ท่านอิมาม อิบนุ อะฏออิลและฮ์ ได้กล่าวฮิกัมไว้ว่า
حظ النفس فى المعصية ظاهر جلى ، وحظها فى الطاعة باطن خفى ومداواة ما يخفى صعب علاجه
? ส่วนของอารมณ์ใฝ่ต่ำ ในเรื่องการฝ่าฝืนนั้น ย่อมปรากฏอย่างชัดเจน , และส่วนของอารมณ์ใฝ่ต่ำ ในเรื่องการภักดีนั้น ย่อมซ่อนเร้นอยู่ภายใน และการเยียวยาสิ่งที่ซ่อนเร้นนั้น ยากต่อการบำบัด?
ท่านชัยคุลอิสลาม อับดุลเลาะฮ์ อัชช๊อกกอวีย์ อธิบายว่า ?ส่วนของอารมณ์ใฝ่ต่ำในเรื่องการฝ่าฝืน เช่น การทำซินา ย่อมปรากฏอย่างชัดเจน หมายความว่า ส่วนของอารมณ์ใฝ่ต่ำมีความอร่อย(ชอบ)ด้วยเหตุกระทำการฝ่าฝืน ดังนั้น อารมณ์ใฝ่ต่ำไม่ต้องการอื่นใด นอกจากเพื่อให้ท่านมีความชอบ อร่อยในการกระทำความชั่วนั่นเอง เพราะฉะนั้น ความวิบัติก็จะเกิดแก่ท่าน และส่วนของอารมณ์ใฝ่ต่ำในการ(ฏออัต)ภักดีนั้น มันจะซ่อนเร้นอยู่ภายในจิตใจ ซึ่งไม่สามารถจะรับรู้ได้ นอกจากผู้ที่รู้แจ้งเห็นจริง กล่าวคือ เนื่องจากการฏออัต เป็นเรื่องอันยากลำบากต่ออารมณ์ใฝ่ต่ำ ดังนั้น เมื่อมันใช้ให้ท่านกระทำความดี ท่านก็จะไม่รู้เลยว่าอารมณ์ใฝ่ต่ำได้แทรกเข้าไปอยู่ในการกระทำความดีนั้น นอกเสียจากมีการหมั่นตรวจสอบจิตใจของตนเองอยู่เสมอ ซึ่งบางครั้ง อารมณ์ใฝ่ต่ำอาจจะบอกให้ท่านรู้ว่า การฏออัต คือ การสร้างความใกล้ชิดต่ออัลเลาะฮ์ ตะอาลา โดยที่ภายในจิตใจนั้น ไม่มีอะไรเหลืออยู่เลย นอกจาก ทำเพื่อให้มนุษย์สนใจต่อท่าน และเพื่อให้มีชื่อเสียงในหมู่พวกเขาด้วยการกระทำความดีนั้น ดังนั้น ผู้ที่หมั่นสังเกตและตรวจสอบจิตใจของเขาเองอยู่เสมอ ก็จะประจักษ์แก่เขาว่า นี้เป็นเรื่องจริง และการเยียวยาให้หายกับ(โรค)อารมณ์ใฝ่ต่ำที่ซ่อนเร้นอยู่นั้น ยากแก่การบำบัดรักษา
อุทาหรณ์ที่ท่านอิบนุอะฏออิลและฮ์ ได้เตือนให้เราระวัง มีอยู่หลายประการด้วยกัน
ประการที่หนึ่ง ทุกคนที่ทำความดีและสนองคำบัญชาใช้ของศาสนานั้น จำเป็นต้องระวังจากสิ่งที่มาครอบงำตัวของเขาที่มาจากอารมณ์ใฝ่ต่ำโดยที่เขาไม่รู้ตัว ซึ่งเป็นสิ่งที่อัลเลาะฮ์ ตะอาลา ทรงเรียกมันว่า ?บาปภายใน? เพราะว่ามันเป็นสิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใต้สิ่งปิดกั้นที่แน่นหนาจากรูปลักษณ์ภายนอกของอิบาดะฮ์ แต่ผู้ที่รู้แจ้งเห็นจริงเท่านั้น ที่จะสามารถมองเห็นตาใจอันบิดพลิ้วและสิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน ดังนั้น เมื่อเขาทราบถึงสิ่งดังกล่าวแล้ว จึงควรสังเกตสิ่งที่สอดแทรกและความรู้สึกภายในจิตใจ และเมื่อรู้แจ้งเห็นจริงแล้วว่า อารมณ์ใฝ่ต่ำได้ซ่อนเร้นอยู่ในการภักดีหรือในการปฏิบัติศาสนกิจแล้วนั้น เขาก็จง ?มุญาฮะดะฮ์? ต่อสู้กับอารมณ์ใฝ่ต่ำเพื่อให้หลุดพ้นจากการครอบงำของมัน ก่อนที่เขาจะต้องกลับไปสู่อัลเลาะฮ์ ตะอาลา ในสภาพของผู้ที่ยังแบกรับภาระบาปที่มาทำลายภาคผลคุณงามความดี วัลอิยาซุบิลลาฮ์
