salam
ช่วยลูกให้รักเรียน
ประวิทย์ รู้สึกหนักใจในเรื่องการเรียนของประสพโชค
บุตรชายวัย 15 ปี ของเขามาหลายปีแล้ว เขาและทัศนีย์ ภรรยา
พยายามทุกวิถีทางให้ลูกชายเรียนหนังสือ แต่ก็ดูเหมือนว่าความพยายามของเขา
จะไม่ใคร่บังเกิดผลนัก ดนัยดูจะไม่ใส่ใจในการเรียน และเกรดก็ไม่ดีขึ้น
ในที่สุด ทั้งสามีภรรยาก็ตกลงใจเลิกเคี่ยวเข็ญ และส่งประสพโชค
ไปเรียนต่อต่างประเทศ โดยมีความหวังว่า อย่างน้อยเขาก็คงจะไปได้ภาษา
กลับมาบ้านดีกว่าอยู่เมืองไทยที่สอบเข้าอะไรไม่ได้
และอาจกลายเป็นเด็กมี "ปัญหา" ก็ได้
ปัญหาของ ครอบครัวประวิทย์ และทัศนีย์ไม่ใช่เรื่องใหม่
เป็นปัญหาที่พ่อแม่คนไทยหลายคนได้ประสบ
และหลายคนก็หาทางเลือกเช่นเดียวกับตัวอย่างข้างบน
จริงๆแล้ว การช่วยลูกให้รักเรียนนั้น พ่อแม่จะต้องหาทางเลือกที่ "ดีที่สุด"
ไม่ใช่ง่ายที่สุด พ่อแม่หลายคนดูจะ "หมดปัญญา" ที่จะแก้นิสัยลูก
และยอมแพ้ง่ายๆ เมื่อลูกบ่นหรือมีอาการต่อต้านการเรียนหนังสือ
และตามใจลูกในที่สุด
ผู้เขียนได้อ่านหนังสือของนักจิตวิทยาหลายท่านและมีความเห็นตรงกันว่า
มีหลายเรื่องที่พ่อแม่สามารถช่วยลูกให้เรียนได้
ผู้เขียนจะขอกล่าวถึงคำแนะนำของเขาย่อๆ ดังนี้
๑) พ่อแม่จะต้องสอนให้ลูกมีความรับผิดชอบ ถ้าคุณไปถามครูทุกคน
คุณจะได้คำตอบตรงกันว่า เด็กที่เรียนดีทุกคนเป็นเด็กที่รับผิดชอบในการเรียน
เด็กเหล่านี้จะมาเรียนไม่ขาด ชอบทำการบ้าน อ่านหนังสือ กล้าพูดกล้าแสดงออก
มีความคิดสร้างสรรค์ และสิ่งเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นเอง
แต่เกิดจากการอบรมบ่มเพาะจากครอบครัว ด้วยการที่พ่อแม่จะให้เขา
รับผิดชอบในงานบ้านบางอย่าง เช่น ทำความสะอาดห้องของตัวเอง
ช่วยจัดโต๊ะเก้าอี้ หรือกวาดถูบ้าน เป็นต้น การให้เด็กๆ รับผิดชอบงานบ้าน
หรือใช้หลักการปฏิบัติศาสนกิจเพื่อเสริมเรื่องคุณธรรม
จะช่วยทำให้เขาเริ่มรู้จักกับ ความรับผิดชอบของชีวิต
รวมทั้งการเรียนของเด็กเองและบ้านพักอาศัย เป็นหน่วยแรกที่จะสอน
และต้องสอนเรื่องความรับผิดชอบให้กับเขา
๒) พ่อแม่จะต้องส่งเสริมให้ลูกรักการเรียนรู้ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
พ่อแม่ที่มีลูกประสบความสำเร็จทุกคน มักจะมีความคาดหวังบางประการกับลูก
และลูกได้รับรู้ความปรารถนานี้จากพ่อแม่ของเขา
เด็กทุกคนรู้ดีว่า หากพ่อแม่หรือครูคาดหวังบางประการ
เขาจะพยายามเป็นไปตามความคาดหวังนั้นเสมอ
