คุณ laliklalee ช่วยอธิบายหน่อย

[As-Zaleek]

ไม่ใช่อย่างนั้นแน่นอน เพราะหากพระองค์ใช้ใช้คำศัพท์ใดตรงกับนามที่มัคลูกมี ผู้ศรัทธาต้องรู้โดยอัตโนมัติว่ามีในแบบเฉพาะของพระองค์ และไม่ละม้ายคล้ายคลึง หรือเหมือนกันกับทั้งมวลอย่างแน่นอน ไม่ว่าจะใช้คำในลักษณะที่เป็น "รูปธรรม" หรือ "นามธรรม" ก็ตาม เช่น "คุณลักษณะ" ,"รูปแบบ" , "มือ" , "เท้า" ,"ความร่ำรวย" , "อำนาจ", "ความรอบรู้", "ความกว้างขวาง", "ความเมตตา" , "พึงพอใจ" , "โกรธ" เป็นต้น

ญะซากัลลอฮุค็อยร็อน

หากพูดอย่างนี้จะดีกว่าไหม "หากพระองค์ใช้ใช้คำศัพท์ใดตรงกับนามที่มัคลูกมี ผู้ศรัทธาเชื่อโดยอัตโนมัติว่าเป็นคุณลักษณะของพระองค์โดยไม่มีรูปแบบวิธีการ และไม่ละม้ายคล้ายคลึง หรือเหมือนกันกับทั้งมวลอย่างแน่นอน"

เป็นที่ทราบว่าคำศัพท์ในอัลกุรอานที่อัลเลาะห์ประทานมานั้นเป็นภาษาอาหรับ เช่น  คำว่า สะมีอฺ  พระองค์ทรงได้ยิน บะซีร  พระองค์ทรงเห็น เป็นคุณลักษณะที่สมบูรณ์ ซึ่งสติปัญญาให้การยอมรับก่อนที่มีตัวบทมารับรองเสียอีกและมีความหมายที่ชัดเจนไม่การจินตนาการ  แต่คำศัพท์ ยะดุน "มือ" สติปัญญาไปคิดเองไม่ได้นอกจากมีตัวบทมาระบุ  และเป็นคำศัพท์ที่ให้ความหมายหลายนัยทั้งที่เป็นอวัยวะและไม่ใช่อวัยวะ  ปราชญ์สะลัฟจึงมีความระวังและเข้มงวดในการเข้าไปพิจารณาคุณลักษณะอันหลังนี้ที่แตกต่างกับอันแรก

คงไม่ดีกว่าหรอกครับ เพราะ เราจะรู้ได้อย่างไรล่ะว่า คุณลักษณะของพระองค์นั้นไม่มีรูปแบบวิธีการแม้กระทั่งในรูปแบบวิธีการเฉพาะของพระองค์เอง  

คุณครับ  ท่าน al-kudawah พูดถูกต้องแล้ว  เพราะเป็นแนวทางของสะลัฟแต่คุณนั้นไม่ได้อยู่ในแนวทางของสะลัฟ  เพราะสะลัฟจริงๆ เขาปฏิเสธรูปแบบและวิธีการต่อซีฟัตของอัลเลาะห์

ท่านอิม่ามอัลบะฆ่อวีย์กล่าวยืนยันว่า

قَالَ الْكَلْبِيُّ: هَذَا مِنَ الْمَكْتُومِ الَّذِي لَا يُفَسَّرُ، وَكَانَ مَكْحُولٌ وَالزُّهْرِيُّ وَالْأَوْزَاعِيُّ وَمَالِكٌ وَابْنُ الْمُبَارَكِ وَسُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ وَاللَّيْثُ بْنُ سَعْدٍ وَأَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ يَقُولُونَ فِيهَا وَفِي أَمْثَالِهَا: أَمِرُّوهَا كَمَا جَاءَتْ بِلَا كَيْفٍ