ประการที่สอง อย่ายึดการตำหนิพวกทำความชั่ว มาเป็นบรรทัดฐานในการตัดสินว่าตัวเองนั้นประเสริฐกว่า เพราะถ้าหากเขาได้แอบอ้างตัวเองเช่นนั้น ก็เท่ากับว่า การแอบอ้างกับตัวเขาเองอาจจะชั่วมากกว่าความชั่วที่พวกเขาที่ถูกตำหนิ สาเหตุก็เนื่องจากว่า เขามีอารมณ์ใฝ่ต่ำซ่อนเร้นอยู่ภายใน ก็คือการโอ้อวดลำพวงตัวเอง
ดังนั้น บางทีในวันกิยามะฮ์นั้น คนที่ฏออัตภักดีต่ออัลเลาะฮ์ ตะอาลา เขาอาจจะไม่ได้อะไรเลยนอกจากบรรดาบาปที่ห้อมล้อมภายนอกของอิบาดะฮ์ และบางทีคนชั่วที่โศกเศร้าเสียใจกับกับตัวเองต่อบาปที่เขาได้กระทำ ซึ่งในวันกิยามะฮ์เขาอาจจะได้รับการอภัยโทษที่ได้มาปกคลุมบรรดาบาปของเขาก็เป็นได้
ประการที่สาม เมื่อพบว่าการเยียวยาบำบัดสิ่งมัวหมองในจิตใจที่มาทำลายความดีนั้น มีความยากลำบากกว่าการเยียวยาบาปที่ได้กระทำขึ้นมาให้เห็นทางภายนอก ดังนั้น จึงจำเป็นแก่ผู้กระทำความดี ให้เขาคิดเสมอว่า เขาได้นำตัวเข้าไปอยู่พร้อมกับผู้ทำความชั่วที่เขาได้ทำการตำหนิติเตียน โดยอย่าให้คำตักเตือนกับพวกเขามากนัก แต่เขาต้องรีบตักเตือนกับตัวเองให้มากกว่าการตักเตือนผู้อื่น
ดังนั้น วิธีการขจัดอารมณ์ใฝ่ต่ำและการทำให้อิบาดะฮ์มีความบริสุทธิ์ใจต่ออัลเลาะฮ์ ตะอาลา นั้น ต้องกลับไปหาพระเจ้าผู้เป็นเจ้าของอารมณ์ใฝ่ต่ำนั้นเอง เพราะฉะนั้น จึงไม่มีปัจจัยใดที่ทำให้เขาหลุดพ้นจากมันไปได้ นอกจาก ต้องรำลึกถึงอัลเลาะฮ์อย่างสม่ำเสมอ จิตคิดว่าพระองค์ทรงเห็นเราอยู่ตลอดเวลา ด้วยการซิกรุลเลาะฮ์ให้มากๆ แต่การซิกรุลเลาะฮ์ในที่นี้ คือการซิกรุลลอฮ์ในใจ เพราะการซิกิรในใจ จะไม่มีการโอ้อวดที่เป็นเหตุของจิตใฝ่ต่ำแต่อย่างใด ยิ่งไปกว่านั้น การซิกิรในใจ ยังถือว่าเป็นการมุญาฮะดะฮ์ต่อสู้ภายใน ( الجهاد الخفى ) ซึ่งเป็นอิบาดะฮ์ที่บริสุทธิ์และเป็นยาบำบัดจิตใจอีกด้วย
วัลลอฮุอะลัม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: almadany Date: มิ.ย. 26, 2007, 09:27 AM
ซึ่งเป็นสิ่งที่อัลเลาะฮ์ ตะอาลา ทรงเรียกมันว่า ?บาปภายใน? เพราะว่ามันเป็นสิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใต้สิ่งปิดกั้นที่แน่นหนาจากรูปลักษณ์ภายนอกของอิบาดะฮ์ แต่ผู้ที่รู้แจ้งเห็นจริงเท่านั้น ที่จะสามารถมองเห็นตาใจอันบิดพลิ้วและสิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน
......อัลเลาะห์ทรงเรียกว่าบาปภายในนั้นมีอายะฮ์ใหนระบุบ้างครับช่วยอ้างอิงอายะอธิบายให้หน่อยครับง.....คำว่าสิ่งปิดกั้นท่แน่หนาจากรูปลักษภายนอกของอิบาดะฮ์นั้น ช่วยอธิบายเพิ่มให้ผู้น้อยได้ประจักษ์ด้วยครับ.....แล้วคำว่าตาใจมันคืออะไรครับคืออธิบายให้เห็นภาพหน่อยครับ....ขอบคุณครับ
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: คนเดินดิน Date: มิ.ย. 26, 2007, 10:32 AM
