นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: قطوف من أزاهير النور Date: มี.ค. 07, 2008, 02:03 PM
นิยามคำว่า "สายกลาง"
คำว่า
สายกลาง มาจากคำภาษาอาหรับว่า اَلْوَسَطُ (อัลวะซัฏ) ซึ่งหมายถึง "ดีเลิศที่สุดหรือคุณภาพดีที่สุด" หรือหมายถึง สิ่งที่อยู่ระหว่างสองประการที่ถูกตำหนิ เช่น ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่อยู่ระหว่างความตระหนี่กับความสุรุ่ยสุร่าย ความกล้าหาญอยู่ระหว่างความขลาดกลัวกับความผลุนผลันมุทะลุสายกลางคือเอกลักษณ์พิเศษของประชาชาติอิสลาม ดังที่อัลเลาะฮ์ตะอาลา ทรงตรัสความว่า
وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيداً
"และในทำนองเดียวกันนั้น เราได้ดลบันดาลพวกเจ้าทั้งหลายเป็นประชาชาติสายกลางเพื่อว่าเจ้าทั้งหลายจะได้เป็นสักขีพยานแก่มนุษย์ชาติและศาสนทูต(มุฮัมมัด) ก็เป็นสักขีพยานสำหรับพวกเขาทั้งมวล" อัลบะกอเราะฮ์ : 143
ความเป็นประชาชาติสายกลางของประชาชาติอิสลามนั้น ได้รับสืบทอดเจตนารมณ์มาจากแนวทางที่เป็นกลาง มีความสมดุล ปราศจากความสุดโต่งและหย่อนยาน ดังนั้นเมื่อมีความสมดุลย์เกิดขึ้น เสถียรภาพย่อมบังเกิด จากนั้นหนทางที่เที่ยงตรงก็จะตามมาโดยอัตโนมัติ ดังนั้น ด้วยความเป็นธรรมชาติสายกลางของอิสลามนี้แหละครับ ที่อัลเลาะฮ์ตะอาลา ทรงสอนให้เราทำการเฝ้าวอนขอต่อพระองค์ซึ่งหนทางที่เที่ยงตรงในละหมาดไม่น้อยกว่า 17 ครั้งต่อวัน ที่ว่า
اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ
"พระองค์โปรดชี้นำเราสู่แนวทางที่เที่ยงตรงด้วยเถิด ซึ่งเป็นแนวทางของบรรดาผู้ที่พระองค์ได้ทรงโปรดปราณแก่พวกเขา มิใช่แนวทางของพวกที่ถูกกริ้ว และมิใช่(แนวทางของ)พวกที่หลงผิด" อัลฟาติหะฮฺ : 6 - 7
ในซูเราะฮ์อัลฟาติหะฮฺที่เราอ่านในทุกรอกะอัตของละหมาดนั้น
อัลเลาะฮ์ทรงบัญชาใช้ให้เราอยู่ในสายกลาง "บรรดาผู้ถูกกริ้ว" นั้น ก็คือพวกยาฮูดี และ "พวกที่หลงผิด" คือ พวกนะซอรอ ดังนั้น พวกยาฮูดีกับพวกนะซอรอนั้น เป็นอุทาหรณ์แห่งความเกินเลยและหย่อนยาน เช่น พวกยิวเลยเถิดฆ่าบรรดานบี ส่วนพวกนะซอรอเลยเถิดนำเอาท่านนบีอีซาเป็นพระเจ้า และพวกยาฮูดีหย่อนยานมักง่ายในสิ่งที่ต้องห้าม ส่วนพวกนะซอรอมักง่ายในเรื่องที่ฮะล้าล ดังนั้น หนทางสายกลางก็คือ การเดินอยู่บนแนวทางที่เที่ยงตรงซึ่งเป็นแนวทางของกลุ่มชนที่อัลเลาะฮ์ (ซบ.) ทรงประทานความโปรดปราณจากบรรดานบี บรรดาผู้สัจจริง บรรดาผู้มรณะสักขี และบรรดาผู้มีคุณธรรมทั้งหลาย
พี่น้องผู้อ่านครับ ทุกแนวทางก็เชื่อกันว่าตนเองก็อยู่ในหนทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรม หากท่านผู้อ่านตั้งคำถามขึ้นแก่ผมว่า "เมื่อทุกแนวทางต่างเชื่อกันว่าแนวทางของตนก็คือแนวทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรมนั้น พวกเขาทั้งคือสายกลางน่ะซิ?" ผมขอตอบว่า
"แนวทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรมนั้น ต้องอยู่บนความเป็นสายกลางในเชิงหลักการและฉายออกมาให้เห็นทางพฤติกรรมด้วยเช่นกัน" ท่านอิบนุอับบาสได้รายงานจากท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ซึ่งท่านได้กล่าวว่า
إِيَّاكُمْ وََالْغُلُوَّ فِي الدِّيْنِ فَإِنَّمَا أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ الْغُلُوَّ فِي الدَّيْنِ
"พวกท่านจงระวังการเลยเถิดในเรื่องศาสนา เพราะแท้จริงบุคคลที่อยู่ก่อนหน้าพวกท่านนั้นได้ประสบความวิบัติเกี่ยวกับความเลยเถิดในเรื่องศาสนา" อันนะซาอีย์ (3057)
รายงานจากท่านอิบนุมัสอูด ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวซ้ำกันถึงสามครั้งว่า
هَلَكَ الْمُتَنَطِّعُوْنَ
"บรรดาผู้มุตะนัตติอูน(ผู้ที่คิดลึกเกินเลยขอบเขต)ได้มีความวิบัติแล้ว" รายงานโดยมุสลิม
ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวว่า "พวกมุตะนัตติอูน คือ พวกคิดลึกเลยเถิดเกินขอบเขตทั้งในบรรดาคำพูดและการกระทำของพวกเขา" ชัรห์ ซอฮฺห์มุสลิม 16/220
จากฮะดิษข้างต้นนี้ ชี้ถึงการเลยเถิดสุดโต่ง ได้ออกจากแนวทางที่เป็นสายกลาง เกินเลยขอบเขต ดังนั้นบ่อเกิดของความเลยเถิด ก็มาจากผลของการอธิบายตัวบทต่าง ๆ ของศาสนาแบบแข็งกร้าวรุนแรงค้านกับเป้าหมายและเจตนารมณ์ของชะรีอะฮ์อิสลาม และพยายามให้ตนเองและบุคคลอื่น ยึดทัศนะของตนพร้อมกับทำการฮุกุ่มทัศนะที่ต่างจากตน ทำการตำหนิว่ากล่าวอย่างเสียหายต่อผู้รู้ที่มีทัศนะต่างจากตนอย่างไร้อัคลาคของอัลอิสลาม เช่น ฮุกุ่มทัศนะอื่น เป็นคนชั่ว โง่เขลา บิดอะอ์ ตกนรก ดังนั้น ความเลยเถิดเข้มงวดจึงมิใช่เป็นการแสวงหาความสมบูรณ์ในเรื่องการทำอิบาดะฮ์หรือเป็นการแสดงถึงความรอบคอบในเรื่องของศาสนา
ท่านชัยค์ ด๊อกเตอร์ อัลก๊อรฏอวีย์ กล่าวว่า
"ถือว่าเป็นความไม่เป็นธรรมในการที่เราจะทำการกล่าวหาบุคคลหนึ่งว่า เขาฝักใฝ่(ฝ่ายทัศนะของตน)ในเรื่องของศาสนาเพียงเพราะได้เลือกทัศนะความเห็นต่าง ๆ ของฟิกห์ที่เข้มงวดอันเนื่องจากเขาเชื่อว่ามันถูกต้องและมีน้ำหนักที่สุด...ซึ่งหากแม้นว่าคนอื่นจะเห็นว่าทัศนะความเห็นของเขามีน้ำหนักน้อยกว่าหรือเป็นทัศนะที่อ่อนก็ตาม" อัศเศาะห์วะตุลลอฮ์อิสลามียะฮ์ : 36
ผมเห็นด้วยกับคำกล่าวของท่าน ชัยค์ ด๊อกเตอร์ ยูซุฟ อัลก๊อรฏอวีย์
เนื่องจากเป็นการไม่บังควรที่คนกลุ่มหนึ่งพยายามสร้างแนวทางหรือทัศนะของตนขึ้นมาแล้วทำการตำหนิผู้ที่ขัดแย้งกับตน ทำการกล่าวหาอย่างน่ารังเกียจ สร้างภาพระบายสีต่อผู้อื่นในแง่ลบ โดยกักตุนหรือแช่แข็งความถูกต้องไว้สำหรับพวกเขาแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้น ความเลยเถิด การฝักใฝ่ในทัศนะฝ่ายตน และมีความแข็งกร้าวนั้น เป็นการออกจากเจตนารมณ์ของอิสลามและความเป็นสายกลางของศาสนาอ่านรายละเอียดต่อใน
อิสลาม คือ สายกลาง หลักการ และความเป็นจริง
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: คะลัคคะลุย Date: มี.ค. 07, 2008, 02:19 PM
อ่านรายละเอียดต่อใน อิสลาม คือ สายกลาง หลักการ และความเป็นจริง
3.
