อ้างอิงจากhttp://www.oknation.net/blog/DIVING/2009/08/27/entry-1
ผมร่วง รักษาอย่างไรให้เส้นผมกลับคืนมา โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล เมื่อแน่ใจแล้วว่าผมของคุณร่วงมากกว่าเกณฑ์ปกติแล้วจริงๆ ก็อย่าได้นอนใจควรรีบไปขอรับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งคุณมีทางเลือกได้หลายรูปแบบเสียเหลือเกินทั้งสถาบันเสริมความงาม สถานพยาบาลทางการแพทย์ทั้งหลายที่มีผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเส้นผม ก่อนไปลองมาดูกันว่าแนวทางการรักษาในปัจจุบันมีอะไรบ้าง เพื่อคุณจะได้เตรียมกายและบางทีต้องเตรียมสตางค์ไว้ด้วย
ไปตรวจผมร่วงเพื่ออะไร
ในทุกกรณีที่คุณเข้าไปขอรับคำปรึกษาในการแก้ปัญหาหรือรักษาผมร่วง แพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญจะซักประวัติคนไข้ เช่นเดียวกับการตรวจโรคผิวหนังศีรษะ โดยมีการสอบถามถึงระยะเวลาที่ผมร่วง ลักษณะที่ร่วง (ร่วงเฉพาะที่หรือร่วงทั่วไปทั้งศีรษะ) ปริมาณผมที่ร่วงหล่นต่อวัน ประวัติของครอบครัวเพื่อสอบถามลักษณะผมร่วงทางกรรมพันธุ์ ประวัติสุขภาพและโรคประจำตัวของคุณเอง รวมทั้งการตรวจสภาพหนังศีรษะ และสภาพเส้นผม เพื่อหาความผิดปกติทีอาจเกิดขึ้น พื้นที่ที่ร่วง เส้นผมที่ร่วง ความหนาแน่นของเส้นผม การติดเชื้อรา การอักเสบต่างๆ (ที่อาจเกิดขึ้นได้)ทั้งหมดนี้ คุณจะได้รับการวิเคราะห์อย่างถี่ถ้วนเพื่อหาสาเหตุ ตามมาด้วยทางแก้ไขและรักษาเพื่อชะลอผมร่วง สร้างเส้นผมใหม่และคงสภาพเส้นผมให้ปกติต่อไปครับ
เริ่มต้นรักษาที่สาเหตุที่ทำให้ร่วงเสียก่อน
เมื่อได้สอบถามถึงลักษณะของผมร่วงจนทราบถึงต้นเหตุแล้ว การรักษาที่ได้ผลที่สุดก็คือการให้รักษาตามต้นเหตุนั่นเอง ได้แก่
· ถ้าผมร่วงจากสภาพหนังศีรษะที่เกิดการอักเสบ ก็จะรักษาภาวะอักเสบของหนังศีรษะเสียก่อน
· ผมร่วงจากเชื้อราบนหนังศีรษะ ถ้าได้รับการรักษาด้วยยาฆ่าเชื้อราอย่างถูกต้องก็หายได้
· ถ้าผมร่วงจากการดึงทึ้งเส้นผม ก็ควรรับการบำบัดทางจิตใจเพื่อลดละพฤติกรรมในผู้ป่วยที่ชอบดึงทึ้งผม
กรณีที่รากผมยังไม่ถูกทำลายมากนัก
หลังจากจัดการปัญหาดังกล่าวแล้ว เส้นผมคุณก็จะกลับมาสู่สภาพเดิมได้มากที่สุดขึ้นอยู่กับผลการรักษาผมร่วงเฉพาะที่ (alopecia areata) เป็นอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆ มักจะเกิดเป็นหย่อมเล็กๆ รูปรีหรือวงกลม เป็นที่ตำแหน่งไหนของศีรษะก็ได้ ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด แต่สันนิษฐานว่าอาจเกิดจากบางสาเหตุหรือหลายๆสาเหตุผสมกัน ได้แก่ กรรมพันธุ์ โรคภูมิแพ้ ความเครียด การติดเชื้อ เป็นต้น หรือออาจเกิดร่วมกับโรคของต่อมไทรอยด์ โรครอยด่างขาว และโรคอื่นๆ
