พอจะบอกได้ไหมว่า มีอุะมาอ์ท่านใดบ้างที่ระบุว่า รอยอแน เป็นประเพณีปฏิบัติที่ไม่ใช่อิบาดะฮฺ หรือรวมอยู่ในประเภทของมุอามะลาต
๑) ผมอ้างด้านตามความเข้าใจของผมถูกต้องไหม
๒) ถ้าข้อ ๑) ถูกต้อง ผมก็ขอถามต่อว่า การรายอแนเป็นอิบาดะฮฺใช่หรือไม่ ถ้าใช่ ไหนล่ะหลักฐาน
ผมขอถามแบบที่ผมเคยถามเมื่อเรียน ป ตรี ที่ มอย แล้วกัน
ผมก็ไม่มีหลักฐานเหมือนกันว่ารอยอแนเป็นอิบาดะฮฺด้วยหรือเปล่า แต่ผมมีคำพูดของอุละมาอ์ในสังกัดมัซฮับอัชชาฟิอีย์ และหันบาลีย์มาให้อ่าน ซึ่งจากคำพูดของพวกท่านทำให้เข้าใจว่ารายอแนเป็นอิบาดะฮฺอย่างหนึ่ง
1. อิบนุหะญัรฺ อัล-ฮัยตะมีย์ กล่าวว่า “เป็นที่ชัดเจนยิ่งว่า ไม่อนุญาตให้ผู้ใดยึดมั่นและศรัทธาว่าวันที่แปดของเดือนเชาวาลเป็นวันอีดที่มีถูกบัญญัติไว้ในอิสลาม ดั่งเช่นวันอีดิลฟิฏรฺและอีดิลอัฎฮา ยิ่งกว่านั้นอุละมาอฺบางท่านถึงกับระบุว่า ไม่อนุญาตให้เรียกวันนั้นว่าวันอีดที่ควรแก่การแสดงออกด้วยสัญลักษณ์ต่างๆของวันอีด เช่นการสวมเสื้อผ้าที่สวยงาม การจัดเลี้ยงอาหารที่หลากหลายชนิด และการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา เฉกเช่นการปฏิบัติในวันอีดิลฟิฏรฺและอีดิลอัฎฮา” (อัล-ฟะตาวี อัล-ฟิกฮียะฮฺ อัล-กุบรอ 1/272)
2. อิบนุตัยมิยะฮฺ กล่าวว่า : "ส่วนการยึดช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่งว่าเป็นช่วงเวลาที่ประเสริฐ นอกเหนือไปจากช่วงเวลาที่มีระบุไว้แบบอย่างทางศาสนา เช่น บางคืนในเดือนเราะบีอุลเอาวัลที่เรียกว่าคืนเมาลิด หรือบางคืนในเดือนเราะญับ หรือวันที่ 18 ของเดือนซุลหิจญะฮฺ หรือศุกร์แรกของเดือนเราะญับ หรือวันที่ 8 เดือนเชาวาลซึ่งผู้ไร้ความรู้เรียกมันว่า 'อีดอับรอรฺ' ล้วนแล้วแต่เป็นบิดอะฮฺอุตริกรรม ที่บรรดาสลัฟ (ชนยุคแรก) ไม่ได้สนับสนุนให้กระทำ และพวกเขาก็ไม่เคยปฏิบัติ วัลลอฮุสุบหานะฮูวะตาลาอะอฺลัม" (มัจญ์มูอฺ อัลฟะตาวา 25/298 และอัล-อิคติยารฺ อัล-ฟิกฮิยะฮฺ หน้า 199)
ผมเข้าใจผิด หรือ คุณ GET เข้าใจผิด หรือไม่ใช่ทั้ง ๒ กรณี
๑) คำอ้างที่ว่า
ไม่อนุญาตให้ผู้ใดยึดมั่นและศรัทธาว่าวันที่แปด
ของเดือนเชาวาลเป็นวันอีดที่มีถูกบัญญัติไว้ในอิสลาม ดังนั้นตรงไหนล่ะที่
จะอ้างว่ามันเป็นเรื่องอิบาดะฮฺ ในเมื่อบอกว่าอย่าไปคิดซิว่ามันเป็นวันอีดที่อัลกุรอานและซุนนะฮฺกล่าวถึง
หรือถูกบัญญัติไว้ในอิสลาม(ชะริอะฮฺอิบาดาต)
๒) คำอ้างที่ว่า
ยิ่งกว่านั้นอุละมาอฺบางท่านถึงกับระบุว่า ไม่อนุญาต แล้ว
อุลามาอฺท่านอื่นๆล่ะว่ากันอย่างไร อนุญาติและส่งเสริมใช่ไหม และบางท่านที่ว่าส่วนน้อยหรือส่วนมาก
๓) คำกล่าวที่ว่า
ส่วนการยึดช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่งว่าเป็นช่วงเวลาที่ประเสริฐ
นอกเหนือไปจากช่วงเวลาที่มีระบุไว้แบบอย่างทางศาสนา ในส่วนนี้ถ้าชุมชนผมจะทำรายอแน
ในวันที่ ๘ เชาวาล เนื่องด้วยความสะดวก ชาวบ้านที่มีอาชีพต่างๆยังมีวันหยุดในวันนั้นล่ะ โดยไม่คิดว่า
มันประเสริฐกว่าวันที่ ๙ หรือ ๑๐ หรือ อื่นๆ ผมว่ามันก็น่าจะได้น่ะ ก็ดูสิว่าท่านอิบนุตัยมิยะฮฺว่าอย่างนั้นเองนิ
๔) คำอ้างที่ว่า
รายอแนเป็นอิบาดะฮฺอย่างหนึ่ง ตอนนี้ผมยังหาไม่เจอเลยว่าที่คุณ GET อ้างว่าอุลามาอฺเข้าใจว่าวันรายอแนที่ผมทำอยู่เป็นเรื่องอิบาดะฮฺ
มันอยู่จุดไหน แต่ผมอ่านแล้วผมเข้าใจว่าทั้ง ๒ ท่านส่อให้ความว่ามันเป็นเรื่องมุอามาลาตไม่ใช่อย่างที่คุณ GET
เข้าใจ ตกลงผมเจือสมให้อุลามาอฺหรือว่าใครกัน