การให้กู้ยืม
การให้กู้ยืม เป็นเรื่องหนึ่งที่ศาสนาให้ความสำคัญและได้วางหลักการไว้อย่างละเอียดถี่ถ้วนเพื่อรักษาผลประโยชน์ของมวลมนุษย์รวมถึงคำนึงผู้ที่ให้กู้และขอกู้ด้วย และบทความสั้นๆนี้จะขอกล่าวโดยสั้นสรุปใจความให้ทราบองค์รวมถึงบางฮูก่มที่เข้ามาเกี่ยวของในเรื่องนี้จะไม่ขอเจาะลึกถึงรายละเอียดและบรรดาปัญหาที่ซับซ้อนหรือข้อยกเว้น เนื่องจากกลัวจะยืดยาวและบางประการนั้นในขั้นตอนการให้กู้ยืมเป็นที่ทราบกันดีตามประเพณีปฏิบัติ เช่นในเรื่องถ้อยคำ ให้ฉันยืมก่อน ออกให้ฉันก่อน และการส่งคืนสิ่งที่กู้กลับ เช่น ยืมข้าวสาร หรือ ยืมตังค์ เป็นต้น
การให้ยืมนั้นเป็นซุนนะห์มุอักกาดะห์ โดยหลักฐานทางฮาดิษที่เรื่องลืออันมากมายส่วนหนึ่งคือ ฮาดิษที่รายงานโดยอิหม่ามมุสลิม :
"مَنْ نَفَس على أخيه كُرْبَة من كُرَبِ الدنيا، نفسَّ الله عنه كُرْبةً من كُرب يوم القيامة والله في عونِ العَبْدِ، ما دام العَبْدُ في عونِ أخيه"
บุคคลใดได้คลายความทุกข์ของพี่น้องของเขา จากเรื่องราวทุกข์ใจต่างๆในดุนยา อัลลอฮ์ก็จะคลายความกลัดกลุ้มใจของเขาในวันกียามะฮ์ อัลลอฮ์จะทรงช่วยเหลือบ่าวของพระองค์ตราบใดที่บ่าวยังมีกันและกันในการช่วยเหลือพี่น้องของเขา.
หรือในฮาดิษซอเฮี้ยะห์อีกบทหนึ่ง :
"من أقرض الله مرّتين: كان له مثل أجر أحدهما لو تصدق به"
บุคคลใดที่ให้อัลลอฮ์กู้ยืมสองครั้ง แน่นอนว่าเขาจะได้รับผลบุญเสมือนผลบุญของหนึ่งครั้งของสองหน ถ้าหากว่าเขาได้ทำการซอดาเกาะห์มัน.
(เช่น เขาให้เพื่อนกูยืมเงินหนึ่งพันจำนวนสองหน เขาจะได้ผลบุญเท่ากับหนึ่งหนของสองครั้งนั้นก็คือหนึ่งพันบาท)
หูก่มที่เกี่ยวการยืม
ส่วนการยืมที่เป็นซุนัตนั้นจะเกิดขึ้นในกรณีที่ผู้ขอยืมเป็นผู้ที่ไม่เดือดร้อนอย่างรุนแรงไม่ถึงขั้นร้ายแรง
แต่ถ้าหากถึงขั้นเดือนร้อนรุนแรงก็วาญิบให้ผู้ให้กู้ทำการให้กูยืม
และฮารอมในการที่ผู้เดือดร้อนไม่ถึงขั้นรุนทำการกู้ยืม ถ้าหากเขาไม่หวังที่จะจ่ายกลับในตอนถึงวาระชำระหนี้ เช่นรายได้มีบ้างไม่มีบ้าง พออยู่กินให้พ้นวัน ไม่รู้ว่าจะเอาเงินที่ไหนมาใช้หนี้ แตกต่างกับผู้ที่เดือดร้อนอย่างมากถึงแม้เขาจะไม่มีความหวังที่จะจ่ายหนี้กลับ แต่ทว่าเป็นเรื่องที่วาญิบที่ต้องให้เขากู้ เพื่อรักษาชีวิตของเขา
และฮารอมเช่นกันในการที่จะให้บุคคลที่เรารู้หรือค่อนข้างมั่นใจว่าเขาจะเอาเงินจำนวนนี้ หรือสิ่งของอันนี้ไปใช้จ่ายในเรื่องอบายมุข เนื่องจากเป็นการช่วยเหลือพวกเขาบนเรื่องดังกล่าวซึ่งเป็นเรื่องที่ฮะรอมและบางคราอาจจะมักรูฮ์ในกรณีที่ทราบว่าเขาได้ใช้จ่ายไปในเรื่องที่มักรูฮ์
