السلام عليكم ورحمة الله وبركاته
คืออย่างนี้นะครับ บางคำถามที่ผมไม่ตอบ หากคุณถามว่ามีปัญหาอะไรหรือเปล่า? ผมก็จะตอบว่า ผมไม่รู้ ดังนั้น บางคำถามที่ผมไม่ตอบ ก็เป็นเพราะผมไม่รู้ ผมเป็นนักศึกษาหาวิชาความรู้ ไม่ใช่จะรู้ไปหมดเสียทุกเรื่อง การตอบปัญหาศาสนา เป็นสิ่งที่สำคัญ เราจะตอบตามอารมณ์ของเราไม่ได้ ตรงใหนที่เราไม่แน่ใจ ควรหยุดนิ่งที่จะตอบ เขาเรียกว่า التوقف (หยุดตอบ) ซึ่งมีบรรดาอุลามาอ์มากมายที่หยุดในการวินิจฉัยฮุกุ่มที่พวกเขาไม่รู้
อาจารย์บางท่านตอบคำถามโดยไม่ตรวจวินิจฉัยให้ถี่ถ้วน แล้วฮุกุ่มบิดอะฮ์ลุ่มหลงทันที แต่เมื่อภายหลังเขาไปเจออีกหะดิษที่ซอฮิห์ หรือ หะซัน แทนที่จะเปลี่ยนทัศนะเมื่อเจอความจริง เขากลับดันทุรังกับทัศนะของตน เพราะกลัวเสียเกียรติที่ตนตอบผิด
ส่วนประเด็นในเรื่องของวิญญานคนตายกลับบ้านได้หรือไม่นั้น การที่ผมยังไม่ตอบ ก็เนื่องจากว่า ผมยังไม่ศึกษาอย่างถี่ถ้วน ต้องใช้เวลา หากเรายังไม่เจอหลักฐาน นั่นไม่ใช่ชี้ว่าไม่มีหลักฐาน แต่หากเราเจอหลักฐาน เราก็ยังไม่แน่ใจ จึงไม่สามารถตอบคำถามได้ เช่น ท่านอิมามมาลิก บิน อะนัส กล่าวว่า "ได้ทราบมาถึงฉันว่า แท้จริงวิญญาณของบรรดามุอ์มินนั้น จะถูกปล่อย(ให้เป็นอิสระ) ซึ่งวิญญาณจะไปสถานที่ใดก็ได้ตามต้องการ" ซึ่งอิมามอัศศะยูฏีย์ ได้กล่าวบันทึกไว้ในหนังสือ ฟัตวาของท่าน ที่ชื่อ อัลหาวีย์ ลิลฟะตาวา และหนังสือ อัรรั๊วะห์ ของท่านอิบนุก๊อยยิม
หากคุณจะถามเรื่องบิดอะฮ์นั้น คือมีอยู่สองประเภท คือบิดอะฮ์เชิงปฏิบัติ และบิดอะฮ์เชิงอะกีดะฮ์ ผมเห็นพี่น้องบางกลุ่มสนใจแต่เรื่องการกล่าวหาบิดอะฮ์เรื่องฟิกห์มากจนเลยเถิด โดยลืมไปว่า บิดอะฮ์ที่ร้ายแรงกว่านั้น คือบิดอะอ์เรื่องอะกีดะฮ์ แต่พวกเขาไม่สนใจบิดอะอ์เรื่องอะกีดะฮ์ ซึ่งมีประเภทเดียวเท่านั้นคือ บิดอะฮ์ที่ลุ่มหลง ซึ่งคุณอาจจะกำลังยึดมั่นอยู่ก็เป็นได้
والسلام
al-azhary