มีการตำหนิอุลามาอ์ที่มีทัศนะไม่ตรงกับตน:การจำกัดสัจธรรมอยู่ในคน ๆ เดียว หรือในแนวทางเดียว หรือการเชื่อว่าสัจธรรมได้อยู่เพียงแนวทางที่พวกเขายึดนั้น ผลลัพธ์ตามมาก็คือ จะนำไปสู่การตำหนิต่อผู้ที่มีทัศนะแตกต่างจากตน เมื่อเห็นว่าอุลามาอ์ท่านหนึ่งมีผู้คนให้ความประทับใจและชอบในอุดมการณ์ของเขา ก็พยายามสรรหาข้อผิดพลาดต่าง ๆ แล้วนำมาวิจารณ์ตำหนิในส่วนที่ไม่ตรงกับทัศนะของตน ซึ่งสิ่งดังกล่าวนี้ มิใช่อะไรเลยนอกจากเพียงเพื่อสนับสนุนแนวคิดและอารมณ์ของตนเอง ทำประเด็นที่ไม่เด็ดขาด(ซ๊อนนีย์)ให้เป็นประเด็นที่เด็ดขาด(ก๊อดอีย์)หรือทำประเด็นที่คิลาฟียะฮ์ให้เป็นประเด็นที่อิจญ์มาอฺ แล้วฮุกุ่มว่าบิดอะฮ์ฮะรอม หากขัดแย้งกับตนถือว่าผิดและทำการตำหนิ อีกทั้งยังเรียกร้องให้ผู้เจริญรอยตามตนเชื่อและร่วมกันต่อต้าน บรรดาผู้ที่ฝักใฝ่ในทัศนะของตนนั้นเราจะพบว่าจะมีอุลามาอ์แห่งประชาชาติอิสลามท่านใดรอดพ้นจากการวิจารณ์ของพวกเขานอกจากอุลามาอ์ที่มีทัศนะเห็นพร้องกับฝ่ายตนไม่กี่ท่านเท่านั้น
หากเราจะพิจารณาถึงความเป็นจริง ก็จะพบว่าอุลามาอ์ทุกท่านเป็นมนุษย์ที่อยู่ในวิสัยไม่พ้นจากความผิดพลาด หากจะสรรหาข้อผิดพลาดต่าง ๆ ของอุลามาอฺ ก็สามารถสรรหารวบรวมแล้วนำมาเขียนเป็นตำราให้อ่านกันได้ไม่ยาก
หากจะทำการวิจารณ์ทัศนะของอุลามาอ์ ก็ให้อยู่บนพื้นฐานของหลักวิชาการ อยู่ในกรอบของกฏเกณฑ์และเงื่อนไขที่ปราชญ์อิสลามได้วางไว้เพื่อนำมาเข้าใจตัวบทของศาสนาที่ถูกต้อง พร้อมทั้งมีทัศนะคติในแง่ดีต่ออุลามาอ์ท่านนั้น ๆ หากวิจารณ์ก็ควรวิจารณ์แค่หลักการหรือทัศนะ มิใช่วิจารณ์หรือฮุกุ่มในตัวตนของอุลามาอ์ จนทำให้ไปสู่การตัดสินว่าอุลามาอ์ท่านนั้นบิดอะฮ์อยู่ในแนวทางที่ไม่ถูกต้อง แล้วดังกล่าวก็นำไปสู่การตำหนิ ทำให้ผู้ติดตามตนมีความอคติในอุลามาอ์ท่านนั้น ๆ ทั้งที่เราสมควรมีทัศนะคติในแง่ดีที่ว่า บรรดาอุลามาอ์เขามีหลักการที่ถูกต้องมากมายนับไม่ถ้วน หากสมมุติว่าความผิดพลาดส่วนน้อยเป็นบาป เขาย่อมถูกลบล้างด้วยความดีงามอันมากมายดังมหาสมุทรที่หาฝั่งไม่ได้ นี่คือแนวทางสายกลางสำหรับผู้ที่ต้องการนำเสนอวิเคราะห์แนวทางหรือทัศนะต่าง ๆ ของอิสลาม
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: Al Fatoni Date: มี.ค. 08, 2008, 01:40 PM
อัสสลามุ อลัยกุม
หะดีษนี้ ...