สรุปว่าการให้กูยืมนั้นบางทีเป็นซุนนะห์ บางทีวายิบ บางทีก็ฮารอม และบางทีก็มักรูฮ์ รวมถึงสี่หูก่ม
ท่านอาลีย์ชุบรอมุลีซีย์เจ้าของฮาชียะห์นิฮายาตุ้ลมุฮตาจญ์กล่าวว่า :
" ولم يذكروا الإباحة ويمكن تصويرها بما إذا دفع إلى غني بسؤال من الدافع مع مدع احتياج الغني إليه فيكون مباحا لا مستحبا لأنه لم يشتمل على تنفيس كربة "
บรรดาอุลามาอ์ไม่ได้กล่าวถึงฮุก่ม อิบาหะฮ์ (อนุญาตเฉยๆไม่เกี่ยวพันธ์ข้องกับผลบุญคุณบาป) และสามารถที่จะตีรูปกรณีได้ขึ้นมาในกรณีที่เขาได้ให้คนรวยนั้นกู้ยืม โดยการขอให้คนรวยนั้นรับการกู้ยืมทั้งๆที่ว่าคนรวยผู้นั้นไม่ได้ต้องการหรือเรียกร้องสิทธิที่จะขอกู้ ดังนั้นรูปกรณีดังกล่าวไม่ถือว่าเป็นซุนนะห์เพราะมันได้ครอบคลุมหรือกินใจความถึงการปลดความทุกข์ยากออกจากผู้กู้ยืม. แต่อาจจะมีเหตผลในการกระทำเช่นให้ช่วยดูแลรักษาสมบัติ
สิทธิของผู้ให้กู้ยืม
สำหรับผู้ให้กู้ยืมมีสิทธิที่จะเรียกคืนสิ่งของที่ให้ยืมไปโดยสิ่งสิ่งนั้นยังคงอยู่ในการครอบครองของผู้ขอกู้ ถึงแม้สิทธิ์ครอบครองในสิ่งที่กู้มาจะหายจากไปเขาต่อมาสิทธิ์อันนี้ก็กลับมาเหมือนเดิม เช่น เขาเอาของที่กู้มาให้ผู้คนเช่า เพราะการให้เช่านั้นเป็นการครอบครองผลประโยชน์ไม่ใช่เป็นการครอบครองต่อสิ่งที่เช่า หรือเรียกได้ว่าเป็นสิทธิที่ไม่ผูกพันธิ์ แตกต่างกับกรณีที่เขาได้นำสิ่งที่กู้มาไปผูกพันธิ์กับสิทธิผูกมัด เช่น นำไปจำต่อ ฉะนั้น สิทธิในสิ่งของย่อมไปผูกพันธิ์กับผู้รับจำนำอีกทีหนึง ถ้าหากในกรณีนี้การไปเท้าทวงกลับถือเป็นเรื่องไม่ถูกต้องใช้ไม่ได้
และอนุญาตให้กับผู้ให้กู้ยืมมีสิทธิพิเศษในการรับเอาประโยชน์จากผู้ขอกู้ยืม และไม่ได้มักรูฮ์ต่อผู้ให้กู้ยืมในการรับเอามันก็เสมือนการรับของขวัญ เช่น การที่ลูกหนี้จ่ายกลับสิ่งที่เหลือหรือเกินมาในด้านปริมาณให้แก่เจ้านี้ เช่น ตอนยืมแค่หนึ่งพันแต่คืนกลับหนึ่งพันหนึ่งร้อยบาท หรือในด้าน คุณลักษณะ เช่น ตอนยืมเป็นตังค์เศษ แต่ตอนคืนให้กลับเป็นธนบัตร หรือ การที่ลูกหนี้คืนของที่เกรดดีกว่าของที่ยืมไป ยิ่งไปกว่านั้นถือเป็นเรื่องที่สุนัตด้วยซ้ำแก่ผู้ข้อยืม ด้วยกับฮาดิษที่ว่า
" إن خياركم: أحسنكم قضاء "
แท้จริงผู้ที่ดีที่สุดในหมู่พวกท่านคือผู้ที่ดีที่สุดในการชดใช้.
แท้จริงผู้ที่ดีที่สุดในหมู่พวกท่านคือผู้ที่ดีที่สุดในการชดใช้.
