ชะอีฟียฺละหมาดอีดที่มัสญิด แต่มัซฮับอื่นละหมาดที่สนาม??? By: Al Fatoni Date: ธ.ค. 16, 2007, 04:45 PM
อัสสลามุ อลัยกุม
คือ เท่าที่ผมจะศึกษามานั้น ได้ทราบว่า มัซฮับชะฟีอียฺของเรานั้น ถือว่าการละหมาดที่มัสญิดก็มีความประเสริฐเช่นกัน ทั้งๆ ที่อีก 3 มัซฮับถือว่าการละหมาดที่สนามเป็นสิ่งที่ประเสริฐกว่า เหตุใดท่านอิม่ามชะฟีอียฺจึงวินิจฉัยอย่างนี้ครับ ทั้งๆ ที่หะดีษระบุอย่างชัดเจน หรือแท้ที่จริงนั้น มันมีหลักฐานอยู่แล้ว โปรดชี้แจงด้วยครับ ใกล้รายอแล้ว เผื่อเพื่อนถามจะได้นำมาตอบได้ ญาซากั้ลลอฮุ ค็อยร็อน
วัสสลามุ อลัยกุม
Re: ชะอีฟียฺละหมาดอีดที่มัสญิด แต่มัซฮับอื่นละหมาดที่สนาม??? By: al-azhary Date: ก.พ. 06, 2008, 02:26 PM
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم
اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ ،،، وَبعْدُ ؛
ประเด็นที่เห็นพ้องกันเกี่ยวกับเรื่องการละหมาดอีดเป็นญะมาอะฮ์นั้นคือ ไม่วาญิบ(ไม่จำเป็น)ต้องไปละหมาดสถานที่มุศ็อลลาหรือลานกว้างที่เตรียมไว้สำหรับละหมาดอีด เนื่องจากการละหมาดที่มัสยิดนั้นเป็นที่อนุญาตให้กระทำได้ด้วยอิจญฺมาอฺแห่งปวงปราชญ์ผู้มีคุณธรรม
แต่ทว่าปวงปราชญ์ได้ขัดแย้งในเรื่องของความดีเลิศว่าในละหมาดในมัสยิดหรือว่าละหมาดที่ลานกว้างดีกว่า ท่านอิมามอะบูหะนีฟะฮ์ , ท่านอิมามมาลิก , และท่านอิมามอะห์มัด บิน ฮัมบัล มีทัศนะว่า การละหมาดที่ลานกว้างเป็นสุนัต(คือดีกว่า) ส่วนท่านอิมามอัชชาฟิอีย์มีทัศนะว่า การละหมาดที่มัสยิดย่อมดีกว่าหากมัสยิดกว้างขวางแต่หากมัสยิดคับแคบก็ให้ละหมาดที่ลานกว้างดีกว่า
รายงานจากท่านสะอีด อัลคุฎรีย์ ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ว่า
أَنَّ رَسُوْلَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَخْرُجُ يَوْمَ الأَضْحَى وَيَوْمَ الْفِطْرِ فَيَبْدَأُ بِالصَّلاَةِ فَإِذَا صَلَّى صَلاَتَهُ وَسَلَّمَ قَامَ فَأَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ وَهُمْ جُلُوْسٌ فِيْ مُصَلاَهُمْ
“แท้จริงท่านร่อซูลุลลอฮ์ ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ออกไปวันอีดอัฏฮาและวันอีดฟิตร์ ท่านได้เริ่มทำการละหมาด เมื่อได้ละหมาดเสร็จ ท่านก็ยืนขึ้น แล้วหันไปยังผู้คนทั้งหลาย โดยที่พวกเขานั่งอยู่ที่มุซ๊อลลา(สถานที่ละหมาด)ของพวกเขา” รายงานโดยบุคอรี,หะดีษเลขที่, 903,และมุสลิม, หะดีษเลขที่, 1472 , ถ้อยคำเป็นของมุสลิม.
ท่านอิ มามอันนะวาวีย์ กล่าวอธิบายว่า "ฮะดิษนี้เป็นหลักฐานสำหรับผู้ที่กล่าวว่า สุนัตให้ออกไปละหมาดอีดที่มุซ๊อลลา(สถานที่ลานกว้างที่ถูกเตรียมไว้สำหรับละหมาด) และมันเป็นสิ่งที่ดีเลิศกว่าการละหมาดอีดที่มัสยิด และตามทัศนะนี้บรรดาผู้คนได้นำมาปฏิบัติกันตามหัวเมืองส่วนใหญ่ แต่สำหรับชาวมักกะฮ์ ในยุคสมัยแรก ๆ พวกเขาไม่ละหมาดอีดนอกจากในมัสยิดเท่านั้น และสำหรับนักปราชญ์ของเรา(ปราชญ์มัซฮับชาฟิอีย์) มีแนวคิดแตกต่างกัน 2 ทัศนะ คือ (1) การละหมาดที่ลานทะเลทรายย่อมดีกว่าเพราะมีฮะดิษนี้ระบุไว้ (2) การละหมาดที่มัสยิดย่อมดีกว่า นอกจากมัสยิดมีความคับแคบ ซึ่งเป็นทัศนะที่ชัดเจนยิ่งกว่าตามทัศนะของปราชญ์มัซฮับชาฟิอีย์ส่วนมาก และพวกเขายังกล่าวอีกว่า ที่ชาวมักกะฮ์ละหมาดในมัสยิดนั้นเพราะมัสยิดกว้าง แต่ทว่าท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ออกไปละหมาดที่มุซ๊อลลาเพราะมัสยิด(ที่มะดีนะฮ์)คับแคบ ดังนั้นจึงชี้ให้เห็นว่าการละหมาดมัสยิดย่อมดีกว่าหากมีความกว้างขวาง” อันนะวาวีย์, ชัรห์ซอฮิห์มุสลิม, เล่ม 6, หน้า 177.
