ได้อ่านข้อเขียนถ้อยคำสละสลวย ง่ายๆแต่ลึกซึ้งกินใจ แถมยังแต่งแต้มด้วยวรรณศิลป์อ่านแล้วได้แง่คิดสะกิดใจ คุณอัช - อารีย์ คุณอัล- ฟาตอนี นอกจากมีความรู้ดีมากแล้ว ทั้งสองคนยังมีลีลาการเขียนหนังสือยอดเยี่ยมทีเดียว ไม่แน่นะครับ นอกจากเราจะได้คนอาเหล่ม ออกมารับใช้สังคมแล้ว เราอาจมีนักเขียนบทความวิชาการ , ความรู้เกี่ยวกับศาสนา , หรือแปลหนังสืออาหรับสู่ภาคภาษาไทยในอนาคตก็ได้
มีความเห็นเพิ่มเติมดังนี้ครับ
ที่คุณอัล ฟาตอนีเขียนมาก็ถูกต้อง แต่ก็ไม่หมดจดนะครับ จริงอยู่ว่าระบบการศึกษาในปอเนาะนั้น ได้สร้างบัณฑิตไร้ปริญญาออกรับใช้สังคมมาอย่างยาวนาน แต่ในปัจจุบันนี้ ก็ได้ล้มหายตายไปตามวันและเวลาด้วยหลายๆปัจจัยด้วยกัน ที่เหลือก็มีน้อยน่าใจหาย และเราก็ไม่สามารถที่จะย้อนกลับไปสู่อดีตกาลที่ผ่านมาเหล่านั้นได้อีกแล้ว คิดถึงเด็กปอเนาะ ที่ไปท่องหนังสือดึกดื่น สามปี ห้าปี สิบปี กว่าจะได้เดินทางกลับบ้านเกิด ปักหลักสอนหนังสือที่มัดดราซะ หรือมัสยิด ใช้เวลายาวนานกว่าสังคมจะยอมรับ นั่นเป็นวิถีของเด็กปอเนาะ และเส้นทางเดิน จากโต๊ะปาเก โต๊ะละใบ โต๊ะครู โต๊ะอีหม่าม เพราะบริบทสังคมได้เปลี่ยนแปลงไปแล้ว ตอนนี้ปอเนาะที่กลายเป็น ร ร เอกชน สอนหนังสือศาสนา ในอัตราส่วนน้อยนิดน่าใจหาย จากโต๊ะครู เป็น ผจก โรงเรียน เรามีเยาวชนยุคใหม่ ที่แปลกเปลี่ยนไปจากเดิมอย่างมาก เด็กเหล่านี้แหละที่ดำเนินชีวิตในสังคมจำนวนมาก เด็กรุ่นใหม่ นับถือคนที่ปริญญาบัตร บริบทของสังคมมันเปลี่ยนไปแล้ว
คณะใหม่นั้นมีความพร้อมในตรงนี้เป็นอย่างสูง ที่ดูเหมือนจะโดดเด่น บดบังราศีเด็กปอเนาะไร้ปริญญาไปทุกวัน ที่ต้องอ่านหนังสือกีตาบสอนชาวบ้าน พวกเขาชอบแสดงโวหารบนมิมบัร คุยแต่อุดมการณ์อิสลาม และปลูกฝังความใหม่ใส่ลงไปคนรุ่นใหม่ ซึ่งก็มีแนวโน้มได้ผล เพราะเด็กรุ่นใหม่ ไม่ลึกซึ้งในศาสนา พร้อมที่จะเอนเอียงได้เสมอ ยิ่งเมื่อเจอลูกล่อลูกชนของวาฮาบีย์ก็ตกหลุมง่ายๆ
สำหรับผมแล้ว เด็กปอเนาะ ยุคใหม่ ต้องบินไปเรียนต่อเพิ่มเติมที่เมืองนอกแบบอัช- อารีย์ แบบ อัล -ฟาตอนีย์ นี่แหละดีที่สุด ที่จะเป็นคู่ขับเคี่ยวกับวาฮาบีย์ ที่กำลังเพิ่มปริมาณมากขึ้นทุกวันเป็นอย่างดี เพราะเด็กปอเนาะแบบเดิมๆ อาจไม่ทันการณ์เชิงรุกของคณะใหม่เสียแล้ว แถวบ้านผม เครือข่ายของวาฮาบีย์เดินสายถล่มโต๊ะครู โยนใส่บิดอะห์ ชิริก เป็นว่าเล่น เดี๋ยวจัดงานตรงโน้น ตรงนี้ ในขณะที่โต๊ะละใบต้องแอบสอนกีตาบในบ้านเงียบๆ เพราะมัดดราซะที่สอนหนังสือ วาฮาบีย์ให้เงินทำเป็นสุเหร่าเล็กๆเกือบหมดแล้ว ?
วัซซาลาม