إِيَّاكُمْ وََالْغُلُوَّ فِي الدِّيْنِ فَإِنَّمَا أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ الْغُلُوَّ فِي الدَّيْنِ
"พวกท่านจงระวังการเลยเถิดในเรื่องศาสนา เพราะแท้จริงบุคคลที่อยู่ก่อนหน้าพวกท่านนั้นได้ประสบความวิบัติเกี่ยวกับความเลยเถิดในเรื่องศาสนา" อันนะซาอีย์ (3057)
[/size][/color]
หะดีษข้างบนนี้ ผมอ่านเจออยู่เนืองๆ ในบทความ หรือสื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ ของคนบางกลุ่มที่ชอบหยิบยกมาเป็นหลักฐานโจมตีพวกที่ชอบทำบิดอะฮฺ ว่าเป็นความเลยเถิดบางประการในเรื่องศาสนา พวกทำอะไรในสิ่งที่ศาสนาไม่ได้กำหนด นี่คือ พยายามในการสื่อของพวกเขาต่อพี่น้องมุสลิมเกือบทั้งโลก วัลอิยาซูบิลลาฮฺ, วัลลอฮุ อะอฺลัม
วัสสลามุ อลัยกุม
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: มะฮฺ-คับ Date: มี.ค. 08, 2008, 03:23 PM
salam
ผมว่า ที่เลยเถิดก็คงมีแหละครับก็ต้องเฝ้าระวัง เพราะเราอยู่ในสังคมที่มีเรื่องของประเพณี วัฒนธรรมไทย บางอัน ที่ทำๆ กันผสมๆ กันจน งง ๆ เหมือนกัน
แต่อันที่เป็นปัญหาคีลาฟ ก็ไม่น่าสุดโต่ง ตัดสินกันเอามันส์
ยิ่งปัจจุบันนี้ เด็ก ๆ ที่ปากยังไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม พอได้วิชามาหน่อย ก็รับหน้าที่นี้มาแล้ว
เที่ยวไปแบ่งพรรค แบ่งพวก กัน เที่ยวไปตัดสินพี่น้องด้วยกัน
เซ็งครับ แต่ก็ยังรักเหมือนพี่น้องอยู่ดี

Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: Al Fatoni Date: มี.ค. 08, 2008, 11:18 PM
บทความนี้ใครเขียนหรือครับ อยากทราบจัง

Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: nujjaba Date: มี.ค. 08, 2008, 11:32 PM
บทความนี้ใครเขียนหรือครับ อยากทราบจัง 
อาจารย์อัล-อัซฮารีย์
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: al-jaohary Date: มี.ค. 09, 2008, 01:35 AM
เขียนได้เยี่ยมดีนิ...ขอชม...