والله سبحانه وتعالى أعلم_________________________________________________________________________________
ดูเพิ่มเติม
حاشية الشبراملسي على نهاية المحتاج جــ 4 صـ 328-329
96,97,98,105,106,107 حاشية اعانة الطالبين جــ 3 صـ
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: ผ้าขาวม้า ลายสก๊อต Date: ก.พ. 27, 2014, 11:36 AM
ญาซากัลลอฮูค๊อยร็อนครับ มีสักสองร้อยก่อนมั้ยครับ ไว้จ่ายค่าบ้านอ่ะ
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: ฮุ้นปวยเอี๊ยง Date: ก.พ. 27, 2014, 11:52 PM
ญาซากัลลอฮูค๊อยร็อนครับ มีสักสองร้อยก่อนมั้ยครับ ไว้จ่ายค่าบ้านอ่ะ
ได้เลยครับบังซุฟสุดหล่อ อย่าว่าแต่เงินสองร้อยเลยถ้าบังซุฟอยากใช้ชีวิตร่วมกัน...ผมยังยินยอม
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: ผ้าขาวม้า ลายสก๊อต Date: ก.พ. 27, 2014, 11:55 PM
เฮ้ย ขนาดนั้นเลยหรอ ยินยอมง่ายไปมั้ย เขิลจุง
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: nada-yoru Date: มี.ค. 12, 2014, 09:45 PM
ญะซากัลลอฮุคอยรอนเจ้าของกระทู้ค่ะ...
บางครั้งเราก็ควรสอบถามด้วยว่าคนที่มากู้ยืมเงินเรานั้น
เขาเอาเงินไปทำอะไร...เพราะอาจเป็นไปได้ว่า เขามาขอยืมเงินเพื่อเอาไปทำแท้ง
เอาไปเล่นการพนัน แทงบอล เอาไปกินเหล้าเมามาย
อันนี้ อยากฝากเตือนไว้นะคะ ว่าสมควรสอบถามให้มากๆ...
และจะให้ดีควรสืบให้แน่ใจด้วยว่า คนที่มายืมเรานั้นเขามีความจำเป็นอะไรกันแน่
หรือเดือดร้อนในเรื่องใด ยิ่งคนที่เพิ่งรู้จักกันเพียงไม่นาน ยิ่งต้องระมัดระวังค่ะ
เพื่อกันการถูกหลอกลวง...เพราะว่าโดนหลอกมาเยอะ...
แม้ใครๆจะบอกว่าเราฉลาดจนได้ปริญญาเมืองนอก แต่ก็โดนหลอกประจำค่ะ...
เพราะปฏิเสธไม่ฉลาดพอ ใจอ่อน เชื่อคำโกหกง่ายดายเกินไป...
รู้เท่าไม่ทันจอมหลอกลวง...
เนื่องจากเป็นคนนึงที่มักจะไม่ได้เงินคืน...ยิ่งถึงคราวเราลำบากบ้าง
ยิ่งหาคนหยิบยืมยากอีก แต่ก็ดีค่ะ ไม่ต้องเป็นหนี้สินมาก
เพียงแค่เวลาลำบากจำเป็นต้องอดทนให้มากๆเท่านั้นเอง...
พอเวลาผ่านไป เดี๋ยวอัลลอฮฺก็เพิ่มริสกีให้...หากเราอดทนและมีความพยายามแสวงหา
รีสกีในหนทางของพระองค์...อินชาอัลลอฮฺ...
ดังนั้น เมื่อเห็นชื่อกระทู้ "อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ" จึงขอกดไลค์ให้ค่ะ...
เพราะคนเราเดี๋ยวนี้ "รู้หน้าไม่รู้ใจ" "ปากปราศรัย น้ำใจเชือดคอ"มีเยอะเกลื่อนเมืองค่ะ
วัสลามค่ะ
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: ฮุ้นปวยเอี๊ยง Date: มี.ค. 30, 2014, 11:28 AM
ขอบคุณครับก๊ะ nada-yoru พอดีกำลังสะสมแต้มแลกไอโฟนกับครัวมุสลิมะห์อยู่ครับผม
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: nada-yoru Date: เม.ย. 03, 2014, 12:03 PM
ขอบคุณครับก๊ะ nada-yoru พอดีกำลังสะสมแต้มแลกไอโฟนกับครัวมุสลิมะห์อยู่ครับผม
มีเรื่องอย่างนี้ด้วยหรือ...อยากร่วมลุ้นบ้างจัง...เฮะๆ
Re: อย่าให้ยืมเงินสะเปะสะปะ By: al-firdaus~* Date: เม.ย. 04, 2014, 09:49 AM
ขอบคุณครับก๊ะ nada-yoru พอดีกำลังสะสมแต้มแลกไอโฟนกับครัวมุสลิมะห์อยู่ครับผม
อ๊ากกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก น้องก๊อต เค้าเกือบลืมแว้วว