“อัลกุลบีย์กล่าวว่า  นี้คือสิ่งที่ถูกปกปิดไว้ซึ่งไม่สามารถอรรถาธิบายได้  และท่านมักหูล(สะลัฟ)  ท่านอัซซุฮ์รีย์ (สะลัฟ) ท่านอัลเอาซะอีย์(สะลัฟ) ท่านมาลิก (สะลัฟ) ท่านอิบนุมุบาร็อก(สะลัฟ) ท่านซุฟยาน (สะลัฟ) และอัษเษารีย์(สะลัฟ) ท่านลัยษ์ บิน สะอัด(สะลัฟ) ท่านอะห์มัด บิน ฮัมบัล (สะลัฟ) ท่านอิสหาก(สะลัฟ) กล่าวในอายะฮ์(เกี่ยวกับเรื่องซีฟาตของอัลลอฮ์)และเช่นเดียวกันนี้ว่า  พวกท่านจง(อ่านอายะฮ์เกี่ยวกับคุณลักษณะของอัลลอฮ์)ผ่านมันไปเหมือนกับที่มันได้ระบุมาโดยไม่มีรูปแบบวิธีการ” ตีฟซีรอัลบะฆ่อวีย์ 1/241

คุณบอกว่ามีรูปแบบวิธีการแต่สะลัฟของแท้บอกว่าไม่มีรูปแบบวิธีการ  แสดงว่าคุณศึกษาอะกีดะฮ์โดยไม่เข้าใจแนวทางของสะลัฟ และคุณศึกษาเองโดยไม่มีครูคอยชี้นำ  แบบนี้ไม่บังควร  เพราะนบีเป็นครูของซอฮาบะฮ์และสะลัฟก็มีซอฮาบะฮ์เป็นครูผูกติดตามการศึกษากับครูนั้นและท่านอื่นๆ เพื่อเคยชี้นำเรื่องราวของศาสนาโดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของซีฟาตอัลลอฮ์ตะอาลา  

[As-Zaleek]

หากมือ หรือ เท้า คือ คุณลักษณะ หรือรูปแบบทางรูปธรรม
ความเมตตา หรือ ความกริ้ว คือ คุณลักษณะ หรือรูปแบบทางนามธรรม
การได้ยิน การเห็น หรือ การมอง คือวิธีการ

ท่านอิมามอัลบัยฮะกีย์กล่าวว่า

سفيان بن عيينة يقول كل ما وصف الله من نفسه في كتابه فتفسيره تلاوته والسكوت عليه قال الشيخ وإنما أراد به والله أعلم فيما تفسيره يؤدي إلى تكييف وتكييفه يقتضي تشبيهه له بخلقه في أوصاف الحدوث

“ท่านซุฟยาน บุตร อุยัยนะฮ์ (ปราชญ์สะลัฟ) กล่าวว่า  ทุกคุณลักษณะ(ที่มีความหมายหลายนัย)ที่อัลลอฮ์ได้ทรงพรรณนาพระองค์เองในคัมภีร์ของพระองค์นั้น  การอธิบายมันก็คือาการอ่าน(ผ่าน)มันไปและหยุดนิ่ง(ไม่ต้องอธิบาย) ปรมาจารย์แห่งเรา(คือท่านอิมามอัลฮากิม)กล่าวว่า เป้าหมายของท่านซุฟยาน บุตร อุยัยนะฮ์  - อัลลอฮ์ทรงรู้ยิ่ง- การอธิบายคุณลักษณะของอัลลอฮ์ที่มีความหมายหลายนัยนั้นจะนำไปสู่การทำให้มีรูปแบบวิธีการและการทำให้มีรูปแบบวิธีการ(กับคุณลักษณะของอัลลอฮ์)นั้น  จะทำให้เกิดการทำให้มีการคล้ายคลึงระหว่างพระองค์กับมัคโลคที่เกี่ยวกับคุณลักษณะสิ่งที่บังเกิดขึ้นมาใหม่” หนังสืออัลเอี๊ยะติก็อต หน้า 118

นั่นคือความเข้าใจของสะลัฟ  แต่คุณกลับบอกว่าซีฟาตของอัลลอฮ์  มีรูปแบบวิธีการ  มีเป็นรูปธรรม  มันขัดกับแนวทางสะลัฟอย่างชัดเจน วัลอิยาซุบิลลาฮ์...