อย่างไรก็ตาม ความหวังนี้ควรจะต้องเป็นสิ่งที่เป็นไปได้จริง
ไม่บีบคั้นจนเด็กรู้สึกอึดอัด ไม่ใช่การสั่งแบบนายสั่งทาส
แค่ควรเป็นสิ่งที่ส่งเสริมด้วย ความรัก ความอบอุ่น ความปรารถนาดี
และช่วยกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้อย่างเป็นธรรมชาติ
และรู้จักเรียนรู้นอกห้องเรียน ดังคำกล่าวที่ว่า โลกคือการเรียนรู้
จากการศึกษาพบว่า มีตัวแปร 3 ตัว ที่จะทำให้เด็กขาดความกระตือรือร้น
ในการเรียนหนังสือ
ก. การขาดเรียนบ่อยๆ
ข. การไม่อ่านหนังสือ หรือที่บ้านไม่มีหนังสือดีๆ อ่าน
ค. การดูโทรทัศน์มากเกินไป หรือเล่นเกม ติดเล่น
ดังนั้น ทางแก้สำหรับพ่อแม่ที่จะช่วยได้ก็คือ ดูแลให้เด็กไม่ขาดเรียน
ไปให้ตรงเวลาทุกครั้ง ช่วยดูแลในเรื่องการบ้าน แต่ไม่ใช่ทำการบ้านให้ลูก
อ่านหนังสือให้ลูกฟัง หรือให้ลูกอ่านให้ฟังหลังทำการบ้านเสร็จ
วันละประมาณ 10-15 นาที ทุกวัน หาหนังสือมีคุณค่าไว้ในบ้าน
การอ่านหนังสือให้ลูกฟัง มีผลงานทางวิจัยพิสูจน์แล้วว่าจะทำให้เด็กฉลาด
อยากเรียนรู้ จำกัดเวลาดูโทรทัศน์ เล่นเกมของลูก
หรือจัดเวลาทำการบ้านของเด็กให้ห่างจากโทรทัศน์ให้มาก
หรือวันใดที่เด็กไม่มีการบ้าน ก็ให้เขาหาเวลาอ่านหนังสือทดแทน
ใส่ใจในการเรียนของลูก อย่าปล่อยปละละเลยการเรียนของลูก
หมั่นถามไถ่และสนใจในผลการเรียนของเด็กอยู่เสมอ แต่ไม่ใช่จับผิด
หรือดุด่าเมื่อการเรียนไม่ดั่งใจพ่อแม่ ควรหาสาเหตุและแนวทางแก้ไขร่วมกัน
อย่างสุขุมรอบคอบ ควรรู้จักครูของเด็กหาเวลาไปพบพูดคุย
เพื่อทราบถึงการเล่าเรียนของเด็กเนืองๆ หรือหากทางโรงเรียนมีกิจกรรมอะไร
เกี่ยวกับการเรียน หรือวันพบผู้ปกครอง ก็ควรหาเวลาไปเสมอ
การได้คะแนนหรือเกรดดีนั้น ไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุดในชีวิต
ถึงแม้พ่อแม่ต้องการให้ลูกเรียนดีก็ตาม แต่การเรียนเก่งเพียงอย่างเดียวนั้น
ไม่ใช่สิ่งสำคัญที่จะประสบความสำเร็จ เด็กๆ ควรได้รับการสนับสนุนให้เล่นกีฬา
เข้าค่ายหรือมีส่วนร่วมในกิจกรรมพิเศษไม่ว่าโรงเรียนจัดขึ้น
หรือมีส่วนในการทำกิจกรรมสาธารณะประโยชน์ จะช่วยเสริมสร้างทักษะจำเป็น
เพื่อชีวิตในอนาคต เช่น ความสามารถในการเป็นผู้นำ
การรู้จักแก้ปัญหาการตัดสินใจ การมีจิตอาสา เกื้อหนุนจุนเจือผู้ยากไร้
ด้อยโอกาส เป็นต้น สิ่งเหล่านี้จะช่วยทำให้เด็กได้พัฒนาบุคลิกภาพ
หล่อหลอมคุณธรรมได้อีกด้วย
การสร้างทัศนคติให้ถูกว่า การเรียนไม่ใช่เรื่องง่ายๆ สนุกๆ แต่ไม่ยากเกินไป
