4.) การกระวนกระวายใจ และการกลับตัวของท่านอิม่ามฟัครุดดีน อัร-รอซีย์ (606 ฮ.ศ.)
ท่านอิม่ามได้แสวงหาความรู้อันมากมาย และท่านได้นิยมอิลมุกะลาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งท่านอยู่ในสำนักอัล-อัชอะรีย์ จนกระทั่งท่านได้มีความกระวนกระวายใจบางปัญหา ท่านก็ได้กลับไปยังอะฮฺลุซซุนนะฮฺ วัลญะมาอะฮฺ
1 ซึ่งท่านได้ประกาศไว้ว่า
نهاية إقدام العقول عقال
وأكثر سعى الناس للعالمين ضلال
وأر واحنا في وجضة
وغاية دنيانا أروى ووبال
ولم نستفد من بحثنا طول عمرنا
سوى أن جمعا قيل وقالوا
ความว่า
"การสิ้นสุดของความเจริญก้าวหน้าของอัลอิลมุกะลาม คือ ไม่มีที่ไป
และความพยายามของมนุษย์กับอิลมุลกะลามในโลกนี้อันมากมายที่หลงทาง
การมีอิลมุลกะลามในจิตวิญญาณของเรา ทำให้เราไม่มีความสงบ
ผลที่ได้จากอิลมุลกะลามนั้น เป็นสิ่งที่เลวร้าย และไม่มีประโยชน์
การค้นหาอิลมุลกะลามในระยะเวลาอันยาวนาน ไม่มีความหมาย
นอกจากเป็นสิ่งที่ผู้คนเล่าต่อกันไป โดยไม่มีที่มา"
และท่านได้อธิบายว่า แนวทางที่ถูกต้องที่สุด คือ แนวทางที่มาจากอัล-กุรฺอาน (Ibn Abi Usaiba'ah:1965:468) และอ้างจาก (Ibn Taymiyyah:1985:183-184)
____________________________________________________________
1 อะฮฺลุซซุนนะฮฺตามความเข้าใจของผู้วิจัย คือ กลุ่มสะละฟียะฮฺ หรือที่รู้จักกันในนามว่า "วะฮะบีย์" นั่นเอง และกลุ่มอะชาอิเราะฮฺเป็นกลุ่มที่หลงทาง หรืออาจจะไม่ได้อยู่ในกลุ่มของอะฮฺลุซซุนนะฮฺ วัลญะมาอะฮฺด้วยซ้ำ ตามทัศนะของผู้วิจัย ตามที่ผู้นำเสนอได้อ่านวิทยานิพนธ์ดังกล่าวมา-ผู้นำเสนอ
____________________________________________________________
ข้อชี้แจง
1.) หัวข้อที่ผู้นำเสนอได้นำเสนอไปนั้น ที่ชื่อว่า
"อะชาอิเราะฮฺ : ประวัติ แนวคิด และอิทธิพลต่อหลักศรัทธาของมุสลิมจังหวัดชายแดนภาคใต้" โดย Isma'il Katek ปรากฏในวิทยานิพนธ์ดังกล่าว ตั้งแต่หน้า 24-27 ตามลำดับข้อตั้งแต่ข้อแรก (1) จนข้อสุดท้าย (4)
2.) การสะกดชื่อของอุลามาอฺ และคำภาษาอาหรับบางคำเป็นภาษาไทยนั้น บางคำผู้นำเสนอเขียนตามที่ปรากฏในวิทยานิพนธ บางคำผู้นำเสนอได้เขียนตามที่ผู้นำเสนอเคยผ่านตามาจากการอ่านหนังสือต่างๆ ที่ของสำนักพิมพ์ที่น่าเชื่อถือได้ (เช่น สำนักพิมพ์อิสลามิค อะเคเดมี) ในการสะกดคำอาหรับเป็นไทย หากผิดพลาดประการใดขออภัย ณ ที่นี้ด้วย
3.) ท่านสามารถค้นคว้าวิทยานิพนธ์ดังกล่าวต่อได้ ที่ หอสมุดจอห์น เอฟ เคเนดี้ มอ.ปัตตานี ชั้น 3 ห้องวิทยานิพนธ์ รายงานการวิจัย หนังสือดังกล่าวอยู่ในชั้นวางหนังสือที่ 2 นับจากขวาไปซ้ายของห้อง ชั้นวางหนังสือดังกล่าวอยู่ฝั่งขวา เมื่อท่านเข้าไป
4.) ข้อมูลอ้างอิงวิทยานิพนธ์ดังกล่าวคือ : อิสมาแอ กาเต๊ะ. ม.ป.ป.
อะชาอิเราะฮฺ : ประวัติ แนวคิด และอิทธิพลต่อหลักศรัทธาของมุสลิมจังหวัดชายแดนภาคใต้. ม.ป.ท.
4.1.) ม.ป.ป. หมายถึง ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์
4.2.) ม.ป.ท. หมายถึง ไม่ปรากฏสถานที่พิมพ์
5.) วิทยานิพนธ์ดังกล่าว เป็น "วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 2547"
________________________
วัสสลามุ อลัยกุม วะเราะฮฺ มะตุ้ลเลาะฮฺ วะบะเราะก้าตุ้ล
อินชาอัลเลาะฮฺ หากท่านสนใจเนื้อหาในส่วนอื่นของวิทยานิพนธ์ บอกได้ครับ จะนำเสนอให้เท่าที่สามารถหามาได้ เพื่อพี่น้องทุกคน