[As-Zaleek]

 salam

คุณ laliklalee ระยะหลังๆ คุณพูดคุณบอกว่า ซีฟัตของอัลลอฮ์บริสุทธิ์ทรงไม่เหมือน ไม่คล้ายคลึง กับมัคโลค  แต่หลักการของคุณมัวหมองและมิได้ยืนยันถึงคำพูดของคุณตามความเข้าใจของสะลัฟเลย  มันค้านกันเองอย่างชัดเจน

[laliklalee]

ค้านได้อย่างไรครับ อากีดะฮ์ผมก็เป็นแบบนี้มานานแล้ว จะแรกๆ หรือ หลังๆ ก็คงเหมือนเดิม

ก่อนอื่นอย่าลืมนะครับว่าท่าน อิม่ามอัลบะฆ่อวีย์ ไม่ใช่สลัฟ และนี่ก็เป็นทรรศนะของท่านเท่านั้นไม่ใช่ทรรศนะของสลัฟ

ประการต่อมาผมได้เคยบอกไปแล้วว่าความหมายตรงของคำนั้นต้องดูบริบท ผมกลับอ่านแล้วเข้าใจไปอีกแบบหนึ่งว่า ท่าน อิม่ามอัลบะฆ่อวีย์ หมายความว่า

บรรดาสลัฟได้กล่าวถึงอายะฮ์ที่เกี่ยวกับเรื่องซีฟาตของอัลลอฮ์ว่า  ให้บรรดามุสลิมอ่านอายะฮ์ที่เกี่ยวกับคุณลักษณะของอัลลอฮ์แล้วผ่านมันไปเหมือนกับที่มันได้ระบุมาโดยไม่มีรูปแบบวิธีการ คือ

1. ผ่านเลยไปโดยไม่ต้องตีความด้วยรูปแบบหรือวิธีการใด

2. ท่านรีบจับคำว่า "ไม่มีรูปแบบและวิธีการ" มาบอกว่าทันทีโดยไม่ได้ดูเลยว่ากำลังกล่าวถึง"การระบุมา" หรือ  "การประทานมา" ไม่ได้ขยายคำว่า "คุณลักษณะของอัลลอฮ์"อย่างที่ท่านพยายามจะให้เป็นแต่อย่างใด และถ้าจะขอขยายความของสลัฟจากคำพูดผู้รู้ที่ไม่ได้อยู่ในยุคสลัฟก็คงเป็นไปไม่ได้ถูกไหมครับ?


อีกอย่าง ตรรกะที่ผิดพลาดของคุณที่ว่า "หากผมไม่เข้าใจแนวทางสลัฟ เพราะผมไม่มีครู" ก็ไม่จริงเสมอไป เพราะ ผู้ผิดพลาดกี่มากน้อยแล้วที่หลงว่าตนเองมีครู หรือเป็นครูเสียเอง และการมีครูนั้นมีอีกหลายมุมมองเหลือเกินที่ต้องแนะนำกัน

เพิ่มเติมที่ท่ายกคำพูดท่านอิหม่ามบัยฮากีน่ะครับ

คำแนะนำท่านคือให้ "อ่าน(ผ่าน)มันไปและหยุดนิ่ง(ไม่ต้องอธิบาย)" เหตุผล็เพราะว่า "การอธิบายคุณลักษณะของอัลลอฮ์ที่มีความหมายหลายนัยนั้นจะนำไปสู่การทำให้มีรูปแบบวิธีการและการทำให้มีรูปแบบวิธีการ(กับคุณลักษณะของอัลลอฮ์)นั้น  จะทำให้เกิดการทำให้มีการคล้ายคลึงระหว่างพระองค์กับมัคโลคที่เกี่ยวกับคุณลักษณะสิ่งที่บังเกิดขึ้นมาใหม่”"

เข้าใจนะครับว่า ทำให้มี นั้นหมายถึงอะไร?

[al-kudawah]

ฉันไม่เคยเปิดพจนานุกรมไทย-ไทย เพื่อหาความหมายของคำว่า รูปธรรม นามธรรม มา่ก่อน เพราะคิดว่าตนเองเข้าใจคำสองคำนี้ แต่เมื่อคุณได้นำเอาสองคำนี้มาใช้เพื่ออธิบายซีฟัตของอัลเลาะฮ์ ฉันจึงต้องกลับไปดูเพื่อขจัดความสับสนที่เกิดขึ้น

พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ได้ให้ความหมายคำว่า รูปธรรม ดังนี้

รูปธรรม  [รูบปะทํา] น. สิ่งที่รู้ได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย อันได้แก่ รูปเสียง กลิ่น รส และสิ่งที่สามารถสัมผัสได้ด้วยกาย, คู่กับ นามธรรม  คือสิ่งที่รู้ได้เฉพาะทางใจเท่านั้น

นามธรรม [นามมะทํา] น. สิ่งที่ไม่มีรูป คือ รู้ไม่ได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย รู้ได้เฉพาะทางใจเท่านั้น, คู่กับ รูปธรรม.