ผมร่วงแบบนี้มักจะเกิดเป็นหย่อมรูปรีหรือรูปกลมที่ผมร่วงหมดจนดูเลี่ยน หนังศีรษะบริเวณนั้นอาจจะแดงและบุ๋มลึกกว่าบริเวณโดยรอบเล็กน้อย ตามขอบๆ อาจจะเห็นเส้นผมที่งอกออกมาไม่เต็มที่ ถ้าเป็นหลายหย่อม และหย่อมเหล่านี้ขยายมาจรดกัน อาจจะทำให้หัวล้านทั้งศีรษะได้
โดยทั่วไป ผมร่วงแบบนี้ถ้าเป็นหย่อมเล็กๆ และเป็นบริเวณยอดศีรษะ และในคนไข้เด็กโอกาสที่จะหายเองมีมาก และมักหายในเวลา 1 ปี แต่ถ้าเป็นบริเวณทัดดอกไม้และท้ายทอย โดยเฉพาะในผู้ใหญ่แล้วโอกาสที่จะหายเองมีน้อย
การรักษาคือ การปล่อยให้หายเอง บางครั้งแพทย์อาจให้การรักษาด้วยการทาบริเวณที่เป็นด้วยครีมสเตียรอยด์ (Steroids) หรือการฉีดสเตียรอยด์เข้าไปใต้ผิวหนัง จะช่วยให้ผมงอกขึ้นมาเพียงชั่วคราวเท่านั้น แล้วภายในไม่กี่เดือนมันก็จะร่วงหายไปหมดเช่นเดิม และอาจทำให้หนังศีรษะบริเวณนั้นอักเสบ และฝ่อไปด้วยได้
ผมคุด (ingrowing hairs) เป็นอาการที่ปลายผมที่งอกออกมากลับคดงอและฝังเข้าไปในผิวหนังที่ปากรูขุมขน (ปากรูผม) นั้น จึงมักจะทำให้เกิดการอักเสบที่รูผมนั้น ส่วนใหญ่เกิดกับเส้นผมบริเวณต้นคอ และหนวดเครา มักเป็นในคนที่ผมหยักศกหรือหยิกหยองมาก เช่น ในนิโกร
การรักษา ต้องใช้แว่นขยายส่อง แล้วใช้คีมถอนผมเล็กๆ ดึงและถอนผมหรือขนเส้นนั้นออกอาการอักเสบหรือการเป็นฝี หนองในบริเวณนั้นก็จะหายไป
รังแค (dandruff) คุณคงเคยสังเกตุเห็นเป็นสะเก็ดเล็กๆ แห้งๆ ที่เกิดจากหนังศีรษะที่ลอกหลุดออก หนังศีรษะก็เช่นเดียวกับผิวหนังส่วนอื่นๆ ของร่างกายที่ชั้นนอกของมันจะตายและลอกหลุดออกไปเรื่อยๆ ตามผิวกายทั่วไปเราเรียกกันว่า “ขี้ไคล” ที่เวลาถูตัวแรงๆ แล้วจะเป็นเศษสีคล้ำหรือดำหลุดออกมาจากผิวหนัง เช่นเดียวกันเศษผิวหนังที่หลุดออกมาจากหนังศรีษะ เราเรียกว่า ‘รังแค”
ดังนั้นรังแคจึงเป็นเรื่องปกติ อย่าได้ตะหนกมากไปจนเหมือนในหนังโฆษณา แต่หากคุณมีรังแคมาก จนเปรียบเสมือนหิมะ อาจมีสาเหตุมาจาก
· ความสกปรก อาจเกิดจากการที่ไม่ได้ทำความสะอาดเส้นผมเป็นประจำ รังแคที่สะสมกันอยู่บนหนังศีรษะไม่ได้รับการชะล้างออกไป จึงร่วงหล่นลงบนเสื้อผ้า ทำให้เห็นได้ชัดและเกิดความน่าเกลียดขึ้นเมือคุณสวมใส่เสื้อผ้าสีเข้ม
· หนังศีรษะอักเสบที่มีสาเหตุมาจากยาสระผมที่แรงเกินไป ยาย้อมผม ความร้อน โรคผิวหนังอักเสบที่เรียกว่า seborrheic dermatitis โรคสะเก็ดเงิน (psoriasis) การติดเชื้อรา และการเกาศีรษะอย่างแรงด้วยปลายเล็บที่แหลมคมบ่อยๆ รวมทั้งการหวีหรือการแปรงหนังศีรษะแรงๆ
การรักษาเริ่มต้นด้วยการรักษาความสะอาดของผมและหนังศีรษะ สระผมบ่อยๆโดยใช้เพียงสบู่เหลวอ่อนหรือแชมพูอ่อนที่มีส่วนผสมที่ไม่ระคายหนังศีรษะ
ถ้ารักษาความสะอาดของผมและหนังศีรษะอย่างดีแล้ว รังแคยังไม่ลดลง ควรตรวจหนังศีรษะเพื่อพบว่าหนังศีรษะมีการอักเสบ เป็นผื่น หรืออื่นๆ ให้รักษาสาเหตุ แล้วอาการรังแคจะดีขึ้น แต่ถ้าหนังศีรษะเป็นปกติ อาจใช้ยาสระผมที่มีส่วนผสมของกำมะถัน ซิลิเนียม น้ำมันดิน (tar) หรือยาฆ่าเชื้อ ร่วมด้วยในการสระผม
