อาดาบตะฮฺลีม
การที่จะได้รับประโยชน์อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วยจากความรู้ต่าง ๆ อันสูงส่งที่อัลลลอฮฺตะอาลาได้ส่งบรรดานบีลงมาเพื่อเป็นสื่อในการเผยแผ่นั้น จำเป็นจะต้องมีการยะกีนเชื่อมั่นที่สอดคล้องกับความรู้เหล่านี้ ในขณะที่อ่านและฟังคำดำรัสอันสูงส่งของอัลลอฮฺตะอาลาและคำกล่าวอันมีบะรอกะฮฺของท่านร่อซูล(ซล) จะต้องทำตัวเป็นผู้ไม่รู้อะไรเลย กล่าวคือให้สลัดยะกีนที่ได้จากประสบการณ์ของมนุษย์ พร้อมกับให้ยะกีนกับสิ่งที่เร้นลับ สิ่งใดก็ตามที่กำลังอ่านและกำลังฟังจะต้องเชื่อมั่นจากใจจริง เมื่อนั่งอ่านหรือฟังอัลกุรอ่านก็ให้จินตนาการว่าอัลลอฮฺตะอาลากำลังสนทนากับตนอยู่ และเมื่อนั่งฟังหรืออ่านฮะดีษก็ให้จินตนาการว่าท่านร่อซูล(ซล) กำลังสนทนากับตนอยู่ ในขณะกำลังอ่านหรือฟังอยู่ ยิ่งคิดถึงความเกรียงไกรของเจ้าของคำพูดมากเท่าไหร่และยิ่งให้ความสนใจต่อคำพูดของเขามากเท่าไหร่แล้ว ผลสะท้อนของคำพูดนั้นก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น อัลลอฮฺตะอาลาตรัสในซูเราะฮฺ มาอิดะฮฺ กับท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ(ซล) ว่า :ความว่า :
( وَإِذَا سَـمِـعُـوا مَا أُنـــْزِلَ إِلَــى الرَّسُــولِ تَـرَى أَعْـيـُنـَـهُـمْ تــَفـِيــْضُ مِـنْ الـدَّمْــعِ مِـمَّـا عَـرَفُــوا مِـنْ الْــحَـــقِّ )
และเมื่อพวกเขาได้ยินคัมภีร์นี้ซึ่งถูกประทานลงมาแก่รอซูลแล้ว เจ้าก็จะเห็นน้ำตาเอ่อล้นดวงตาพวกเขา (เพราะซาบซึ้งในอัลกุรอ่าน) เนื่องจากว่าพวกเขารู้จักความจริง
และอีกที่หนึ่งได้ตรัสว่า :
.... فَـبَـشّـِرْ عِـبَــادِي الَّـذِيـْنَ يَـسْـتــَمـِعُــوْنَ الْـقَــوْلَ فَـيـَتـــَّبِــعُـونَ أَحْسـَـنـَهُ أُوْلَــئـِكَ الَّـذِيــْنَ هَــــدَاهُــــمْ اللَّهُ ، وَأُوْلَــئِــكَ هُـــمْ أُوْلُـــوا الأَلــْـبَـابِ
เจ้า (มูฮัมหมัด) จงแจ้งข่าวดีแก่ปวงบ่าวของข้า ผู้ที่สดับฟังคำกล่าวแห่งพระเจ้านี้ และปฏิบัติตามที่ดีที่สุดของมัน ชนเหล่านี้แหละคือผู้ที่อัลลอฮฺทรงฮิดายะฮฺแก่เขา และชนเหล่านี้แหละคือผู้มีสติปัญญาใคร่ครวญ
{ซุมัร}
ท่านร่อซูล(ซล)ได้กล่าวในฮาดีษหนึ่งว่า :
عن أبي هريرة عن النبي قال : (( إذا قضى الله الأمر فى السماء ضربت الملائكة بأجنحتها خضعانا لقوله كأنه سلسلة على صفوان ، فإذا فزع عن قلوبهم ، قالوا : ماذا قال ربكم ؟ قالوا : الحق وهو العلي الكبير )). { رواه البخاري }
รายงานจากท่านอบู ฮุรอยเราะฮฺ (รอดียัลลอฮู อันฮฺ) ว่า ท่านร่อซูล กล่าวว่า : เมื่ออัลลอฮฺตะอาลาประกาศิตคำสั่งหนึ่งในชั้นฟ้า มวลมลาอิกะฮฺก็จะสั่นพร้อมกับกระพือปีกของพวกเขาด้วยความเกรงกลัวและเกรงขามต่อประกาศิตของพระองค์ มวลมลาอิกะฮฺจะได้ยินคำตรัสของอัลลอฮฺเสมือนเสียงโซ่ที่ฟาดลงบนหินมันวาว หลังจากนั้นเมื่อหัวใจของพวกเขาคลายความกลัวลง พวกเขาจะต่างถามกันว่าพระผู้อภิบาลประกาศิตเช่นใด? พวกเขาจะตอบว่า : ทรงประกาศิต ฮัก คือความจริง และพระองค์ทรงสูงส่ง, ทรงยิ่งใหญ่(และเมื่อคำสั่งที่ชัดเจนปรากฏต่อมลาอิกะฮฺแล้ว พวกเขาก็จะรีบเร่งดำเนินการ)
ในอีกฮาดีษหนึ่งท่านร่อซูล(ซล) กล่าวว่า :
عن أنس عن النبي أنه كان إذا تكلم بكلمة أعادها ثلاثا حتى تفهم . { رواه البخاري }
ท่านอนัส (รอดียัลลอฮู อันฮฺ) เล่าว่า : เมื่อท่านนบี(ซล) จะพูดประโยคหนึ่ง (ที่สำคัญ) ท่านจะพูดซ้ำ 3 ครั้ง เพื่อความเข้าใจ
ดังนั้นจึงสมควรที่จะอ่านเอง หรืออ่านให้ผู้อื่นฟัง 3 รอบ ฝึกที่จะอ่านและฟังด้วยกับสมาธิ, ความรักและมารยาท โดยไม่พูดคุยระหว่างนั้น พยายามนั่งพับเพียบโดยมีน้ำวูดุอฺ อย่านั่งพิงสิ่งใด ๆ จงสาละวนอยู่กับความรู้นี้ด้วยการฝืนนัฟซูความต้องการของตนเอง
สรุปแล้วเป้าหมายคือ ให้หัวใจได้รับผลสะท้อน มีความซาบซึ้งจากอัลกุรอ่านและฮะดีษ มีความยะกีนเชื่อมั่นในคำสัญญาของอัลลอฮฺตะอาลาและร่อซูล(ซล) ของพระองค์ จนกระทั่งการมุ่งมั่นต่อศาสนาจะผลักดันให้เราตามแนวทางของท่านนบี(ซล)และสอบถามจากอุละมาอฺในทุกๆ อาม้าลของศาสนา

ที่มา
http://www.muslim2world.com/board/index.php?showtopic=21