คุณได้ให้คำจำกัดความว่า

"รูปธรรม" เป็นนามที่บ่งบอกตัวตนที่มีอยู่จริง และไม่ใช่อาการนามที่เราเรียกว่า "นามธรรม"

มันออกจะเป็นคำจำกัดความที่ไม่รัดกุมสักเท่าไหร่นะ เพราะทุกสิ่งที่มีอยู่จริงนั้น ล้วนสัมผัสได้ ไม่ว่าจะเป็น ด้วยกายสัมผัส (เช่นสิ่งที่เป็นรูปธรรม - ตามความหมายที่ให้ไว้ในพจนานุกรม) หรือ ด้วยใจสัมผัส (นามธรรม - ตามความหมายที่ให้ไว้ในพจนานุกรม)

เมื่อความเข้าใจต่อคำศัพท์ที่คุณนำมาใช้ในการแบ่งศิฟัตที่ยิ่งใหญ่ของอัลเลาะห์ตะอาลา ยังไม่ตรงกัน แล้วมันจะไม่ทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนได้หรือ มันไม่อันตรายไปหน่อยหรือ

วัลลอฮุอะอฺลัม

[laliklalee]

ไม่หรอกครับ ความหมายของพจนานุกรมที่เคยผ่านตาผมไปแล้วต่างหากที่คับแคบ ไปใช้เกณฑ์การสัมผัส ส่วนผิดพลาดอย่างไรนั้นผมได้ยกตัวอย่างไปแล้ว

แต่ที่ผมนิยามก็ยอมรับว่าคงไม่ครอบคลุมความเข้าใจ แต่ย่อมไม่ขัดแย้งอย่างที่คุณ  al-Kudawah เข้าใจ เพราะ ผมได้แยกออกมาแล้วว่า มีอยู่จริง และไม่ใช่อาการนาม

ความคลาดเคลื่อน และอันตรายอาจเกิดขึ้นได้หากผู้ที่ไม่ศรัทธา หรือผู้ไม่เข้าใจซีฟัตอันแท้จริงของอัลลอฮ์ เข้ามาคิดทำความเข้าใจเอาเอง จากพจนานุกรม

[As-Zaleek]

ก่อนอื่นอย่าลืมนะครับว่าท่าน อิม่ามอัลบะฆ่อวีย์ ไม่ใช่สลัฟ และนี่ก็เป็นทรรศนะของท่านเท่านั้นไม่ใช่ทรรศนะของสลัฟ

แต่อิมามอัลบะฆ่อวีย์ได้ถ่ายทอดทัศนะสะลัฟถึง 9 ท่านด้วยกัน คือ ท่านมักหูล(สะลัฟ)  ท่านอัซซุฮ์รีย์ (สะลัฟ) ท่านอัลเอาซะอีย์(สะลัฟ) ท่านมาลิก (สะลัฟ) ท่านอิบนุมุบาร็อก(สะลัฟ) ท่านซุฟยาน (สะลัฟ) และอัษเษารีย์(สะลัฟ) ท่านลัยษ์ บิน สะอัด(สะลัฟ) ท่านอะห์มัด บิน ฮัมบัล (สะลัฟ) ท่านอิสหาก(สะลัฟ)

เป้าหมายคือเนื้อหาที่ท่านอิมามอัลบะฆ่อวีย์ได้นำเสนอทัศนะของสะลัฟนะคร้าบ...

