก็อยยิม เชคอัลบานีย์ และศานุศิษย์ จึงถือว่า เป็นสำนวนเพิ่มเติมที่ชาซ โดยอ้างว่าเกิดความผิดพลาดที่ อิบนุ อัจญ์ลาน เพราะในบรรดานักรายงานในสายรายงานดังกล่าวมีท่านคนเดียวเท่านั้นที่ด้อยกว่าคนอื่นและมีปัญหาด้านความจำ

قال الألباني : صحيح لكن زيادة ولا يحركها شاذة

ที่สำคัญ คำดังกล่าว ولا يحركها ไปสวนทางอย่างจังกับหะดีษวาอิลที่มีเพิ่มเติมคำว่า يحركها ซึ่งถือว่ามีน้ำหนักกว่า วัลลอฮุอะอฺลัม

[al-azhary]

ที่จริงสายรายงานของหะดีษอิบนุซุเบรที่มีระบุคำว่า ولا يحركها เป็นสายรายงานที่หะสัน ซึ่งอัลบานีย์เองก็ยอมรับ แต่ปัญหาอยู่ที่คำเพิ่มเติมที่ว่า ولا يحركها ซึ่งเป็นตัวบทที่ไม่มีระบุอยู่ในสายรายงานอื่นๆเลยที่รายงานจากมุหัมมัด บิน อัจญ์ลาน นอกจากสายรายงานที่ حجاج รายงานจาก ابن جريج จาก زياد จาก محمد بن عجلان เท่านั้น ดังนั้น อิบนุ ก็อยยิม เชคอัลบานีย์ และศานุศิษย์ จึงถือว่า เป็นสำนวนเพิ่มเติมที่ชาซ

ที่สำคัญ คำดังกล่าว ولا يحركها ไปสวนทางอย่างจังกับหะดีษวาอิลที่มีเพิ่มเติมคำว่า يحركها ซึ่งถือว่ามีน้ำหนักกว่า วัลลอฮุอะอฺลัม

โอเคครับ  หมดในหนึ่งเรื่องสำหรับปัญหาเกี่ยวกับตัวของผู้รายงาน  แล้วฮะดีษที่ระบุครับว่า يحركها นั้น รายงานจาก زائدة بن قدامة ซาอิดะฮ์ บิน กุดดามะฮ์เพียงคนเดียว  ซึ่ง ซาอิดะฮ์ บุน กุดดามะฮ์  เป็นศิษย์และรายงานจาก عاصم بن كليب อาซิม บิน กุลัยบ์  แต่ยังมีสายรายงานอื่น ๆ อีกที่บรรดาศานุศิษย์ของ อาซิม บิน กุลัยบ์  ได้รายงานโดยไม่มี يحركها  ซึ่งดังกล่าว  ก็บ่งชี้ว่า  สายรายงาน ของ ซาอิดะฮ์ บิน กุดดามะฮ์  ก็ซาซฺแหวกแนวเหมือนกัน  แล้วคุณจะว่าอย่างไรครับ?

ช่วงนี้ผมขอเสวนาแบบสั้น และรวบรัดน่ะครับ

[GeT]

อืม จุดนี้ ทั้งอิบนุก็อยยุม เชคอัลบานีย์ และศานุศิษย์ ถือว่า คำเพิ่มเติมดังกล่าว เป็นการเพิ่มเติมจากนักรายงานที่น่าเชื่อถือ ثقة ثبت จึงถือว่าเป็นการ زيادة الثقة ที่จำเป็นต้องรับไว้ ทั้งๆที่บรรดานักรายงานที่มีศักดิ์เหนือกว่า زائدة بن قدامة อย่างเช่น อัษเษารีย์ ชุอฺบะฮฺ อิบนุ อุยัยนะฮฺ ซุเฮร เป็นต้น ได้รายงานด้วยสำนวนที่ไม่ระบุคำเพิ่มเติม يحركها ดังกล่าว

โดยส่วนตัว ถือว่า คำเพิ่มเติมดังกล่าว ชาซเหมือนกัน วัลลอฮุอะอฺลัม

ดูรายละเอียดในบอร์ดสนทนา ชี้หรือกระดิก

[al-azhary]

อืม จุดนี้ ทั้งอิบนุก็อยยุม เชคอัลบานีย์ และศานุศิษย์ ถือว่า คำเพิ่มเติมดังกล่าว เป็นการเพิ่มเติมจากนักรายงานที่น่าเชื่อถือ ثقة ثبت จึงถือว่าเป็นการ زيادة الثقة ที่จำเป็นต้องรับไว้ ทั้งๆที่บรรดานักรายงานที่มีศักดิ์เหนือกว่า زائدة بن قدامة อย่างเช่น อัษเษารีย์ ชุอฺบะฮฺ อิบนุ อุยัยนะฮฺ ซุเฮร เป็นต้น ได้รายงานด้วยสำนวนที่ไม่ระบุคำเพิ่มเติม يحركها ดังกล่าว

โดยส่วนตัว ถือว่า คำเพิ่มเติมดังกล่าว ชาซเหมือนกัน วัลลอฮุอะอฺลัม

ดูรายละเอียดในบอร์ดสนทนา ชี้หรือกระดิก

เมื่อทั้งสองรายงาน  ซาซฺเหมือนกัน  การรวมฮะดีษก่อนหรือว่าให้น้ำหนักฮะดีษอันใหนจะดีกว่าครับ?