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: คะลัคคะลุย Date: มี.ค. 09, 2008, 02:03 AM
salam
รู้สึกว่าบทความนี้จะเขียนขึ้นมาตามความเป็นจริงที่เกิดขึ้นและจับต้องได้ คนที่ใจไม่เป็นธรรมและไม่อยู่สายกลางจะเดือนร้อน

Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: นูรุ้ลอิสลาม Date: มี.ค. 09, 2008, 05:39 PM
ความเป็นประชาชาติสายกลางของประชาชาติอิสลามนั้น ได้รับสืบทอดเจตนารมณ์มาจากแนวทางที่เป็นกลาง มีความสมดุล ปราศจากความสุดโต่งและหย่อนยาน ดังนั้นเมื่อมีความสมดุลย์เกิดขึ้น เสถียรภาพย่อมบังเกิด จากนั้นหนทางที่เที่ยงตรงก็จะตามมาโดยอัตโนมัติ ดังนั้น ด้วยความเป็นธรรมชาติสายกลางของอิสลามนี้แหละครับ ที่อัลเลาะฮ์ตะอาลา ทรงสอนให้เราทำการเฝ้าวอนขอต่อพระองค์ซึ่งหนทางที่เที่ยงตรงในละหมาดไม่น้อยกว่า 17 ครั้งต่อวัน ที่ว่า
اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ
"พระองค์โปรดชี้นำเราสู่แนวทางที่เที่ยงตรงด้วยเถิด ซึ่งเป็นแนวทางของบรรดาผู้ที่พระองค์ได้ทรงโปรดปราณแก่พวกเขา มิใช่แนวทางของพวกที่ถูกกริ้ว และมิใช่(แนวทางของ)พวกที่หลงผิด" อัลฟาติหะฮฺ : 6 - 7
ในซูเราะฮ์อัลฟาติหะฮฺที่เราอ่านในทุกรอกะอัตของละหมาดนั้น อัลเลาะฮ์ทรงบัญชาใช้ให้เราอยู่ในสายกลาง "บรรดาผู้ถูกกริ้ว" นั้น ก็คือพวกยาฮูดี และ "พวกที่หลงผิด" คือ พวกนะซอรอ ดังนั้น พวกยาฮูดีกับพวกนะซอรอนั้น เป็นอุทาหรณ์แห่งความเกินเลยและหย่อนยาน เช่น พวกยิวเลยเถิดฆ่าบรรดานบี ส่วนพวกนะซอรอเลยเถิดนำเอาท่านนบีอีซาเป็นพระเจ้า และพวกยาฮูดีหย่อนยานมักง่ายในสิ่งที่ต้องห้าม ส่วนพวกนะซอรอมักง่ายในเรื่องที่ฮะล้าล ดังนั้น หนทางสายกลางก็คือ การเดินอยู่บนแนวทางที่เที่ยงตรงซึ่งเป็นแนวทางของกลุ่มชนที่อัลเลาะฮ์ (ซบ.) ทรงประทานความโปรดปราณจากบรรดานบี บรรดาผู้สัจจริง บรรดาผู้มรณะสักขี และบรรดาผู้มีคุณธรรมทั้งหลาย
หากพิจารณาถึงอายะฮ์ที่ 243 กับซูเราะฮ์อัลฟาติหะฮ์อายะฮ์ที่ 6 และ 7 เราจะพบว่าอิสลามคือสายตรงที่อยู่ตรงกลาง ไม่สุดขั่วและไม่หย่อนยาน
พี่น้องผู้อ่านครับ ทุกแนวทางก็เชื่อกันว่าตนเองก็อยู่ในหนทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรม หากท่านผู้อ่านตั้งคำถามขึ้นแก่ผมว่า "เมื่อทุกแนวทางต่างเชื่อกันว่าแนวทางของตนก็คือแนวทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรมนั้น พวกเขาทั้งคือสายกลางน่ะซิ?" ผมขอตอบว่า "แนวทางของบรรดานบีและเหล่าผู้มีคุณธรรมนั้น ต้องอยู่บนความเป็นสายกลางในเชิงหลักการและฉายออกมาให้เห็นทางพฤติกรรมด้วยเช่นกัน"
ท่านอิบนุอับบาสได้รายงานจากท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ซึ่งท่านได้กล่าวว่า