[As-Zaleek]

ไม่หรอกครับ ความหมายของพจนานุกรมที่เคยผ่านตาผมไปแล้วต่างหากที่คับแคบ ไปใช้เกณฑ์การสัมผัส ส่วนผิดพลาดอย่างไรนั้นผมได้ยกตัวอย่างไปแล้ว

แต่ที่ผมนิยามก็ยอมรับว่าคงไม่ครอบคลุมความเข้าใจ แต่ย่อมไม่ขัดแย้งอย่างที่คุณ  al-Kudawah เข้าใจ เพราะ ผมได้แยกออกมาแล้วว่า มีอยู่จริง และไม่ใช่อาการนาม

ความคลาดเคลื่อน และอันตรายอาจเกิดขึ้นได้หากผู้ที่ไม่ศรัทธา หรือผู้ไม่เข้าใจซีฟัตอันแท้จริงของอัลลอฮ์ เข้ามาคิดทำความเข้าใจเอาเอง จากพจนานุกรม

คุณพูดว่า "รูปธรรม" และ "นามธรรม" ซึ่งเป็นภาษาไทย  หากคุณปฏิเสธความหมายภาษาไทยคุณก็อย่านำมาใช้ซิ เพราะสะลัฟไม่ได้นำมาใช้และอุลามาอฺก็ไม่ได้แบ่งแบบนี้  คุณไม่ใช่นักวิชาการอะไรเลย  ดังนั้นคุณไม่ควรแบ่งซีฟัตของอัลลอฮ์ตามอารมณ์และความเข้าใจอันบกพร่องของคุณน่ะครับ

[As-Zaleek]

1. ผ่านเลยไปโดยไม่ต้องตีความด้วยรูปแบบหรือวิธีการใด

คำว่  بلا كيف แปลว่า "ไม่มีรูปแบบวิธีการ"  ส่วนคำพูดของคุณที่ว่า "ไม่ต้องตีความ...ด้วยรูปแบบ...." นั้นคุณเพิ่มมาเองโดยสะัลัฟไม่เกี่ยวข้องด้วยเลย

[laliklalee]

ก่อนอื่นอย่าลืมนะครับว่าท่าน อิม่ามอัลบะฆ่อวีย์ ไม่ใช่สลัฟ และนี่ก็เป็นทรรศนะของท่านเท่านั้นไม่ใช่ทรรศนะของสลัฟ

แต่อิมามอัลบะฆ่อวีย์ได้ถ่ายทอดทัศนะสะลัฟถึง 9 ท่านด้วยกัน คือ ท่านมักหูล(สะลัฟ)  ท่านอัซซุฮ์รีย์ (สะลัฟ) ท่านอัลเอาซะอีย์(สะลัฟ) ท่านมาลิก (สะลัฟ) ท่านอิบนุมุบาร็อก(สะลัฟ) ท่านซุฟยาน (สะลัฟ) และอัษเษารีย์(สะลัฟ) ท่านลัยษ์ บิน สะอัด(สะลัฟ) ท่านอะห์มัด บิน ฮัมบัล (สะลัฟ) ท่านอิสหาก(สะลัฟ)

เป้าหมายคือเนื้อหาที่ท่านอิมามอัลบะฆ่อวีย์ได้นำเสนอทัศนะของสะลัฟนะคร้าบ...

นั่นงัยครับ ความเข้าใจของคนไม่เหมือนกัน ผมเข้าใจว่าสลัฟเหล่านั้นหมายความอีกอย่าง รวมทั้งตัวท่านอิหม่ามเองด้วย ท่านจะว่าอย่างไร? เพราะการอ้างอย่างนี้งัยครับ การอ้างหลักฐานในวิธีการของท่านจึงไม่ยุติให้พบสัจธรรมความจริงได้ และโปรดแยกแยะการปฏิเสธความหมายภาษาไทย กับการปฏิเสธคำจำกัดความของคนไทยบางคนออกจากกันด้วยครับ

[laliklalee]

1. ผ่านเลยไปโดยไม่ต้องตีความด้วยรูปแบบหรือวิธีการใด

คำว่  بلا كيف แปลว่า "ไม่มีรูปแบบวิธีการ"  ส่วนคำพูดของคุณที่ว่า "ไม่ต้องตีความ...ด้วยรูปแบบ...." นั้นคุณเพิ่มมาเองโดยสะัลัฟไม่เกี่ยวข้องด้วยเลย

ผมไม่ได้รายงานคำพูดท่านเหล่านั้นนี่ครับ ผมเพียงถอดความหมายมาอธิบายในอีกด้านที่คุณพยายามไม่มอง ถ้าจะนับคำอย่างนั้น ข้อ 2 ของผมก็คงใช้คำพูดตนเองมาเพิ่มเติมอีกมากมาย อย่างนั้นสินะครับ  ท่านเข้าใจการอธิบายความหมายของผู้พูดไหมครับ?