;) ;) ;)
อย่างนี้คงต้องรีบเข้ามาชี้แจงแล้วหล่ะคะ
ปู่อัลฯ
เห็นจะทำเฉยเสียไม่ได้แล้ว
หรือคุณ kowee ว่ายังไงคะ
หากผิดพลาดประการใดจงอภัยให้ด้วยนะพี่น้อง
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: al-azhary Date: มิ.ย. 28, 2007, 07:07 AM
......อัลเลาะห์ทรงเรียกว่าบาปภายในนั้นมีอายะฮ์ใหนระบุบ้างครับช่วยอ้างอิงอายะอธิบายให้หน่อยครับง.....คำว่าสิ่งปิดกั้นท่แน่หนาจากรูปลักษภายนอกของอิบาดะฮ์นั้น ช่วยอธิบายเพิ่มให้ผู้น้อยได้ประจักษ์ด้วยครับ.....แล้วคำว่าตาใจมันคืออะไรครับคืออธิบายให้เห็นภาพหน่อยครับ....ขอบคุณครับ
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสความว่า
وَذَرُواْ ظَاهِرَ الإِثْمِ وَبَاطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُواْ يَقْتَرِفُونَ
"และพวกเจ้าจงละทิ้งบาปภายนอกและปาบที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน แท้จริงผู้ประกอบการบาปนั้น พวกเขาจะถูกตอบแทนไปตามที่พวกเขาพากเพียรไว้" อัลอันอาม 120
ตาใจหรือตาจิต หมายถึงจิตที่ใช้ในการรับรู้และรับสิ่งต่าง ๆ เข้ามาในหัวใจ กล่าวคือในหัวใจเองนั้นจะมีก้อนเนื้ออยู่ก้อนหนึ่ง ซึ่งในก้อนเนื้อนี้จะมีสิ่งที่ได้มองเห็นและตอบรับ(อุลมุ)ความรู้ , ตอบรับอีหม่าน , ตอบรับ(นูร)รัศมีทางนำ , ตอบรับมะริฟะฮ์ต่ออัลเลาะฮ์ ดังนั้นก้อนเนื้อในหัวใจที่มีหน้าที่มองเห็นและรับรู้นี้แหละที่เขาเรียกว่า ตาจิตหรือตาใจ
วัลลอฮุอะลัม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: AUZULODEEN Date: ธ.ค. 30, 2009, 03:55 PM
salam
ทำอย่างไรถึงจะมีตาจิตที่มองเห็นสิ่งที่ไม่ดีครับ
วัสลาม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: Al Fatoni Date: ก.พ. 08, 2010, 12:25 PM
โรคที่น่ากลัวที่สุด ก็คือโรคที่ไม่แสดงอาการของมันออก ซึ่งกว่าจะแสดงอาการก็เกือบสาย หรือบางทีก็สายไปเสียแล้ว - วัลลอฮุอะอ์ลัม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: binti Date: ก.พ. 08, 2010, 02:22 PM
......อัลเลาะห์ทรงเรียกว่าบาปภายในนั้นมีอายะฮ์ใหนระบุบ้างครับช่วยอ้างอิงอายะอธิบายให้หน่อยครับง.....คำว่าสิ่งปิดกั้นท่แน่หนาจากรูปลักษภายนอกของอิบาดะฮ์นั้น ช่วยอธิบายเพิ่มให้ผู้น้อยได้ประจักษ์ด้วยครับ.....แล้วคำว่าตาใจมันคืออะไรครับคืออธิบายให้เห็นภาพหน่อยครับ....ขอบคุณครับ
อัลฮัมดุลิลลาฮ์ ชัดเจน
อัลเลาะฮ์ทรงตรัสความว่า
وَذَرُواْ ظَاهِرَ الإِثْمِ وَبَاطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُواْ يَقْتَرِفُونَ
"และพวกเจ้าจงละทิ้งบาปภายในและปาบที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน แท้จริงผู้ประกอบการบาปนั้น พวกเขาจะถูกตอบแทนไปตามที่พวกเขาพากเพียรไว้" อัลอันอาม 120