إِيَّاكُمْ وََالْغُلُوَّ فِي الدِّيْنِ فَإِنَّمَا أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ الْغُلُوَّ فِي الدَّيْنِ
"พวกท่านจงระวังการเลยเถิดในเรื่องศาสนา เพราะแท้จริงบุคคลที่อยู่ก่อนหน้าพวกท่านนั้นได้ประสบความวิบัติเกี่ยวกับความเลยเถิดในเรื่องศาสนา" อันนะซาอีย์ (3057)
รายงานจากท่านอิบนุมัสอูด ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวซ้ำกันถึงสามครั้งว่า
هَلَكَ الْمُتَنَطِّعُوْنَ
"บรรดาผู้มุตะนัตติอูน(ผู้ที่คิดลึกเกินเลยขอบเขต)ได้มีความวิบัติแล้ว" รายงานโดยมุสลิม
ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวว่า "พวกมุตะนัตติอูน คือ พวกคิดลึกเลยเถิดเกินขอบเขตทั้งในบรรดาคำพูดและการกระทำของพวกเขา" ชัรห์ ซอฮฺห์มุสลิม 16/220
จากฮะดิษข้างต้นนี้ ชี้ถึงการเลยเถิดสุดโต่ง ได้ออกจากแนวทางที่เป็นสายกลาง เกินเลยขอบเขต ดังนั้นบ่อเกิดของความเลยเถิด ก็มาจากผลของการอธิบายตัวบทต่าง ๆ ของศาสนาแบบแข็งกร้าวรุนแรงค้านกับเป้าหมายและเจตนารมณ์ของชะรีอะฮ์อิสลาม และพยายามให้ตนเองและบุคคลอื่น ยึดทัศนะของตนพร้อมกับทำการฮุกุ่มทัศนะที่ต่างจากตน ทำการตำหนิว่ากล่าวอย่างเสียหายต่อผู้รู้ที่มีทัศนะต่างจากตนอย่างไร้อัคลาคของอัลอิสลาม เช่น ฮุกุ่มทัศนะอื่น เป็นคนชั่ว โง่เขลา บิดอะอ์ ตกนรก ดังนั้น ความเลยเถิดเข้มงวดจึงมิใช่เป็นการแสวงหาความสมบูรณ์ในเรื่องการทำอิบาดะฮ์หรือเป็นการแสดงถึงความรอบคอบในเรื่องของศาสนา
บางท่านไม่ทราบว่าอะไรคือพวกเลยเถิด พวกเลยเถิดก็คือพวกที่มุตะนัฏฏิอูนนั่นเอง หมายถึงพวกที่คิดลึกเกินเลยขอบเขตในทั้งคำพูดในการกระทำ หากเราจะสังเกตก็หาได้ไม่อยากขอรับ เช่นบางกลุ่มคิดลึกเกินเลยขอบเขตอธิบายซีฟัตของอัลเลาะฮ์จนพระองค์เป็นตัวตนและรูปร่าง อธิบายและเชื่อจนอัลเลาะฮ์มีคุณลักษณะที่มัคโลคมีอยู่ด้วย
พอเรื่องเมาลิดพวกเขาคิดลึกเกินเลยขอบเขตกล่าวหาว่ายกย่องนบีมุฮัมมัดเหมือนยกย่องนบีอีซา(ที่พวกนะซอรอยกย่องถึงขั้นเป็นภาพหนึ่งของพระเจ้า) พี่น้องไปเยี่ยมกุโบรแล้วทำการอ่านบางอายะฮ์อ่านซิกิรแล้วขอดุอาต่ออัลเลาะฮ์ให้พระองค์ทรงมอบให้ผลบุญให้ถึงแก่พี่น้องผู้ตาย พวกเขาคิดลึกเลยเถิดเกินขอบเขตกล่าวหาว่ากำลังทำการกราบไหว้กุโบร จนเลยเถิดเกินขอบเขตซ้ำสองพวกเขาจึงฮุกุ่มพี่น้องมุสลิมเป็นพวกมุชริกีน พวกเขายังคิดลึกเลยเถิดยัดเยียดความเชื่อให้กับซูฟีแบบยกเหมาจนบางคนฮุกุ่มซูฟีเป็นกาเฟร
บางคนคิดลึกแบบผิดๆ เลยเถิดเกินจริงฮุกุ่มพี่น้องมุสลิมส่วนมากเป็นชาวนรก บางกลุ่มคิดลึกเลยเถิดตัดสินว่าตนเองที่เป็นกลุ่มชนส่วนน้อยมีอะกีดะฮ์อะฮ์ลิสซุนนะฮ์ส่วนคนส่วนมากเกือบค่อยโลกเเป็นพวกบิดอะฮ์
ด้วยเหตุนี้แหละที่ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวซ้ำกันถึงสามครั้งว่า