อีกอย่างหนึ่งชาวสลัฟไม่เกี่ยวข้องกับคำพูดผม เช่นเดียวกับคำพูดของคนที่มาทีหลังเช่นท่านอิหม่ามเช่นเดียวกันครับ ส่วนผิดถูกอย่างไรนั้น

วัลลอฮูอะลัมครับ

[As-Zaleek]

ผมไม่ได้รายงานคำพูดท่านเหล่านั้นนี่ครับ ผมเพียงถอดความหมายมาอธิบายในอีกด้านที่คุณพยายามไม่มอง ถ้าจะนับคำอย่างนั้น ข้อ 2 ของผมก็คงใช้คำพูดตนเองมาเพิ่มเติมอีกมากมาย อย่างนั้นสินะครับ

คุณเป็นใคร ที่จะมาอธิบายคำกล่าวของสะลัฟ  สติปัญญาของคุณระดับใหน  จำอัลกุรอาน จำฮะดีษ หรือเปล่า  ส่วนผมยกความเข้าใจมาจากปราชญ์ผู้ทรงธรรม  ดังนั้นคุณจงลดความมานะฑิธิของตนเองออกไป  พยายามมีความรู้สึกว่าตนเองต่ำต้อย  ไม่สามารถเอื้อมถึงสถานะของอุลามาอฺผู้มีคุณธรรมได้  คุณก็จะมีความรู้สึกใหม่ขึ้นมา  ก็คือ ตามความเข้าใจของสะลัฟที่เหล่าปราชญ์ได้อธิบายไว้ไม่ใช่สติปัญญาอันน้อยนิดของคุณมาอธิบาย...

[laliklalee]

ครับ ผมต่ำต้อย และโง่เขลา แต่ผมก็มีความคิดเพียงพอที่จะอธิบายความเข้าใจของผมให้คุณได้รับรู้ ส่วนจะเชื่อ หรือไม่นั้นผมก็ไม่ได้บังคับอะไรอยู่แล้วนี่ครับ

และใช่ว่าผมจะนำความรู้ ความเชื่อของผมไปเป็นมาตรฐานใหม่ในทางศาสนาก็หาไม่

ที่ผ่านมาผมปฏิเสธหลักฐานจากกุรอาน ฮาดีษ หรือ ปราชญ์ในยุคสลัฟรึปล่าวหล่ะ? ตรงกันข้าม ผมกลับเก็บเกี่ยว และน้อมรับมาปรับความคิด และศรัทธาตนเอง ทั้งยังเรียกร้องให้กลับไปหามันอย่างจริงๆจังๆ เสมอมา

ผมเป็นใครนั้นไม่สำคัญ และผมก็ไม่อยากให้ใครให้ความสำคัญ และคำถามนี้น่าจะเทียบเคียงกับมนุษย์ทั่วไปที่อยู่ในยุคหลังจากยุคที่ศาสดารับรองด้วย ท่านเคยตั้งคำถามเช่นนี้กับผู้อื่นที่ท่านศรัทธาในสิ่งที่เขาพูดนอกเหนือไปจากนบีรับรองหรือไม่ ว่า "เขาเหล่านั้น เป็นใคร?" หรือเพียงเพราะเขาได้ท่องจำกุรอาน และฮาดีษเป็นจำนวนมาก ท่านก็รีบเชื่อโดยไม่ต้องพยายามตรวจสอบเสียแล้ว

มาตรฐาน คุณเป็นใคร? ของท่านดีแล้ว แต่ขอให้รักษาไว้ให้ดีครับ จะเลือกครูก็ต้องใช้มาตรฐานนี้ด้วย และเป็นเรื่องๆไป

[al-kudawah]

 salam
ุ
กระทู้นี้น่าจะหยุดเพียงเท่านี้  เพื่ออ่านอัลกุรอานและซิกรุลลอฮ์กันดีกว่า  จะเสวนาแลกเปลี่ยนกันอีก  ก็ช่วงหลังร่อมะดอนน่าจะดีไม่น้อย

[laliklalee]

ยินดี และเห็นด้วยอย่างยิ่งครับ ถ้าไม่มีการบิดเบือนเจตนา หรือใส่ร้าย ที่ทำให้ต้องเข้ามาชี้แจง