ตาใจหรือตาจิต หมายถึงจิตที่ใช้ในการรับรู้และรับสิ่งต่าง ๆ เข้ามาในหัวใจ กล่าวคือในหัวใจเองนั้นจะมีก้อนเนื้ออยู่ก้อนหนึ่ง ซึ่งในก้อนเนื้อนี้จะมีสิ่งที่ได้มองเห็นและตอบรับ(อุลมุ)ความรู้ , ตอบรับอีหม่าน , ตอบรับ(นูร)รัศมีทางนำ , ตอบรับมะริฟะฮ์ต่ออัลเลาะฮ์ ดังนั้นก้อนเนื้อในหัวใจที่มีหน้าที่มองเห็นและรับรู้นี้แหละที่เขาเรียกว่า ตาจิตหรือตาใจ
วัลลอฮุอะลัม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: al-azhary Date: ก.พ. 08, 2010, 06:07 PM
salam
แก้ไขเรียบร้อยแล้วครับ ขออัลเลาะฮ์ทรงเมตตาผู้ที่ชี้แนะข้อบกพร่องของกระผม
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: AUZULODEEN Date: ก.พ. 09, 2010, 10:22 AM
salam
บังอัลฮัชฮารี เป็นคนเก่งจริงๆครับ
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: Beechern Date: ส.ค. 25, 2012, 02:59 PM
นัฟซูที่ฝ่าฝืนนั้น ปรากฎได้ชัด นัฟซูที่ภักดีนั้น ซ่อนเร้นมากกว่า และการ ปรับปรุงแก้ไขอารมณ์แห่งการภักดีนั้นยากเพราะมันซ่อนอยู่ลึก
แสดงว่า ... การปรับปรุงอารมณ์แห่งการฝ่าฝืนนั้นง่ายกว่าเพราะปรากฎได้ชัดกว่า
แสดงว่า ... การพัฒนาตนเองแห่งการภักดีนั้น ยากกว่า การพัฒนาตนเองให้ไม่ฝ่าฝืนพระองค์ ...
แสดงว่า ... เราควรพัฒนาตนเองให้ไม่ฝ่าฝืนพระองค์ก่อน หลังจากนั้นการภักดีถึงจะค่อยๆตามมา ...
และในอีกมุมหนึ่ง .. หากเราฝ่าฝืนพระองค์ การภักดีก็จะค่อยๆเลือนลางหายไป ..
ถูกรึเปล่าครับ ?
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: abufarisy Date: ส.ค. 25, 2012, 04:22 PM
( อย่าเพิ่งพูดถึงเรื่องการเพิ่มความดี จนกว่าคุณจะถอนตัวออกจากความชั่วให้ใด้เสียก่อน !!! )
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: Beechern Date: ส.ค. 25, 2012, 04:39 PM
( อย่าเพิ่งพูดถึงเรื่องการเพิ่มความดี จนกว่าคุณจะถอนตัวออกจากความชั่วให้ใด้เสียก่อน !!! )
นั่นสินะ ...
Re: โรคที่ซ้อนเร้นภายในนั้นยากแก่การรักษา(บทเรียนฮิกัม) By: nada-yoru Date: ส.ค. 27, 2012, 07:23 PM
...พยายามนึกว่า เราทำเพื่ออัลลอฮฺ ลิลลาฮิตะอาลา...
...เพราะอัลลอฮฺคือผู้ทรงตอบแทน ผู้ทรงช่วยเหลือ...ทุกอย่างมีอยู่ ณ ที่อัลลอฮ์...
...ถ้าเราทำเพียงเพื่อให้มนุษย์เห็น มนุษย์จะตอบแทนอะไรให้กับเรา...
เพราะแท้จริง ณ ที่อัลลอฮฺนั้น...ย่อมดีกว่า และดียิ่งเสมอ...
เราเป็นแขกของโลกนี้ เสร็จธุระแล้วเราก็ต้องกลับ...ไม่มีใครได้อยู่ที่นี่ตลอดกาล...
เพราะโลกที่ไม่แน่นอนแห่งนี้ มีสิ่งหนึ่งที่แน่นอน ก็คือ เราทุกคนต้องตาย...
จะอยู่สั้นหรืออยู่นาน เราก็อยู่ที่นี่แค่ตาย...
สุดท้ายเราก็ต้องกลับไปหาอัลลอฮฺ
วัสสลามค่ะ