
อุลามาอฺในงานดะอฺวะอฺมีเยอะมากครับ เช่นเมาลานาตอริกยามิ้ล เมาลานาเอี๊ยะซาน เมาลานายัมชีค มุฟตีซัยนุ้ลอาบีดีน (ปากีสถาน) เมาลานาซะอั๊ด เมาลานาซุเบร เมาลานาอิบรอฮีม เมาลานาอะหมัดลาต (อินเดีย) อุลามาอฺเหล่านี้ คนที่ทำงานดะอฺวะฮฺ เป็นแสน เป็นล้านคน จาก 200 กว่าประเทศให้การยอมรับ อย่างไม่ต้องสงสัย
แต่ถ้านิยามคำว่าอุลามาอฺที่โลกยอมรับ หมายถึงการยอมรับผ่านสื่อต่างๆ นั้นคงไม่ปรากฏสักเท่าไหร่ เพราะในงานดะอฺวะฮฺ เน้นการดะอฺะวะฮฺที่ใกล้ชิดซุนนะห์มากที่สุด นั้นคือแบบปากต่อปาก ประตูสู่ประตู หัวใจต่อหัวใจ ไม่ได้มุ่งเน้นการใช้สื่อตามความเจริญของโลก หรือใช้แต่เพียงน้อยที่สุด
ยังมีอุลามาอฺผู้รู้อีกมากที่มีคุณสมบัติ เป็นผู้รับมรดกของท่านนบี เพียงแต่มิได้ยกตัวเองขึ้นมา ยกตัวอย่างง่ายๆ เหมือนการเป็นนักกอรีที่โลกรู้จัก ก้อต้องมีการประกวด มีการแข่งกัน ถึงจะเป็นนักกอรีที่โลกรู้จักได้ ในทางตรงกันข้าม อาจมีมุสลิมที่อ่านกุรอานได้ถูกต้อง ไพเราะ ชัดเจน อีกเป็นร้อยเป็นพันคน แต่เขาไม่ได้ขึ้นเวทีมาประกวดประขันด้วย โลกจึงไม่รู้จัก หรือรู้จักในในวงแคบ
อุลามะอฺในงานดะอฺวะฮฺ เมื่อจบการศึกษาใหม่ๆ จะพยายามออกดะอฺวะฮฺ 1 ปี เพื่อเรียนรู้ภาคปฏิบัติ ลดซีฟัตแห่งการริยะ ตะกับโบร กับความรู้ของตน และเพื่อพบเจอกับมนุษย์ที่หลากหลาย นักเรียนที่เรียนมัรกัสมีนบุรี มัรกัสยะลา และสถาบันในสังกัดของแต่ละมัรกัสทั่วโลก สถาบันเหล่านี้จะมีการเรียนทั้งฮาฟิซกุรอาน (ท่องจำอัลกุรอาน) และเรียนแบบเราเดาะตุ้ลฮะดีษ (คือการเรียนซ่อเฮี๊ยะบุคอรี-มุสลิม สุนันซิตตะห์ทั้งหก โดยเรียนหมด ทุกบั๊ปและทุกบท) เพื่อศึกษาแนวทาง ทัศนะของทุกมัซฮับ ทำให้ได้รับความรู้ที่กว้างขวางและลึกซึ้ง จึงเป็นที่มาแห่งการผลิตอุลามาะอฺ ออกไปเผยแพร่ศาสนาทั่วทุกมุมโลก
ปัจจุบันการเผยแพร่ศาสนาตามสื่อต่างๆ มีมากมาย แต่กับบุคคลบางคน เขาไม่รู้และไม่ต้องการ ประหนึ่งคนหูหนวกและตาบอด ที่กำลังเดินสู่เหวลึก มีคนเอาวิทยุมาเปิด ก้อไม่ได้ยิน เพราะหูของเขาหนวก มีคนเอาทีวี เอาหนังสือมาให้ดู เขาก้อมองไม่เห็น เพราะตาของเขาบอด เหตุนี้งานดะอฺวะฮฺจึงใช้สองมือสองเท้าเป็นสื่อ ก้าวเดินไปจับมือพี่น้องเอาไว้ ไม่ให้เดินสู่เหวแห่งความหายนะ อิสลามแผ่ขยายไปทั่วทุกมุมโลกในยุคของซอฮาบะฮฺ ไม่ใช่ด้วยดาวเทียม หรืออินเตอร์เน็ต แต่อิสลามขยายไปทั่วโลกด้วยการเสียสละของบรรดาซอฮาบะฮฺ
เราทุกคนทำงานดะอฺวะฮฺ ไม่ใช่เพื่อให้มนุษย์ หรือโลกรู้จักและยอมรับ แต่ทำเพื่อความพอพระทัยของอัลลอฮฺ เพื่อเจริญรอยตามแบบอย่างของนบี และซอฮาบะฮฺ เส้นทางของงานดะอฺวะฮฺตับลีฆนั้นไปไกลเกินกว่า เส้นทางของวิทยุ โทรทัศน์ หรือสื่อต่างๆ จะไปถึง วันนี้มนุษย์จะรู้จักและยอมรับ หรือไม่ ไม่เป็นไร แค่ขอให้อัลลอฮฺพอใจเราก้อพอ..