การปลูกถ่ายผม (Hair transplants) คือการตัดเอาหนังศีรษะส่วนที่มีผมเป็นหย่อมเล็กๆ มาปลูกลงตรงบริเวณที่หัวล้าน ต้องตัดมาหลายหย่อม จะมากหรือน้อยย่อมขึ้นกับบริเวณที่ผมร่วงว่ามีพื้นที่ใหญ่หรือเล็ก เพราะบริเวณที่ถูกตัดหนังศีรษะไปจะเกิดแผลเป็นและผมจะหายไปด้วย การปลูกถ่ายผมจะช่วยแก้ปัญหาผมร่วงมากๆได้บ้าง
ทอเส้นผมเป็นการนำเส้นผม (ที่สะสมมาของคุณเองหรือเลือกใช้เส้นผมของผู้อื่น) นำมาถักทอป็นวิกเส้นผมส่วนตัวของคุณเอง เป็นวิธีได้ผลเร็วดี คุณภาพของการสวมใส่และความเสมือนจริงขึ้นอยุ่กับผู้ถักทอรายนั้นๆ ข้อควรระวังก็คือเมื่อผมจริงๆของคุณยาวขึ้น ต้องหมั่นเล็มตัดผมให้ดูเสมือนธรรมชาติ ควรหมั่นดูแลรักษาความสะอาดเส้นผมที่ทอด้วยรวมทั้งซ่อมแซมเมื่อเสียสภาพไป
ผมร่วงจากพันธุกรรมหรือจากฮอร์โมน DHT( Dihydrotestosterone)
Laser Hair Treatment ปัจจุบันได้มีการนำเลเซอร์มาทำการรักษาเส้นผม โดยมีความเชื่อที่ว่าแสงเลเซอร์พลังงานต่ำ หรือที่เรียกว่า Cold beam นั้นจะไปออกฤทธิ์กระตุ้นที่เซลล์รากเส้นผม ทำให้มีเลือดและสารอาหารมาหล่อเลี้ยงมากยิ่งขึ้น โดยจะส่งผลให้เส้นผมเพิ่มจำนวนมากขึ้น
คุณๆสามารถขอรับคำปรึกษาได้จากผู้เชี่ยวชาญนะครับ
ตอนต่อไปการดูแลเส้นผมหลังจากการรักษา ทำอย่างไรไม่ให้กลับมาร่วงได้อีก
แหล่งข้อมูล
•เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล สงวนลิขสิทธิ์ แต่ยินดีให้นำไปเผยแพร่ได้ โดยขอความกรุณาอ้างอิงแหล่งที่มาได้ อย่านำไปใช้เพื่อการค้า
และขอความกรุณา copy url address
http://www.oknation.net/blog/DIVINGไปด้วยนะครับ 27 สค. 2552
บทความนี้เขียนขึ้นเพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาพและตอบแทนคุณแผ่นดินที่หล่อเลี้ยงวิชาชีพเภสัชกรคนนี้มาจนทุกวันนี้ อย่างไรก็ตามเราก็ไม่แนะนำให้คุณนำไปใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรคด้วยตนเอง ขอความกรุณารับคำปรึกษาได้โดยตรงจากบุคคลากรสหวิชาชีพทางสาธารณสุขใจดี ที่พร้อมดูแลสุขภาพพ่อแม่ พี่น้องนะครับ
· Alopecia (Baldness),
www.merck.com· Alopecia Areata,
www.medicinenet.com· Androgenetic Alopecia,
http://emedicine.medscape.com· Jerry Shapiro, Alopecia Areata: Clinical Features and Treatment Options in the 90's,
http://www.dermweb.com· Clinical practice guideline for Alopecia Areata,
http://www.dms.moph.go.th· Alopecia areata treatment,
www.dermatologychannel.net · นพ.สมยศ จารุวิจิตรรัตนา ผมร่วง หมอชาวบ้าน เล่มที่ 62 เดือน 6 ปี 1984
· นพ.อภิชาติ ศิวยาธร ผมร่วง หมอชาวบ้าน เล่มที่ 112 เดือน 8 ปี 1988
· นพ.สันต์ หัตถีรัตน์ การตรวจรักษาผมร่วง หมอชาวบ้าน เล่มที่ 125 เดือน 09 ปี 1989
· ภก. วิรัตน์ ทองก้อน ยารักษาผมร่วง หมอชาวบ้าน เล่มที่ 324 เดือน 4 ปี 2006