ท่านอัลหาฟิซฺ อิบนุ หะญัร อัลอัสก่อลานีย์ กล่าวว่า “ฮะดิษนี้ได้อ้างเป็นหลักฐานว่าสุนัตให้ออกไปทำการละหมาดอีดที่ลานกว้างทะเลทราย และสิ่งดังกล่าวถือว่าเป็นดีเลิศว่าการละหมาดที่มัสยิด เนื่องจากท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ทำสิ่งดังกล่าวเป็นประจำทั้งที่สถานที่มัสยิดนั้นมีความประเสริฐ ท่านอิมามอัชชาฟิอีย์ได้กล่าวไว้ในหนังสือ อัล-อุม ว่า “ได้ทราบถึงเราว่าท่านร่อซูลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ออกไปละหมาดอีดที่มุซ๊อลลา ณ นครมะดีนะฮ์ และได้กระทำเช่นเดียวกันหลังจากที่ท่านนะบีย์เสียชีวิตแล้ว นอกจากมีอุปสรรคฝนตกและอื่น ๆ และกระทำเช่นเดียวกันนี้โดยชาวเมืองทั่วไปนอกจากชาวมักกะฮ์เท่านั้น หลังจากที่อิมามชาฟิอีย์ได้บอกให้เราทราบว่า สาเหตุดังกล่าว(คือสาเหตุที่ชาวมักกะฮ์ละหมาดที่มัสยิดนั้น)เพราะมัสยิดกว้างขวาง ตามตรอกหนทางที่มักกะฮ์นั้นแคบ ท่านอิมามชาฟิอีย์กล่าวอีกว่า หากเมืองหนึ่งได้ถูกทำให้เจริญ แน่นอนว่ามัสยิดของชาวเมืองนั้นก็จะกว้างขวางในช่วงวันอีดต่าง ๆ ซึ่งฉันไม่เห็นว่าให้พวกเขาออกไปทำนอกมัสยิด แต่ถ้าหากมัสยิดคับแคบต่อพวกเขา ก็ถือว่ามักโระฮ์ไม่บังควรทำการละหมาดในมัสยิด(หากละหมาด)ก็ไม่ต้องหวนกลับไปละหมาดใหม่ และนัยยะดังกล่าวนี้ คือมูลเหตุของฮุกุ่มย่อมวนเวียนอยู่กับความคับแคบหรือกว้างขวางของมัสยิด ไม่ใช่เพราะตัวของการออกไปละหมาดที่ลานทะเลทราย เพราะเป้าหมายนั้น เพื่อให้เกิดการรวมตัวกันอย่างทั่วถึง ดังนั้นเมื่อการรวมตัวกันอย่างทั่วถึงสามารถเกิดขึ้นได้ที่มัสยิด พร้อมทั้งเป็นสถานที่มีความประเสริฐ แน่นอนว่าการละหมาดในมัสยิด(ตามนัยยะดังกล่าว)จึงดีกว่า” อิบนุหะญัร อัลอัสก่อลานนีย์, ฟัตหุลบารีย์ อธิบายซอฮฺห์บุคอรีย์, เล่ม 2, หน้า 450.
สรุปคือ การละหมาดอีดนั้นเป็นเพียงแค่สุนัตไม่ใช่วายิบ ดังนั้นรูปแบบการละหมาดอีดไม่ว่าจะที่ลานกว้างหรือมัสยิด ก็ไม่สมควรเลยเถิดในการฮุกุ่มโจมตีทัศนะอื่น เพราะจุดหมายสำคัญอันหนึ่งในการละหมาดอีดคือการรวมตัวกันระหว่างพี่น้องมุสลิมเพื่อแสดงความยินดีกันและกันและรับฟังอิมามประจำมัสยิดทำการคุฏบะฮ์ในวันอีด ดังนั้น หากอิมามในพื้นที่ละหมาดที่มัสยิดก็ให้ทำละหมาดที่มัสยิดร่วมกับพี่น้องทั่วไป และหากอิมามละหมาดที่สนามหรือลานกว้างก็ให้ตามอิมามผู้นำละหมาดในพื้นที่นั้น เพราะเอกภาพในสังคมมุสลิมเป็นสิ่งที่วายิบ ส่วนการละหมาดที่มัสยิดหรือสนามไม่ใช่เป็นสิ่งวายิบและไม่ใช่เงื่อนไขของละหมาดอีด เราควรมีจิตสำนึกในเจตนารมณ์ของอิสลามที่สำคัญยิ่งกว่า
وَاللهُ تَعَالَى أَعْلَى وَأَعْلَمُ