بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم
اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ ،،، وَبعْدُ ؛
ท่านอิมามอัลบัยฮะกีย์ ได้กล่าวรายงานว่า
عَنْ أَنَسٍ بْنِ مَالِكٍ عَنْ رَسُوْلِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ بَخِّرُوْا بُيُوْتَكُمْ بِالُّلبَانِ
"จากท่านอะนัส บิน มาลิก จากท่านร่อซูลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า พวกท่านจงรมบ้านของพวกท่านด้วยกำยาน" หนังสือชุอะบัลอีหม่าน ฮะดีษที่ (6081) แต่ฮะดีษนี้ฎออีฟเป็นอย่างมาก
ท่านอะบี มุฮัมมัด อัตติฮามีย์ อัลฮะซะนีย์ ได้กล่าวว่า
وَرَدَ أَنَّ الْبَيْتَ إِذَا بُخَّرَ بِاللُبَانِ لَمْ يُقَرِّبْهُ حَاسِدٌ وَلاَ كَاهِنٌ وَلاَ شَيْطَانٌ وَلاَ سَاحِرٌ
"ได้มีรายงานว่า แท้จริงบ้านใด เมื่อถูกรมด้วยลุบาน(กำยาน) ผู้อิจฉา , หมอดู , ชัยฏอน , และผู้ทำไสยศาสตร์ จะไม่เข้าใจใกล้บ้านนั้น" หนังสือกุรร่อตุลอุยูน ชัรห์ นัซมิ อิบนุ ยามูน หน้า 76
สายรายงานดังกล่าวนี้ ผมไม่พบว่ามีสายรายงานมายืนยัน หากมีก็มีสายรายงานของท่านอิมามอัลบัยฮะกีย์ ซึ่งเป็นสายรายงานที่ฏออีฟอย่างมาก ซึ่งจะนำมาเป็นเรื่องปฏิบัติคุณงามความดีในเรื่องอะมัลอิบาดะฮ์ไม่ได้ แต่หากเจตนานำกำมะยานแบบชนิดหอมมาใช้ในเรื่องของอาดัต(ประเพณีทั่วไป)เพื่อสร้างความหอมบริเวณบ้าน หรือร้านค้า (เพราะคนอาหรับจะใช้กันมาก) ก็ไม่มีข้อต้องห้ามแต่ประการใด เพราะสิ่งที่หอมนั้น ชัยฏอนจะไม่ชอบอย่างแน่นอน
ท่านอิบนุก็อยยิม กล่าวว่า :
ลุบาน มันคือกำยาน มีรายงานจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
بَخِّرُوْا بُيُوْتَكُمْ بِالُّلبَانِ وَالصَّعْتَرِ
"พวกท่านจงอาบร่ำบ้านของท่านด้วยกำมะยานและทายม์(ทายม์ เป็นพืช ปรุงกลิ่น ที่ใช้ กันมาก ในการทำ อาหาร ฝรั่ง เพื่อทำ ให้รสชาติ ของอาหาร อร่อยขึ้น และปรุง กลิ่นของเนื้อสัตว์ หรือเนยแข็ง บางชนิด นอกจาก ให้กลิ่น แล้ว ยังมี สรรพคุณ ทางสมุนไพร อีกหลาย อย่าง เนื่องจาก มีสาร ทายมอล อยู่มาก สารนี้ จะช่วย ในการย่อย อาหาร แก้ท้องอืด)" แต่รายงานนี้ไม่ซอฮิห์
แต่มีรายงานจากท่านอะลีที่ได้กล่าวตอบชายคนหนึ่งซึ่งมาร้องเรียนต่อเขาเรื่องขี้ลืมว่า "ท่านจงใช้กำมะยานเถิด เพราะมันจะทำให้หัวใจกล้าหาญยิ่งขึ้นและขับใล่ความหลงลืม" ได้กล่าวจากท่านอิบนุอับบาส ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุว่า "ถ้าหากดื่มกำมะยานพร้อมกับน้ำตาลในขณะท้องว่างก็จะเป็นประโยชน์สำหรับปัสสาวะและรักษาโรคหลงลืม" และได้เล่าจากท่านอะนัส ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุว่า "มีชายคนหนึ่งมาหาและร้องทุกข์ต่อท่านด้วยโรคหลงลืม ท่านอะนัสกล่าวว่า ท่านจงใช้กำยานเถิด นำมันมาแช่ไว้ในตอนกลางคืน เมื่อตื่นเช้าขึ้นมาและยังไม่ได้รับประทานอะไร ให้ดื่มกำยานทันทีระหว่างท้องว่าง มันจะช่วยแก้โรคหลงลืมได้ดี"
ที่เป็นเช่นนี้ มีเหตุผลทางธรรมชาติที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจน เพราะโรคหลงลืมนั้นหากเกิดจากธาตุเย็นและชื้นที่ไม่ดีเข้ามาครอบคลุมสมอง สมองนั้นจะไม่สามารถจำอะไรได้อีก ในกรณีเช่นนี้การใช้กำมะยานจะมีประโยชน์ ช่วยแก้ไขโรคหลงลืมได้ แต่ถ้าหากโรคหลงลืมนั้นเกิดจากมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดจากภายนอกมากดสมองเอาไว้ก็สามารถจะเอาสิ่งนั้นออกได้อย่างรวดเร็วโดยใช้สิ่งที่ทำให้สดชื่นขึ้น และข้อแตกต่างระหว่างโลกหลงลืมนั้นคือความแห้ง จะทำให้ตื่นในตอนกลางคืนและเรียกความทรงจำเก่า ๆ กลับคืนมาโดยไม่เกี่ยวกับความทรงจำปัจจุบัน ส่วนความชื้นนั้นตรงกันข้ามคือทำให้หลับสบายใตตอนกลางคืนและทำให้ความทรงจำปัจจุบันดีขึ้น
บางครั้งการหลงลืมเกิดจากสาเหตุการบางประการที่พิเศษออกไป เช่นการกรอกเลือดบริเวณท้ายทอยหรือการรับประทานผักชีสดอยู่เป็นประจำ หรือปรับประทานแอปเปิลเปรี้ยวเป็นประจำ หรือมีโรคซึมเศร้าหดหู่จากมาก หรือไปมองน้ำที่หยุดนิ่งนานเกินไป หรือไปปัสสาวะใส่มัน หรือไปมองไม้กางเขน หรือไปอ่านแผ่นจารึกบนหลุมฝังศพนานเกินไป หรือไปเดินระหว่างอูฐสองตัวที่เดินเรียงแถวกันอยู่ หรือไปกินมูลหนูมาโดยมิรู้ตัว สิ่งเหล่านี้รู้ด้วยการทดลอง...." หนังสืออัฏฏิบบุลอันนะวาวีย์
وَاللهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَاليَ أعْلىَ وَأَعْلَمُ