هَلَكَ الْمُتَنَطِّعُوْنَ
"บรรดาผู้มุตะนัตติอูน(ผู้ที่คิดลึกเกินเลยขอบเขต)ได้มีความวิบัติแล้ว" รายงานโดยมุสลิม
ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวว่า "พวกมุตะนัตติอูน คือ พวกคิดลึกเลยเถิดเกินขอบเขตทั้งในบรรดาคำพูดและการกระทำของพวกเขา" ชัรห์ ซอฮฺห์มุสลิม 16/220
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: นูรุ้ลอิสลาม Date: มี.ค. 09, 2008, 05:55 PM
salam
ยิ่งปัจจุบันนี้ เด็ก ๆ ที่ปากยังไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม พอได้วิชามาหน่อย ก็รับหน้าที่นี้มาแล้ว
เที่ยวไปแบ่งพรรค แบ่งพวก กัน เที่ยวไปตัดสินพี่น้องด้วยกัน
เซ็งครับ แต่ก็ยังรักเหมือนพี่น้องอยู่ดี 
ใช่แล้วขอรับ หากวัดกันเชิงวิชาการถือว่ายังเด็กไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม ระดับชัยค์กอรฏอวียังถูกเด็กวิจารณ์ตำหนิ ปิดท้ายด้วยการแบ่งพรรค ตั้งชื่อกลุ่มให้ผู้ที่ยอมรับในชัยค์กอรฏอวีว่า พวกกอรฏอวียูน
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: almadany Date: มี.ค. 20, 2008, 08:58 PM
อัสลามุอะไลกุ้ม
ผมเห็นมีเว็บหนึ่งที่บอกว่าตนเองสายกลาง...นิยมสายกลาง...ไม่ทราบว่าอยู่ในสายกลางในรูปแบบใหน...สายกลางแบบทฤษฏี...หรือว่าสายกลางเชิงปฏิบัติ...วัสลาม
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: ILHAM Date: มี.ค. 23, 2008, 02:06 AM
นิยามสายกลางก็ต้องถามคนยะลาครับ เพราะสายกลางคือ บริเวณย่านการค้าหรือดาวน์ทาวน์อะไรประมาณนั้นไงครับ55555 ไม่เชื่อมาดูได้ที่ยะลา
ขอโทษครับ เห็นเครียดกัน เลยมาเล่นๆครับพี่ๆ
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: บาชีร Date: มี.ค. 22, 2009, 01:13 AM
นิยามสายกลางก็ต้องถามคนยะลาครับ เพราะสายกลางคือ บริเวณย่านการค้าหรือดาวน์ทาวน์อะไรประมาณนั้นไงครับ55555 ไม่เชื่อมาดูได้ที่ยะลา
ขอโทษครับ เห็นเครียดกัน เลยมาเล่นๆครับพี่ๆ
บ้่านผมก็อยู่แถวสายกลาง
บังเอิญว่าวันนี้มีคนถามผม ว่าอะไรคืออิสลามสายกลาง เห็นมีคนชอบอ้างกัน
ผมเลยบอกว่า ใครอยู่สายไหน ก็ว่าตัวเองนั้นเหละสายกลางนะครับพี่น้อง
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: ILHAM Date: มี.ค. 22, 2009, 05:52 AM
^
ถูกต้องทีเดียว นิยามของความเป็นกลาง คือการเข้าข้างพวกเดียวกัน
Re: นิยาม "สายกลาง" อิสลาม หลักการ และความเป็นจริง By: nada-yoru Date: พ.ย. 08, 2009, 09:09 PM
salam
หากวิจารณ์ก็ควรวิจารณ์แค่หลักการหรือทัศนะ
มิใช่วิจารณ์หรือฮุกุ่มในตัวตนของอุลามาอ์

ญะซากัลลอฮุคอยรอน
อ่านแล้วรู้สึกชอบบทความในหัวข้อนี้มากๆค่ะ...
วัสลามุอะลัยกุม