بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم
اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ ،،، وَبعْدُ ؛
กระผมขอตอบดังนี้นะครับ
1. หากขาดศีลอดและมีความสามารถที่ชดใช้ศีลอดได้ แต่ไม่ทำการชดใช้จนกระทั่งรอมาฎอนปีต่อไปมาถึง ก็จำเป็นต้องชดใช้ศีลอดและเสียค่าปรับ(ฟิดยะฮ์) ด้วยการจ่ายอาหารหลัก เช่น ข้าวสาร 1 มุด ซึ่งมีปริมาณ 600 กรัม และถ้าหากไม่ได้ชดใช้มาหลายปี ก็ต้องเสียค่าปรับเท่ากับจำนวนปีที่ขาดไปนะครับ เช่น ถ้าหากเขาขาดศีลอดรอมะฎอนหนึ่งวัน แต่ไม่ได้ชดใช้มา 3 ปี ก็ต้องทำการชดใช้ศีลอดหนึ่งวัน พร้อมกับจ่ายค่าปรับ 3 มุด เป็นต้น
2. กรณีที่มีการป่วยนั้น ถ้าหากป่วยประจำทั้งปี เช่น เป็นโรคกระเพาะโดยมีความหวังว่าจะหาย ก็ให้กอฎอชดใช้เพียงอย่างเดียวไม่ต้องจ่ายค่าปรับ เพราะเขาขาดศีลอดอันเนื่องมาจากมีอุปสรรค , แต่ถ้าหากป่วยเป็นโรคประจำตัวไม่มีความหวังว่าจะหายขาด ก็ไม่จำเป็นต้องกอฎอชัดใช้ แต่ให้เสียค่าปรับ 1 มุดให้กับทุก ๆ วันที่ไม่ได้ถือศีลอด , สำหรับกรณีที่ป่วยแล้วหายหลังจากนั้น โดยสามารถถือศีลอดได้ แต่ไม่ยอมชดใช้จนกระทั่งรอมะฎอนปีหน้ามาถึง ก็ให้ชดใช้พร้อมกับเสียค่าปรับ เช่น เขาขาดศีลอดรอมะฎอน 6 วัน แต่หลังจากรอมะฎอนเขาได้ป่วยถึง 350 วัน ดังนั้นอีกประมาณ 10 ก็จำเป็นต้องถือศีลอดชดใช้นะครับ เพราะถือว่ามีความสามารถที่จะชดใช้แล้ว
ท่านอิมามอันนะวาวีย์ ได้กล่าวว่า
وَمَنْ تَأَخَّرَ قَضَاءَ رَمَضَانَ مَعَ إِمْكَانِهِ حَتَّي دَخَلَ رَمَضَانُ آخَرُ لَزِمَهُ مَعَ القَضَاءِ لِكُلِّ يَوْمٍ مُدٌّ وَالأَصَحُّ تَكَرُّرُهُ بِتَكَرُّرِ السِّنِيْنَ
"ผู้ใดที่ทำการล่าช้าในการชดใช้ศีลอดรอมะฎอน ทั้งที่เขามีความสามารถ จนกระทั่งหน้ามาถึง ก็จะเป็นบนเขาต้องชดใช้พร้อมทำการจ่ายค่าปรับ(ด้วยอาหารหลัก เช่น ข้าวสาร) 1 มุด(มีน้ำหนักประมาณ 600 กรัม)ในทุกวัน(ที่เคยขาดศีลอด) และตามทัศนะที่ชัดเจนยิ่งนั้น ให้จ่ายค่าปรับ 1 มุดทบทวีคูณ ด้วยการ(ทิ้งกอฎอศีลอด)ทบทวีคูณมาหลายปี" หนังสือมินฮาญุฏฏอลิบีน หน้า 32
ท่านอิมามอัลค่อฏีบ อัชชัรบีนีย์ กล่าวอธิบายว่า "ผู้ใดที่ล่าช้าการชดใช้ศีลอดร่อมะฎอนพร้อมกับเขามีความสามารถโดยไม่มี อุปสรรคอันใดจากการเดินทางหรืออื่น ๆ จนกระทั่งร่อมะฎอนหน้ามาถึง ก็จะเป็นบนเขาต้องทำการชดใช้และทำการเสียค่าปรับ 1 มุดในทุก ๆ วัน...ดังนั้นหากเขาไม่สามารถกอฎอชดใช้ได้เพราะมีอุปสรรคอย่างต่อเนื่อง เช่น เขาเป็นผู้เดินทางอย่างต่อเนื่อง หรือป่วยเป็นประจำ หรือเป็นหญิงตั้งครรภ์ หรือเป็นหญิงให้นมบุตร จนกระทั่งร่อมะฎอนหน้ามาถึง ก็ไม่ต้องเสียค่าปรับใด ๆ ด้วยสาเหตุการล่าช้านี้(แต่ให้กอฎอชดใช้เพียงอย่างเดียว)" หนังสือมุฆนิลมัวะห์ตาจญ์ : 2/177
وَاللهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَاليَ أعْلىَ وَأَعْلَمُ