การเรียนก็สนุกได้หากมีมุมมองและรู้จักวางแผน เพราะอย่างน้อย
มันก็นำพามาซึ่งความรู้จักเอาตัวรอด
เด็กหลายคนมีความต้องการที่อยากได้อะไรมาง่ายๆ สบายๆ
รวมทั้งเรื่องของการเรียน เด็กๆ อาจจะคิดว่าเรียนให้ผ่านๆ ก็พอ
อันที่จริงแล้ว ไม่มีสูตรสำเร็จ สำหรับชีวิตการเรียนหรือชีวิตจริง
และไม่มีทางลัดที่นำไปสู่ความสำเร็จเลย พ่อแม่ ครู อาจารย์ทุกคน
ควรให้ความเข้าใจอย่างถูกต้อง ความสำเร็จเป็นสิ่งที่ต้องให้ได้มา
ภายใต้ความพยายาม ความขยันวิริยะอุตสาหะ
และที่ขาดเสียไม่ได้คือการมีจริยธรรม คุณธรรมด้วย
ที่จะทำให้เขาก้าวขึ้นไปสู่หลักชัยอย่างแท้จริง
ดังนั้น ในเรื่องของการเรียน หลายครั้งที่เราเห็นเด็กที่ฉลาดแต่เอาตัวไม่รอด
สู้เด็กที่ปกติแต่มีความพยายาม ก็อาจจะประสบความสำเร็จได้มากกว่า
ทั้งเรื่องการเรียนและการดำเนินชีวิต พ่อแม่ควรหาเวลาเพื่อการเล่นสนุก
หรือพักผ่อนในครอบครัวกับเด็ก
เราอาจเคยเห็นเด็กเล็กๆ ที่ผู้ปกครองจัดตารางสอนหลังเลิกเรียนตั้งแต่เย็นจนค่ำ
เด็กแทบไม่มีโอกาสละสายตาจากสมุดเรียนเลย
การที่อัดวิชาการต่างๆ ให้เด็กมากเกินความจำเป็นนั้น ทำให้เด็กเครียด
หนำซ้ำยังทำลายชีวิตวัยเด็ก ซึ่งควรจะเป็นวัยที่สดชื่น แจ่มใสอย่างน่าเสียดาย
คุณพ่อ คุณแม่อาจจะบอกว่าหวังดี กลัวเด็กเรียนไม่ทันเพื่อน
ซึ่งก็อาจจริงอยู่บ้าง แต่จะมีประโยชน์อะไร ถ้าลูกของคุณกลายเป็นเด็กเครียด
มีปัญหาทางสุขภาพกายและใจ ลองตรึกตรองสักหน่อย
คุณอยากให้ลูกเก่งเหนือกว่าคนอื่น หรืออยากให้ลูกมีความสุข
ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ สามรถใช้ได้กับเด็กทุกวัย คุณพ่อคุณแม่ที่อยากให้ลูกเรียนดี
คงจะต้องพยายามหาจุดลงตัวให้ได้ หันหน้าเข้าหากันทุกฝ่าย
การเป็นพ่อแม่ที่ใส่ใจในการเรียนของลูกเป็นสิ่งจำเป็น
ถ้าคุณต้องการเห็นลูกทุ่มเทให้การเรียน อย่าปล่อยปละละเลยลูก
แต่ในขณะเดียวกันนั้น ก็ต้องไม่ตึงเกินไปจนกลายเป็นการสร้างความเบื่อระอา
ในการเรียนให้ลูก
เพียงแค่คุณพ่อคุณแม่หาความพอดีเจอ ก็จะสามารถนอนใจได้ว่า
ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น ลูกของคุณจะใส่ใจในการเรียน
และเมื่อความสำเร็จมาถึง ทั้งคุณและเขาก็จะมีความสุขไม่ต่างกันเลย
----------------------------------------------------------------------
ขอขอบคุณ : บางส่วนจากงานเขียนของ รศ.ดร.นวลศิริ เปาโรหิตย์
เรียบเรียงโดย : อิกเราะฮฺ
จาก บ้านมุสลิมะฮฺ
วัสลามุอะลัยกุมค่ะ
^____________^
