salam
ก่อนอื่นผมขอสร้างความเข้าใจกับท่านพี่น้องในเรื่องหลักอะกีดะฮ์ระหว่างอัลอะชาอิเราะฮ์กับวะฮาบีย์ก่อนครับ คำว่า فِي السَّمَاءِ แปลตามตรงตัวคือ "ในฟ้า" หากแปลแบบตีความคือ "บนฟ้า" หรือคำว่า عَلَي العَرْشِ "บนบัลลังก์" หรือ "เหนือบัลลังก์" ดังนั้นความหมายคำว่า "บน" หรือ "เหนือ" ระหว่างอัลอะชาอิเราะฮ์กับวะฮาบีย์ที่ใช้กับซีฟัตของอัลเลาะฮ์นั้นมีความเข้าใจที่แตกต่างกัน
1. วะฮาบีย์เชื่อว่า คำว่า "บน" หรือ "เหนือ" นี้ คือบนตามนัยยะในรูปธรรมโดยให้ความหมายคำแท้ เช่น การที่อัลเลาะฮ์สถิตอาศัยอยู่เหนือหรืออยู่บนสถานที่ที่เป็นฟากฟ้าและบัลลังก์
2. อัลอะชาอิเราะฮ์เชื่อว่า คำว่า "บน" หรือ "เหนือ" นี้ไม่ได้อยู่ในความหมายผิวเผินแบบคำแท้อย่างแน่นอน แต่มันอยู่บนความหมายนัยยะของนามธรรม เช่น อัลเลาะฮ์สูงส่งเหนือบัลลังก์ และพระองค์ทรงสูงส่งเหนือชั้นฟ้า เป็นต้น
ดังนั้นคำว่า فِي السَّمَاءِ หรือคำว่า عَلَي العَرْشِ ที่ได้กล่าวไว้ในอัลกุรอานนั้น เราชาวอะฮ์ลิสซุนนะฮ์วัลญะมาอะฮ์อัลอะชาอิเราะฮ์ไม่ได้ให้กาขัดแย้งหรือปฏิเสธมันเลย เพราะเราอะฮ์ลิสซุนนะฮ์วัลญะมาอะฮ์อัลอะชาอิเราะฮ์ยึดกิตาบุลลอฮ์และซุนนะฮ์ แต่เราปฏิเสธการให้ความหมายและความเข้าใจตามหลักอะกีดะฮ์ของวะฮาบีย์ต่างหาก
ท่านชัยคุลอิสลาม อัลฮาฟิซฺ อิบนุหะญัร อัลอัสกอลานีย์กล่าวว่า
وَلَا يَلْزَمُ مِنْ كَوْنِ جِهَتَىِ الْعُلُوِّ وَالسُّفْلِ مُحَالاً عَلىَ اللهِ أَنْ لاَ يُوْصَفُ بِالْعُلُوِّ ، لِأَنَّ وَصْفُهُ بِالْعُلُوَّ مِنْ جِهَةِ الْمَعْنَى ، وَالْمُسْتَحِيْلُ كََوْنُ ذَلِكَ مِنْ جِهَةِ الْحِسِّ وَلِذَلِكَ وَرَدَ فِىْ صِفَتِهِ الْعَالِى وَالعَلِىُّ وَالْمُتَعَالِى ، وَلَمْ يَرِدْ ضِدُّ ذَلِكَ ,إِنْ كَانَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَىْءٍ عِلْماُ جَلَّ وَعَزَّ
ความว่า “ ไม่จำเป็นจากการมีสองทิศสูง(บน)และทิศล่างนั้น เป็นสิ่งเป็นไปไม่ได้สำหรับอัลเลาะฮ์ที่พระองค์ไม่มีคุณลักษณะที่สูงส่ง เพราะลักษณะความสูงส่งของพระองค์นั้น มาจากด้านของนามธรรม(คือสูงส่งมิใช่รูปธรรมที่อยู่ในความหมายที่พระองค์มีสถานที่สถิตอยู่ให้กับพระองค์) และเป็นสิ่งที่เป็นไม่ได้ กับ(การมีคุณลักษณะสูงส่ง)ดังกล่าวนั้นมาจากด้าน(ความหมาย)ที่เป็นรูปธรรมสัมผัสได้(คือมีสถานที่อยู่แบบสูงๆขึ้นไป) และด้วยเหตุดังกล่าวนี้ คำว่า العالى والعلى والمتعالى (หมายถึงพระองค์ทรงสูงส่งยิ่ง) จึงมีมาอยู่ในลักษณะของพระองค์ และไม่มีระบุมาโดยตรงกันข้ามกับสิ่งดังกล่าวเลย และหากแม้ว่าพระองค์ทรงห้อมล้อมทุก ๆ สิ่งด้วยความรอบรู้ของพระองค์สักทีก็ตาม” ดู ฟัตหฺ อัลบารีย์ เล่ม 6 หน้า 136
วัลลอฮุอะลัม